Billionaire Boys Club (2018)

Regie: James Cox | 108 minuten | biografie, drama | Acteurs: Ansel Elgort, Kevin Spacey, Taron Egerton, Emma Roberts, Ryan Rottman, Jeremy Irvine, Thomas Cocquerel, Bokeem Woodbine, Barney Harris, Waleed Zuaiter, Suki Waterhouse, Billie Lourd, Judd Nelson, Tony Taplin, Fuschia Sumner, Wayne Pére, Verna Cornelius, Jered Blanchard

Hoe hoger je ster aan de hemel schittert, des te harder kun je ervan afdonderen. Dat ondervond Kevin Spacey toen zijn naam in oktober 2017 genoemd werd in een #MeToo-schandaal dat met de dag groter werd. Spacey stond al drie decennia te boek als een van de beste acteurs van zijn generatie, met een verzameling awards op de schoorsteenmantel waar je u tegen zegt. Ineens was er van die reputatie niets meer over. Maar het was niet alleen de opeenstapeling van aanklachten wegens seksueel ongepast gedrag en aanranding die de acteur schade berokkenden, het was vooral ook de manier waarop Spacey daar vervolgens op reageerde die zijn fanschare in rap tempo drastisch deed slinken. Op de verklaring van ‘klokkenluider’ Anthony Rapp, die onthulde op veertienjarige leeftijd door de toen 26-jarige Spacey te zijn aangerand, antwoordde hij met zijn coming-out als homoseksueel. Een reactie die duidelijk bedoeld was als afleidingsmanoeuvre van waar het werkelijk om ging. Na Rapp verklaarden nog minstens acht andere mannen op seksueel ongepaste wijze door Spacey te zijn benaderd. Voor Netflix reden genoeg om de succesvolle serie ‘House of Cards’, waarin Spacey de rol van de megalomane Frank Underwood speelde, vroegtijdig stop te zetten en de film ‘Gore’, een biopic over scenarioschrijver Gore Vidal met Spacey in de hoofdrol, te cancelen. Regisseur Ridley Scott besloot de scènes in zijn reeds voltooide maar nog niet uitgebrachte speelfilm ‘All the Money in the World’ waarin Spacey zat, opnieuw op te nemen maar dan met Christopher Plummer in de rol van de steenrijke zakenman J. Paul Getty.

Is de carrière van Kevin Spacey definitief ten einde? Dan is ‘Billionaire Boys Club’ (2018) van regisseur James Cox de laatste enigszins noemenswaardige productie waarin hij een rol speelt. Cox houdt ervan om waargebeurde verhalen te verfilmen – ‘Wonderland’ (2003) was bijvoorbeeld zijn visie op de teloorgang van pornoster John Holmes en richt zich op de gebeurtenissen die ook te zien waren van het veel beter geslaagde ‘Boogie Nights’ (1997) van Paul Thomas Anderson – en het relaas van de Billionaire Boys Club van een jonge oplichter die zich Joe Hunt noemde sprak hem logischerwijs enorm aan. Het verhaal van Hunt werd in 1987 al eens verwerkt tot miniserie, met in de hoofdrollen Judd Nelson en Ron Silver. Nelson is hier overigens in een piepkleine cameo te zien als de vader van Hunt, die in deze film gespeeld wordt door Ansel Elgort (‘Baby Driver’, 2017 – eveneens met Spacey). Joe groeit als kind in een typisch Amerikaans middenklassegezin op in een rijke buurt in Los Angeles. Zijn klasgenoten zijn allemaal rijkeluiszoontjes met designerkleding en dure auto’s die hun hand maar hoeven op te houden bij hun vaders als ze iets willen. Dat beeld triggert Joe om, jaren later, de Amerikaanse droom van de selfmade miljonair te proberen waar te maken. Lukt dat niet op een eerlijke manier, dan bluft hij zich er wel doorheen, zo is zijn strategie. Hij krijgt daarbij hulp van zijn oude schoolvriend Dean Karny (Taron Egerton, die tevens als alwetende verteller optreedt), die beter ligt bij de rijkeluiskinderen en hen zonder moeite mee weet te krijgen in een niet bestaand beleggingsproject. Wanneer ze in zee gaan met de invloedrijke investeerder Ron Levin (Kevin Spacey), nemen de zaken een enorme vlucht. De jongens denken het met hun Billionaire Boys Club helemaal gemaakt te hebben, totdat de zaken net zo snel instorten als ze opgekomen zijn en er zelfs bloed vloeit om te voorkomen dat het bedrog uitkomt.

Op papier leest het verhaal rond Joe Hunt als een jongensboek; geen wonder dat menig filmmaker graag met dit waargebeurde verhaal aan de slag zou willen gaan. De uitwerking van James Cox laat echter veel te wensen over. Een vergelijking met films als ‘Wall Street’ (1987) van Oliver Stone en ‘The Wolf of Wall Street’ (2013) van Martin Scorsese is snel gemaakt, maar ‘Billionaire Boys Club’ schiet op alle vlakken tekort ten opzichte van die films. Het begin, waarin de personages worden geïntroduceerd, is nog enigszins hoopgevend, maar zodra de gebrekkig uiteengezette oplichterij losbarst is duidelijk dat de makers eigenlijk geen idee waar ze naartoe willen met hun film. De vlakke personages zijn duidelijk een gevolg van een rammelend script, want aan de inzet van Elgort en Egerton ligt het niet. Emma Roberts duikt op als een kunstenares die aanpapt met Hunt, maar haar rol voegt weinig tot niets toe (behalve dan dat Cox een excuus heeft om Rosanna Arquette te laten opdraven in een cameo als haar moeder). De 80’s referenties zijn niet van de lucht, maar het had allemaal wel wat subtieler gemogen. Dieptepunt – zeker met het oog op de reputatie die Spacey nu heeft – is wanneer Ron Levin met een onherkenbare Cary Elwes als Andy Warhol zwetst over wat voor een prutser Jean-Michael Basquiat wel niet is en over het formaat van het geslachtsdeel van entertainer Milton Berle. De aanwezigheid van Spacey is ongemakkelijk. Hij domineert elke scène waarin hij ten tonele verschijnt en weet als geen ander geloofwaardig een slechterik te portretteren. Maar die dominantie, dwingende aanwezigheid, het onbetrouwbare karakter van zijn personage Ron Levin én het feit dat hij zich hier laat omringen door ‘broekies’ als Elgort en Egerton laten je constant de vraag stellen: hoe dicht staat dit personage eigenlijk bij de échte Spacey?

‘Billionaire Boys Club’ is een overbodige remake die de geschiedenisboeken zal ingaan als de laatste film waarin Kevin Spacey aan heeft gewerkt vóór de bom rond zijn persoon barstte en zijn reputatie uiteen spatte. Het is een rommelige film waarin de fragmenten grotendeels als een lappendeken aan elkaar zijn geplakt, waarin het moeilijk is om voor iemand sympathie op te wekken en waarin een poging wordt gewaagd de rol van Joe Hunt in de oplichterij en het daaruit volgende bloedvergieten te vergoelijken. De film stelt namelijk dat één slechte keuze van hem uiteindelijk een heleboel slechte beslissingen van anderen teweeg heeft gebracht. Alsof hij een kind is dat een spelletje speelt dat een beetje uit de hand is gelopen. Dat is een weinig genuanceerde visie op de werkelijkheid, dus de betrouwbaarheid van het verhaal laat ook nog eens te wensen over.

Patricia Smagge

Waardering: 2

DVD- en blu-ray-release: 12 maart 2019