Binti (2019)

Recensie Binti CinemagazineRegie: Frederike Migom | 90 minuten | familie | Acteurs: Bebel Tshiani Baloji, Baloji, Mo Bakker, Joke Devynck, Caroline Stas, Tatyana Beloy, Aboubakr Bensaihi, Kuno Bakker, Alix Konadu, Frank Dierens, Marijke Van Der Kelen, Veronica van Belle, Linda Kompany, Wies Nuyens

‘Je leeft wel maar je bestaat niet’, zo omschrijven de twaalfjarige Binti en haar vader Jovial hun situatie. Ze leven illegaal in België, in een overvol kraakpand waar elk moment de politie kan binnenvallen om mensen op te pakken. Zo af en toe ziet iemand zijn gebeden verhoord en krijgt hij of zij een telefoontje met de verlossende woorden: je mag blijven. Zonder papieren besta je niet en kun je van de ene op de andere dag worden teruggestuurd naar je land van herkomst. Een land waar je, zoals Binti, amper bent geweest, waar ze een taal spreken die je niet beheerst en waar je de dromen die je hebt niet waar kunt maken. Illegaliteit is een zwaar thema, maar in de vrolijke en hoopgevende Vlaamse jeugdfilm ‘Binti’ (2019) van regisseur en scenarioschrijver Frederike Migom wordt het op zo’n laagdrempelige en luchtige manier behandeld en inzichtelijke gemaakt dat je bijna vergeet dat hier daadwerkelijk mensenlevens op het spel staan. Dat maakt de boodschap er overigens niet minder overtuigend om.

De jonge spring-in-het-veld Bebel Tshiani Baloji speelt de titelrol met verve. Binti droomt ervan een bekende vlogger te worden en heeft inmiddels al ruim duizend volgers waar ze erg trots op is. De filmpjes die ze online zet zijn speels en cool, maar ze kan niet van elk aspect van haar leven beelden opnemen. Als de verkeerde mensen ze onder ogen krijgen, dan moeten Binti en haar vader Jovial (Baloji, in het echt ook de papa van Bebel Tshiani Baloji) terug naar Congo. Wanneer de immigratiepolitie plotseling het kraakpand binnenstormen waar Binti, Jovial en tientallen andere illegalen wonen, slaan vader en dochter op de vlucht. Ze belanden in een bosrijk gebied, waar ze elkaar uit het oog verliezen. Binti ontdekt een boomhut waar ze wil schuilen voor de regen. De boomhut blijkt van de elfjarige Elias (Mo Bakker) te zijn, een jongen die zijn leven heeft gewijd aan het redden van de okapi’s, een dier dat familie is van de giraffe en die alleen nog in Congo (!) in het wild leeft. Elias woont met zijn moeder, modeontwerpster Christine (Joke Devynck), in een luxe villa aan de rand van het bos. De stijve buurman Floris (Frank Dierens) heeft een oogje op Christine, maar zij weet het nog niet zo goed wat ze met diens avances aan moet. Elias hoopt dat het niets wordt, want hij vindt Floris maar een flapdrol. Zijn echte vader woont in Brazilië met zijn nieuwe vrouw en hun baby’tje, maar Elias heeft de hoop dat zijn ouders weer bij elkaar komen nooit opgegeven. Hij ziet in dat het redden van de okapi niet gaat lukken met de verkoop van koekjes langs de deuren. Hij kan het beter online proberen. Gelukkig maar dat hij zojuist een nieuwe vriendin heeft gemaakt die uitstekend uit de voeten kan met haar mobieltje.

Christine blijkt de beroerdste niet; ze laat Binti al direct in het huis logeren en ook Jovial is van harte welkom, zeker nadat ze hun verhaal heeft gehoord. Als blijkt dat het tussen de volwassenen net zo goed klikt als tussen de kinderen, stippelt Binti het ideale scenario uit: Christine en haar vader worden verliefd, gaan trouwen en al het gedoe rond verblijfspapieren is in één klap verholpen. Tijdens een manifestatie, waarbij geld wordt ingezameld voor de okapi’s, hoopt ze hen dichter bij elkaar te brengen. Maar niet iedereen juicht een mogelijke romance tussen Christine en Jovial toe; niet alleen zou het een streep door de rekening zijn van Floris, ook Elias ziet liever dat het anders loopt. En het zit hem bovendien dwars dat Binti zich alleen maar inspant voor de okapi’s uit eigenbelang. Maar is dat wel zo…?

‘Binti’ won al diverse prijzen en dat is geheel terecht. Op treffende wijze weet Frederike Migom het sociale probleem van migratie en illegaliteit terug te brengen tot de kern en te verpakken in een aanstekelijk en aansprekend jasje. Met de bruisende Bebel heeft ze bovendien een overtuigende spil om wie het verhaal draait, zij is degene die alle andere personages samenbrengt om zo de deur naar een betere toekomst wagenwijd open te zetten. Ook Christine is een cruciaal karakter. Natuurlijk kun je je afvragen hoe geloofwaardig het is dat ze een wildvreemd meisje direct al in haar huis laat logeren, maar het feit dat ze zich open opstelt en de vreemdelingen, nieuwkomers of hoe je ze ook wilt noemen omarmt in plaats van afwijst, is een boodschap van positiviteit waar in deze steeds grimmiger wordende tijden een groeiende behoefte aan is. Deze film kijkt dan ook niet naar de onderlinge verschillen, maar naar universele zaken die mensen delen en die hen bij elkaar brengen. Denk aan dans, muziek, creativiteit en ontdekking. Maar dat Binti en haar vader in grote onzekerheid leven en de wanhoop soms nabij zijn, wordt zeker niet vergeten; dat noodlot ligt op de loer en kan elk moment toehappen. Migom weet de balans tussen die ernstige ondertoon en de vrolijkheid van kinderlijk kameraadschap en ontluikende liefde precies goed te houden dat de jeugd het begrijpt en voelt. Maar net als Binti zullen ze nooit het kopje erbij laten hangen, want deze film houdt altijd hoop. Een goede levensles in deze warme, maatschappelijk betrokken topproductie van onze zuiderburen.

Patricia Smagge

Waardering: 4

Bioscooprelease: 16 oktober 2019