Bacurau (2019)
Regie: Juliano Dornelles, Kleber Mendonça Filho | 130 minuten | avontuur, horror | Acteurs: Bárbara Colen, Thomas Aquino, Silvero Pereira, Thardelly Lima, Rubens Santos, Wilson Rabelo, Carlos Francisco, Luciana Souza, Karine Teles, Antonio Saboia, Sônia Braga, Udo Kier, Buda Lira, Clebia Sousa, Danny Barbosa, Edilson Silva, Eduarda Samara, Fabíola Líper
Je weet dat je een klassieker aan het kijken bent wanneer een film je het bos in stuurt, je hopeloos laat verdwalen, en je toch laat genieten van elke minuut die je ronddolend doorbrengt in wereld die eindeloos veel vragen oproept en bevolkt wordt met personages die zowel aantrekken als afstoten. Direct tijdens de openingstitels zet ‘Bacurau’ (2020) je al op een dwaalspoor met een beeld van de ruimte dat langzaam verschuift naar een blik op de aarde. Deze openingsscène wordt begeleid door een ontspannen Braziliaans liedje dat af en toe verstoord wordt door een soort van metalige interferentie; alsof een gevaar van buitenaf de gemoedelijkheid van onze planeet bedreigt. Dan wordt er ingezoomd op de sertão, een gebied in het noordoosten van Brazilië; voor de verandering eens niet in op de VS of Europa, maar op een anoniem stukje aarde. En zo wordt het fictieve gehucht ‘Bacurau’ in het midden van een stoffige wildernis opeens het centrum van onze wereld.
Na deze sci-fi-achtige opening zien we een vrachtwagen die slalommend over een weg doodskisten probeert te ontwijken. Alsof we plots in een horrorfilm van George A. Romero zijn terecht gekomen. Waar gaat dit heen? Wat volgt is een film die doet denken aan een etnografische documentaire doorspekt met sci-fi, western en jaren 70 wraakfilm ingrediënten. Genreclichés die vaak snel weer onderuit worden gehaald: de spookachtige doodskisten zijn simpelweg van een vrachtwagen gevallen, en de vliegende schotel die de dorpsbewoners van Bacurau in de gaten houdt, blijkt een drone te zijn.
Volgens de makers Kleber Mendonça Filho en Juliano Dornelles is ‘Bacurau’ ontstaan uit de wens dit arme en afgelegen gebied onder de aandacht te brengen bij het grootstedelijk publiek. Er bestaat een clichématig beeld van bewoners van de sertão als komische, simpele en kwetsbare zielen. Mendonça Filho en Dornelles geven een draai aan dit stereotype en laten de bewoners voor zichzelf opkomen en gruwelijk wraak nemen op de mensen die op hen neerkijken en denken te kunnen misbruiken.
Het is inderdaad een bonte stoet aan personages die Bacurau bevolken, zoals de legendarische boef Pacote, van wie op een groot videoscherm een Best Of van zijn liquidaties te zien zijn, en Lunga een extravagante guerrillastrijder die zich in de wildernis ophoudt en een strijd voert over de toevoer van drinkwater. We krijgen slechts flarden van hun geschiedenis mee, alsof we kortstondige toeschouwers zijn van een geschiedenis die veel groter is dan dit moment. Het dorpje Bacurau is een magisch realistische plek, een amalgaam van identiteiten waar we nooit helemaal vat op krijgen. Is het een gewoon dorp of een toevluchtsoord voor buitenstaanders; een commune van paradijsvogels en criminelen? ‘Bacurau’ is in ieder geval een geweldig spannende film met een op verschillende manieren in te vullen politieke ondertoon die nog lang na de aftiteling in je hoofd blijft naklinken.
Alberto Ciaccio
Waardering: 4
Bioscooprelease: 2 juli 2020
DVD-release: 6 november 2020