Bad Words (2013)

Regie: Jason Bateman | 89 minuten | komedie | Acteurs: Jason Bateman, Kathryn Hahn, Rohan Chand, Philip Baker Hall, Allison Janney, Ben Falcone, Steve Witting, Beth Grant, Gewn Parden, Anjul Nigam, Allan Miller, Bob Stephenson, Patricia Belcher, Matthew Zhang, Madison Hu, Michael Patrick McGill

Wat een woord betekent weten mensen vaak wel, maar hoe het geschreven wordt…? Zou het daarom zijn dat dictees – op het Nationaal Dictee dat eens per jaar op televisie wordt uitgezonden na – niet bepaald op veel liefhebbers kan rekenen in ons land? Onder scholieren wordt nog wel eens een wedstrijdje georganiseerd, maar zo groots als dat in de Verenigde Staten wordt aangepakt gebeurt dat aan deze zijde van de grote plas zeker niet. In de VS heeft zo’n beetje elke stad zijn eigen ‘spelling bee’ en woedt er een ware strijd (waarbij met name de ouders van de taalwondertjes bloedfanatiek voor de dag komen). Met dit fenomeen is acteur Jason Bateman aan de haal gegaan. ‘Bad Words’ (2013) is zijn speelfilmdebuut als regisseur en voor een nieuweling doet hij het helemaal niet slecht. Jammer echter dat het script, met name naar het einde toe, roet in het eten gooit.

Bateman speelt in deze door Andrew Dodge geschreven film ook de hoofdrol. Als Guy Trilby is hij ronduit onbeschoft naar anderen toe. Wie hem aanspreekt, krijgt geheid een sneer naar zijn hoofd geworpen. Deze Guy heeft zijn zinnen gezet op deelname aan – en winst van! – de prestigieuze Golden Quill National Spelling Bee. Probleempje is alleen dat Guy al veertig is en zijn tegenstanders niet ouder dan twaalf jaar. Maar omdat Guy hoe dan ook mee wil doen, heeft hij een maas is de reglementen van het toernooi gevonden en journaliste Jenny (Kathryn Hahn) bereid gevonden zijn deelname te steunen (in ruil voor een diepteinterview waarin hij uitlegt waarom hij het als volwassene opneemt tegen basisschoolkinderen). De organisatie – met Allison Janney als Dr. Bernice Deagan en Harry Dean Stanton als Dr. William Bowman als meest prominente frontrunners – in op zijn zachtst gezegd niet blij met zijn aanwezigheid, maar kunnen er niets tegen doen. Guy spaart zijn jeugdige tegenstandertjes niet en brengt ze uit hun concentratie door ze vlak voor ze op moeten te beledigen of onzeker te maken. Maar tussen al die kandidaten is er één, de tienjarige Chaitanya Chopra (Rohan Chand), met wie het uiteindelijk toch lijkt te klikken.

Het uitgangspunt van ‘Bad Words’ is helemaal niet onaardig: waarom zou een volwassen vent in vredesnaam met alle geweld willen meedoen aan een spellingswedstrijd voor kinderen? Dan moet er toch wel iets merkwaardigs met hem aan de hand zijn. En merkwaardig is Guy Trilby zeker. Hij deinst er niet voor terug om mensen – hoe oud of jong ze ook zijn – keihard neer te sabelen. Niet zelden wordt iemand om zijn uiterlijk (afkomst, huidskleur, postuur) afgekraakt en die humor zal niet iedereen kunnen waarderen. Zeker omdat ook de kinderen hierin niet gespaard worden. Door zijn vuilbekkerij is Guy nou niet direct een sympathiek hoofdpersonage, en doordat we maar weinig van zijn achtergrond weten, kunnen we er maar weinig begrip voor opbrengen. Desondanks is de eerste helft van de film, waarin hij zich als een onbehouwen hork gedraagt, het sterkst aan de film, omdat het pit aan het geheel geeft. Naarmate de plot zich ontrafelt, wordt de film voorspelbaarder en braver – en dus ook saaier. De beweegredenen van Guy zijn behoorlijk vergezocht en ook de ‘relatie’ tussen Guy en journaliste Jenny – die alles pikt van haar scharrel – komt niet goed uit de verf. Daarentegen wordt er redelijk tot goed geacteerd en steelt de jonge Rohan Chand de show; kindacteurs zijn vaak irritante betweters, maar hij heeft het geluk dat dat hier nou juist de bedoeling is!

‘Bad Words’ is een meer dan behoorlijk regiedebuut van Jason Bateman, waarin zeker in de eerste helft het nodige te lachen valt. Het is jammer dat het script de film hier en daar in de steek laat; had de lijn en stijl van de eerste helft van de film doorgetrokken tot het eind en je had een fijne, scherpe en brutale komedie gehad die écht opviel tussen zijn genregenoten. Wellicht volgende keer beter?

Patricia Smagge

‘Bad Words’ verschijnt woensdag 8 oktober 2014 op DVD en blu-ray.