Awakening of the Beast – O ritual dos sádicos (1970)
Regie: José Mojica Marins | 93 minuten | drama, horror | Acteurs: José Mojica Marins, Ângelo Assunção, Ronaldo Beibe, Andreia Bryan, João Callagaro
‘Mijn wereld is vreemd, maar waardig voor diegene die het wil accepteren en niet corrupt zoals sommigen beweren, want… beste vrienden, mijn wereld bestaat uit rare mensen, maar niemand is zo vreemd als jij.’
Ja, regisseur José Mojica Marins houdt er maar wat van om zich uit te dossen als zijn alter-ego Coffin Joe en het publiek vervaarlijk toe te spreken ter inleiding op de film. Het citaat hierboven is afkomstig uit ‘Awakening of the Beast’, waarvoor Marins wederom de zwarte cape aantrok en hoge hoed opzette. Ditmaal figureert het karakter Coffin Joe echter niet in een horrorfilm, maar in een psychedelische film over de gevaren van drugs. Een uitstekend format natuurlijk, waarin de eigenzinnige Marins zich lekker kan uitleven met zijn experimentele knip- en plakwerk.
Het zal de kenners van Marins werk niet verbazen dat ook ‘Awakening of the Beast’ weer een flink rariteitenkabinet is geworden. De film volgt een discussie tussen enkele geleerden over de gevaren van drugs en illustreert hun verhaal met fragmenten van drugsgebruikers die over de schreef gaan. In deze raamvertelling zien we weer menige fetisj en perversiteit voorbijkomen om uiteindelijk te eindigen met het verhaal van een dokter die LSD heeft gebruikt op zijn proefpersonen, welke daardoor vast komen te zitten in een afschrikwekkende schijnwereld. Constant wordt in deze fragmenten de vraag gesteld of de gevaren van drugs werkelijk zo groot zijn als de voorbeelden suggereren. Zoals van de immer pessimistische Marins verwacht kan worden heeft het antwoord op deze vraag weer te maken met de verdorven aard van de mens.
‘Awakening of the Beast’ is een onvervalste Marins film. De kijker kan zich weer tegoed doen aan een orgie van psychedelisch montagewerk, een kakofonie van muziek en geluid en tal van vulgariteiten, waarbij natuurlijk Marins gitzwarte mensbeeld de boventoon voert. Toch weet hij minder goed zijn boodschap over te brengen dan in bijvoorbeeld ‘Strange World of Coffin Joe’. ‘Awakening’ is daarvoor te rommelig en te ongestructureerd – voor zover men kan spreken van structuur in een Marins film natuurlijk.
Het idee van een losgeslagen mensheid die zich puur laat leiden door behoeftebevrediging komt ook hier wel uit de verf, maar het probleem is dat Marins geen maat weet te houden. Hij raakt zo op dreef in het tonen van het ene na het andere voorbeeld van ontspoorde drugsgebruikers, dat hij zijn spanningsboog uit het oog verliest. Tegen de tijd dat het verhaal over het LSD-experiment begint, wat toch de kern van de film vormt, hebben we er al dik een uur opzitten. De trip die vervolgens volgt maakt weer een hoop goed, maar het was allemaal beter uit de verf gekomen wanneer de kijker bij de les was gehouden.
Dat neemt niet weg dat ook hier Marins zichzelf weer presenteert als een eigenzinnig filmmaker, wie een soms onnavolgbare stijl weet te combineren met een glasheldere visie. Wat dat betreft doet ‘Awakening of the Beast’ zeker niet onder voor de rest van zijn oeuvre, maar het is ook zeker niet zijn beste film.
Sander Colin