Berlin Airlift – Die Luftbrücke – Nur der Himmel war frei (2005)

Regie: Dror Zahavi | 180 minuten | drama, romantiek, oorlog | Acteurs: Bettina Zimmerman, Heino Ferch, Ulrich Noether, Leo Natalis, Joachim Paul Assböck, Henning Baum, Michael Gwisdek, Ulrich Tukur, Katharina Wackernagel, Misel Maticevic

Na WOII hebben de Geallieerden Duitsland, net als de hoofdstad Berlijn, in vier delen opgedeeld. Amerika, Groot-Brittannië en Frankrijk streven de hereniging van Duitsland na, ondanks eerdere afspraken hierover die zijn vastgelegd in het verdrag van Potsdam. De Sovjet-Unie wil echter eerst dat de demilitarisering van Duitsland wordt voltooid, omdat het in twee opeenvolgende wereldoorlogen heeft blootgestaan aan Duitse agressie. Als de andere Geallieerden de West Mark als betaalmiddel invoeren in hun sectoren in Berlijn, wordt dit door de Sovjet-Unie opgevat als een provocatie.

De Sovjet-Unie reageert op de invoering van de West Mark met een blokkade van West-Berlijn. Stroom en gas worden afgesneden, het openbaar vervoer komt stil te liggen en de toegangswegen worden afgegrendeld. De enige manier om de miljoenenstad te bevoorraden is via de luchtcorridors die elk van de drie andere Geallieerden onbeperkt ter beschikking staan. President Truman wil een nieuwe wereldoorlog vermijden en kiest voor de zeer kostbare oplossing van een luchtbrug. Van juni 1948 tot en met september 1949 wordt de stad op deze manier van voedsel en brandstof voorzien. Een operatie die resulteert in de opheffing van de blokkade door de Sovjet-Unie.

Het is een slimme manier om ingrijpende historische gebeurtenissen te verfilmen aan de hand van de levens van gewone mensen. Luise Kielberg moet als een van de vele oorlogsweduwen aan werk en eten zien te komen. Haar zoontje Micha zwerft tussen de puinhopen van de stad, speelt met gevonden munitie en gaat veel om met een losgeslagen vriendje. De huizen zijn vervallen, de mensen staan in de rij voor voedsel en de strijd om het bestaan is serieus. En als hij terugkeert uit krijgsgevangenschap heeft Alex de grootste moeite om te vertellen wat hij heeft meegemaakt en zijn leven weer te hervatten, zoals met hem de vele anderen die pas lang na de oorlog als gebroken mensen weer naar huis mogen.

Deze mini-serie is voor televisie gemaakt. De uitvoering is weinig pretentieus, ondanks het waanzinnig interessante historische gegeven van de Berlijnse Luchtbrug die de verhoudingen tussen oost en west aan het begin van de koude oorlog op scherp zet. Je kunt je ergeren aan Duits sprekende Amerikaanse officieren en piloten, maar dat is flauw. De beelden zijn mooi, de decors prachtig verzorgd en de historische beelden geven net dat beetje extra realiteit. Het melodrama is lekker vet aangezet, maar niet ergerlijk. Veel wordt er niet gezegd en veel wordt juist zo ronduit gezegd, dat het aangenaam verrast.

Boeiend en interessant om naar te kijken. Verveelt geen moment.

Diana Tjin-A Cheong