Bagdad Café (1987)

Regie: Percy Adlon | 95 minuten | drama, komedie | Acteurs: Marianne Sägebrecht, CCH Pounder, Jack Palance, Christine Kaufmann, Monica Calhoun, Darron Flagg, George Aguilar, G. Smokey Campbell, Hans Stadlbauer, Alan S. Craig, Apesanahkwat, Ronald Lee Jarvis, Mark Daner, Ray Young, Gary Lee Davis

Op een dag stapt een traditioneel Beiers geklede vrouw (met hoedje met veer) door de Mojave-woestijn. Ze heet Jasmin, komt uit Rosenheim (Beieren) en heeft net een heftige echtelijke ruzie achter de rug. Ze is uit de auto gestapt/gezet en eindigt uiteindelijk bij een lichtelijk verloederd motel/café midden in de woestijn, dat toepasselijk Bagdad Café is genoemd. Het is een plek waar prettig gestoorde lieden verblijven.

Brenda, de gekleurde eigenaresse, runt daar de tent en is ook zojuist verlaten door haar echtgenoot (die echter van een afstand heimelijk door een verrekijker de situatie gadeslaat). De rest van de familie bestaat uit een zoon die piano speelt en een babytje heeft, maar wiens spel niet gewaardeerd wordt en een dochter die hoofdzakelijk door het leven gaat met een walkman op haar oor. Brenda blaft iedereen af en is hevig gefrustreerd door haar levensomstandigheden. De twee vrouwen verschillen van elkaar op extreme wijze, Jasmin weet geleidelijk de zeer weinige bezoekers van het Bagdad Café een beetje voor zich in te palmen. De film komt daarbij de eerste tien minuten wat langzaam op gang, maar daarna is het vol gas. Er ontwikkelt zich dan een werkelijk magnifieke comedy en feel good movie, die buitengewoon de moeite waard is.

Het past uiteraard in de ontwikkelingen van het verhaal dat Jasmin de kinderen en de rest van het gezelschap voor zich wint, maar dat is op een zeer subtiele wijze vormgegeven en is nergens een voor de hand liggende gang van zaken. Een centrale rol in de film is toebedeeld aan een koffiekan. Hoe dit allemaal ingevuld is,verklappen we hier verder niet.

Het schitterende landschap van deze film is op oogstrelende wijze ingepast in het verhaal. In deze western-achtige omgeving past bijvoorbeeld ook de rol van Rudi Cox (Jack Palance) uitstekend in het verhaal. Als een soort hippiecowboy woont hij in een oude caravan op het terrein naast Bagdad Café. Hij is eigenlijk een oude schilder van sets van Hollywood-films, terwijl iedereen denkt dat hij daar acteur is geweest. Met veel zwier en schwung speelt deze Hollywood-veteraan zijn rol. Daarnaast wordt er nog een aantal bijzondere karakters opgevoerd, die daarbij een toegevoegde waarde in het scenario hebben, zoals een barkeeper en de (Indiaanse) sheriff met vlechten en Debby (die tattoos zet en ook hotelgast is). Zij verlaat uiteindelijk het motel onder de quote I leave in disgust because here is too much harmony.

Die harmonie is gekomen door de komst van Jasmin en de chemie die tussen Brenda en Jasmin is ontstaan. Jasmin begint met de zwijnenstal op te ruimen en palmt met de trucs uit een goocheldoos die toevallig in haar bagage zat klanten voor zich in. De scènes die zich dan afspelen zijn werkelijk bijzonder vermakelijk. De sfeer spat van het scherm af, met name dat deel waarbij Jasmin en Brenda een soort variété-act hebben ontwikkeld en zang en dans de tent op zin kop zet!

Vermeldenswaard is dat de goocheltrucs die Jasmin in de film doet ook werkelijk door haar gedaan zijn en dat zij daar zelfs van een goochelgenootschap een prijs voor heeft gekregen. Het zijn dus niet de gefilmde handjes van een andere goochelaar die als stand in werkt. Het behoeft geen betoog dat de tent volloopt met klanten (vooral truckers die de woestijn doorkruisen en wat ander ongeregeld volk).

Deze film is ondanks dat hij al wat ouder is nog steeds actueel. Camerawerk en fotografie zijn schitterend, de landschappen zinnenprikkelend en de beide actrices zetten een fantastische rol neer. Jasmin is het met haar Rubens postuur terecht waard om door Rudi in prachtige, absurdistische schilderingen te worden neergezet. Beide vrouwen ontdekken zichzelf weer en zij worden uiteindelijk terecht door hun omgeving op de juiste waarde geschat. Een feel good movie die qua aanpak en opzet nog steeds geheel eigentijds is en die op geen enkele wijze door de tand des tijds is aangeraakt, de film zou gisteren kunnen zijn gemaakt.

Rond de film is een hele cultus ontstaan, Bagdad Café (langs de legendarische Route 66) wordt nog steeds druk bezocht door filmfans/reizigers die bijna een pelgrimage naar deze plaats maken. Gaat dat zien!

Rob Veerman

Waardering: 4.5

Bioscooprelease: 17 november 1988