Baran (2001)

Regie: Majid Majidi | 92 minuten | drama, romantiek | Acteurs: Hossein Abedini, Zahra Bahrami, Mohammad Amir Naji, Hossein Mahjoub, Abbas Rahimi, Gholam Ali Bakhshi, Jafar Tawakoli, Yadollah Hedayati, Parviz Larijani, Mahmoud Behraznia, Pasha Barabadi, Kamal Parto, Maghsood Moghadan, Peiman Daraian, Mohammadollah Dad

Lateef (Hossein Abedini) heeft een luizenbaantje op een bouwplaats in Teheran, hij voorziet de arbeiders, waaronder zich veel illegale Afghanen bevinden, van thee en eten. Wanneer Rahmat (Zahra Bahrami) te tenger en zwak blijkt voor het zware werk pikt zij Lateefs baantje in. Lateef zint op wraak, maar wanneer hij erachter komt dat Rahmat in werkelijkheid het meisje Baran blijkt te zijn stelt hij alles in het werk om haar te beschermen.

Omdat contact tussen de verschillende sekses in de Islamitische cultuur vaak niet is toegestaan, heeft regisseur Majid Majidi geen andere keus dan het liefdesverhaal vooral met verhalende beelden te brengen. Een prachtige visuele aanpak; in ‘Baran’ zeggen blikken inderdaad meer dan woorden. Majid Majidi (‘The Song of Sparrows’) mag zich de trotse regisseur noemen van één van de mooiste glimlachen ooit op camera vastgelegd. De prachtige glimlach van Rahmat doet enkel daarom al de motieven van Lateef begrijpen. De manier waarop Lateef indruk op Rahmat probeert te maken is schitterend op film vastgelegd, dit gebeurt op een vaak humoristische of juist emotionele manier maar slaat nooit naar het extreme door. De setting van een bouwplaats met op de achtergrond het koude en onvruchtbare Iranese landschap zorgt ervoor dat het liefdesverhaal een extra dimensie krijgt, de liefde lijkt hierdoor nog net iets warmer te zijn.

Hoewel het acteerwerk van Hossein Abedini soms iets te theatraal is, past dit ook wel weer bij de cultuur en de film. Lateef is bovenal een man die vanuit het hart handelt en daardoor nogal eens onhandig lijkt over te komen. Naarmate de film vordert komt ook de interactie russen Lateef en Rahmat steeds beter uit de verf. Dat dit even duurt, komt vooral door het ontbreken van dialogen en duurt het voor de kijker iets langer om een band met beide hoofdrolspelers te krijgen.

‘Baran’ is een mooi en sober portret over het dagelijkse leven rond een Iranese bouwplaats, waar naast een ode aan de liefde ook aandacht wordt geschonken aan zwaardere thema’s als illegale arbeiders en armoede. Majid Majidi weet deze verschillende thema’s op een bijzondere manier met elkaar te verweven waardoor het nooit te dramatisch of luchtig wordt maar precies de juiste snaar weet te raken om negentig minuten geboeid te kijken naar een cultuur die misschien ver van ons af lijkt te staan, maar thematiek bevat die in vele opzichten universeel is. Visueel is het vaak prachtig, vooral in de tegenstelling tussen de grauwe kledingskleuren van de mannenwereld en de veel levendiger felgekleurde kleding die de vrouwen dragen.

‘Baran’, dat onder meer in de prijzen viel op het Montreal World Film Festival en het Gijon International Film Festival, is naast een ingetogen liefdesverhaal een prachtige kijk op het probleem van communicatie tussen de verschillende sekses in de Islamitische cultuur. Een rustige voortkabbelende en bij wijlen poëtische film met mooie beelden en een zoektocht naar liefde.

Meinte van Egmond

Waardering: 4

Bioscooprelease: 14 maart 2002