Bears (2014)
Regie: Alastair Fothergill, Keith Scholey | 75 minuten | documentaire | Originele vertelstem: John C. Reilly | Nederlandse vertelstem: Thomas Acda
De machtige grizzlybeer (Ursus arctos horribilis), een ondersoort van de bruine beer, is zonder twijfel een van de krachtigste symbolen van de Noord-Amerikaanse wildernis. De imposante omnivoren zijn bovendien niet alleen groot en onnoemelijk sterk, maar ook zeer nieuwsgierig en behoorlijk intelligent. De vrouwtjes zijn doorgaans uitstekende moeders, behaarde amazonen die hun kroost met gevaar voor eigen leven zullen beschermen tegen vreemde mannetjesberen, poema’s, wolven of mensen. Hoewel de grizzlybeer door de opkomst van de mens en de bijbehorende urbanisatie en ontginning van ooit natuurrijke landschappen in het grootste deel van zijn historische leefgebied is verdwenen, voelt het prachtige dier zich in de afgelegen regio’s van het overwegend wilde Alaska nog steeds uitstekend thuis.
Na ‘African Cats’ en ‘Chimpanzee’, twee films die zich afspeelden in het tropische Afrika, neemt het nieuwste dierenepos uit de stal van Disney Nature ons mee naar Katmai National Park, een afgelegen deel van Alaska dat maar mondjesmaat door mensen wordt bezocht en primair wordt geregeerd door de wetten van de wilde natuur. Een compleet ander decor dus dan het vaak zonovergoten zwarte continent. De hoofdpersonen in ‘Bears’ zijn de moederbeer Sky en haar jongen Amber en Scout. Verder zijn er prominente bijrollen weggelegd voor de dominante en machtige mannetjesbeer Magnus, het buitenbeentje en Magnus zijn uitdager Chinook, de sluwe wolf Tikaani en de raaf Raven, een gevederde metgezel van Sky die een min of meer symbiotische relatie onderhoudt met de moederbeer. Je kunt je afvragen of het nodig is om wilde dieren in een natuurdocumentaire namen mee te geven en zo toch enigszins te antropomorfiseren. Zijn ze al niet boeiend en fascinerend genoeg an sich? Toch is het verlenen van namen aan dieren zeker in films die mikken op een familiepubliek niet ongebruikelijk. In ‘Bears’ doet het toekennen van persoonlijkheden aan de beren gelukkig niet al te gekunsteld aan en maakt deze aanpak de film vermoedelijk zelfs wat toegankelijker voor jonge kijkers.
‘Bears’ is vooral een visuele ontdekkingstocht van twee jonge beertjes die door fraaie landschappen voert en de jeugdige en nog uitermate kwetsbare dieren in contact brengt met vriendelijke en minder aardige soortgenoten. Hoewel een berenleven in de praktijk behoorlijk brutaal kan zijn en zeker de dominante mannetjes weinig kenmerken hebben van de vriendelijke teddybeer die zo stevig in ons collectieve geheugen verankerd is, tonen de regisseurs Alastair Fothergill en Keith Scholey in ‘Bears’ vooral de meer tedere en pluizige kant van het op een na grootste landroofdier van het Noord-Amerikaanse continent. Natuurlijk komen er ook wel wat vechtende beren langs en wordt er ook gewag gemaakt van het feit dat mannetjesgrizzly’s bij tijd en wijle infanticide niet schuwen om de kansen op eigen nageslacht te vergroten, maar meestal blijft ‘Bears’ toch een film met een familiair karakter.
Hoewel ‘Bears’ bol staat van de prachtige beelden en moeiteloos een kleine anderhalf uur lang blijft boeien, mist de prent net dat extra beetje dramatiek en meeslependheid. De verhaallijn is zonder meer solide, realistisch en helder, maar toch valt ‘Bears’ soms een beetje in herhaling en zijn er voor een enigszins gedramatiseerde documentaire net wat te weinig momenten waarop je van spanning echt naar het puntje van je stoel kruipt. Een pluspunt is dat de feiten en beelden niet te zeer worden aangedikt, waardoor de film een documentaire blijft en geen grotendeels verzonnen kinderavontuur wordt. Een scène van twee vechtende beren in een rivier, een confrontatie die in het echt waarschijnlijk niet lang heeft geduurd, wordt met slow motion en spannende muziek weliswaar opgerekt tot een welhaast episch gevecht, maar buiten dergelijke gangbare creatieve vrijheden probeert ‘Bears’ op een behoorlijk waarheidsgetrouwe wijze vooral het verhaal te vertellen van twee opgroeiende berenjongen in een even fraaie als onherbergzame leefomgeving.
Hoewel ‘Bears’ niet mee zal dingen naar de titel van beste natuurfilm aller tijden, is de combinatie van extreem fraaie beelden en een aandoenlijk berengezin uiteindelijk wel goed voor een prent van bovengemiddelde kwaliteit die legio grappige en boeiende momenten uit het bestaan van de Noord-Amerikaanse grizzly’s op het beeldscherm weet te toveren.
Frank Heinen
Waardering: 3.5
Bioscooprelease: 22 april 2015
DVD-release: 26 augustus 2015