Beginning (2020)

Regie: Dea Kulumbegashvili | 125 minuten | drama | Acteurs: Ia Sukhitashvili, Rati Oneli, Kakha Kintsurashvili, Saba Gogichaishvili, Ia Kokiashvili, Mari Kopchenovi, Giorgi Tsereteli

‘Beginning’ duikt in het leven van het echtpaar David en Jana en hun zoontje Giorgi. Zij zijn Jehova getuigen ergens afgelegen op het Georgische platteland. Daar heeft voorman David een kleine parochie om zijn geloof samen met anderen te belijden. Het noodlot slaat toe. Tijdens een dienst gooien lokale extremisten molotov cocktails bij Davids kerk naar binnen. Het gebedsgebouw brandt volledig af. David ziet het als zijn roeping om opzoek te gaan naar financiële steun en een nieuwe plek om een weer een gebedshuis te realiseren. Vervolgens richt ‘Beginning’ zich op zijn vrouw Jana, die na dit gewelddadige incident wegzakt in een moeras aan twijfels over haar levenspad. Dan verschijnt er plotseling een mysterieus en duister figuur in haar leven.

‘Beginning’, geregisseerd door de debuterende Déa Kulumbegashvili, is geschoeid op de leest van transcendentale cinema zoals één van de producers van deze film, de Mexicaanse regisseur Carlos Reygadas, het graag ziet. Laatstgenoemde is vermaard vanwege zijn dogmatische filmstijl, maar tegelijkertijd experimentele houding als filmmaker. In zijn film ‘Stellet Licht’ (2007) toont hij bijvoorbeeld in real time een zonsopgang en ondergang. Transcendentale cinema is opzoek naar het onnoembare, in het kleine en grote gebaar. Het zijn films die spiritualiteit in religie of natuur proberen te vangen. Kulumbegashvili is in haar film op zoek naar dit soort momenten, een aantal keer lukt dat wonderlijk, maar andere keren een stuk minder. Dan blijft de film hangen in platitudes over gelovige mensen, zoals dat Jehova’s weinig ruimte laten voor individuele vrijheid, dat ze geobsedeerd zijn door het leven na de dood en wat je daarvoor moet doen en laten.

Daarnaast streeft Reygadas naar zoveel mogelijk realisme. Reygadas cast evenals de Italiaanse neorealisten van kort na de Tweede Wereldoorlog ‘gewone’ mensen als acteurs. Kulumbegashvili zoekt ook haar heil in amateurtalent, dat pakt vooral goed uit bij de kind-‘acteurs’. De kortere scènes met de jeugdige Jehova’s tonen hoe fragiel en tegelijkertijd invloedrijk een religieuze opvoeding is. Jana is streng in de leer voor haar eigen zoon en de andere kinderen op de zondagsschool, maar kan ook haar lach niet inhouden als de kinderen verstrikt raken in Bijbelse teksten. Uit de monden van kinderen klinken al die religieuze abstracties over god en het goede leven soms onbedoeld grappig.

Bovendien schuwt Reygadas veel filmische effecten, zoals overmatig gebruik van camerabewegingen of computereffecten, om de werkelijkheid geen geweld aan te doen en om wat er voor de camera gebeurt te laten spreken – het wonderlijke van het alledaagse leven. Bijna als in de leer koos Kulumbegashvili vooral statische shots waarbij de kijker minutenlang in de verte kan turen tot er iets gebeurt. Ook zie je vaker in een close-up maar een deel van iemands lichaam met het gezicht in nevelen gehuld. Bovendien hanteert de film op geslaagde wijze het klassieke beeldformaat van 4:3. De personages lijken hierdoor letterlijk opgesloten in hun rigide omgeving. Een aantal keren hebben deze filmische keuzes van Kulumbegashvili een bijna hypnotiserend effect en geven ze ‘Beginning’ een nare sfeer, alsof het constant spookt op het platteland van Georgië en in het hoofd van Jana. Niettemin verzanden even zo vaak dezelfde keuzes in een onbestemde vaagheid. ‘Beginning’ is uiteindelijk een moedige poging om het ongrijpbare van Jana’s situatie voor ons te verbeelden. Echter, deze sterk gestileerde aanpak biedt soms te weinig houvast om compleet met Jana’s geestelijke onweer en noodlot mee te kunnen leven.

Roy van Landschoot

Waardering: 3.5

Bioscooprelease: 23 september 2021
VOD-release: 26 januari 2022