Between the Devil and the Deep (2014)

Regie: Heinrich Dahms | 93 minuten | documentaire, biografie, drama

In de provincie West-Kaap huist een vissersgemeenschap die als gevolg van wetgeving aan de bedelstaf dreigt te raken, leert ons deze documentaire van de in Hilversum residerende Zuid-Afrikaan Heinrich Dahms. De Afrikaanstalige vissers mogen niet langer op het bedreigde weekdiertje abalone vissen, gewild in China als lekkernij, lustmiddel en om zijn parelmoer, en de Zuid-Afrikaanse overheid hanteert een harde aanpak ten overstaan van illegale bevissing.

We volgen onder meer abalone-stroper Sherman, de junkieliefde van Staggie en Ellen, alsmede de ouders van Steven, die rouwen om hun verloren kind. Grote verhalen zijn het niet, maar wel echte mensen en Dahms hanteert een uitgebeende stijl in dit portret van natuur en mens. Hij zit de trotse en kalme vissers en hun familie dicht op de huid en weet ook de natuur in treffende beelden te vatten, waardoor het stenige kustplaatsje Hawston, gelegen ten oosten van het toeristische Kaapstad, wordt voorgesteld als hopeloos paradijs.

De vissers lopen niet te koop met materiële armoe en gebrek aan perspectief. De blikken in de ogen verraden meer, zelfs regressie. Heeft de gemeenschap nog toekomst als hen het vissen wordt ontzegd? Het show don’t tell-principe doet zijn werk in ‘Between the Devil and the Deep’. Dahms oordeelt niet over zijn personages, maar kiest impliciet wel partij voor hen. In de persmap bevestigt Dahms zijn sympathie voor de vissers, die zijns inziens het slachtoffer zijn van ‘capitalist forces’.

Opmerkelijk is in dit verband dat het stropen van de abalone voor de lucratieve Chinese markt uitgebreid in beeld wordt gebracht. Dat doet cameraman Johann Bosgraaf overigens op fraaie wijze. De onderwaternatuur is prachtig gefilmd, vaak vanuit duikersperspectief. De schoonheid van het onderwaterleven in de oceaan komt ruim aan bod, waardoor de kijker geen keuze hoeft te maken tussen natuur en mens. Boven water heerst de leegte; de horizon kleurt parelmoer.

Jan-Kees Verschuure

Waardering: 3.5

Bioscooprelease: 4 juni 2015