Bitter Honey – Mitsu no aware (2016)

Regie: Gakuryû Ishii | 105 minuten | drama, fantasie, geschiedenis | Acteurs: Fumi Nikaidou, Ren Ohsugi, Kengo Kôra, Yôko Maki, Masatoshi Nagase

Akako Akai is een beeldschoon en opgewekt Lolitameisje dat samenwoont met de oudere schrijver Ojisama. Ondanks het leeftijdsverschil doen de twee volop aan seks en spenderen ze de rest van de dag met gesprekken over het leven, de literatuur, de liefde en het verstrijken van de tijd. Tot zover niets bijzonders. Het wordt pas speciaal wanneer je bedenkt dat Akiko een goudvis is die zich heeft getransformeerd tot vrouw. Een goudvis van 300 yen om precies te zijn.

Dit merkwaardige gegeven vormt de kern van de Japanse speelfilm ‘Bitter Honey’, gebaseerd op een Japans literair werk van Saisei Muro uit 1959. ‘Bitter Honey’ is een komedie die lak heeft aan vaste filmregels en doet in zijn filmisch anarchisme vaak denken aan de nouvelle vague.  Het springerige hoofdpersonage Akako lijkt wel wat op Zazie, het titelpersonage van ‘Zazie dans le metro’, een van de klassiekers van de nouvelle vague. Ook qua acteren lijkt Akako uit de jaren 50 weggelopen. De erotiek en kleurrijke visuals zijn dan meer van deze tijd.

Al dat anarchisme vormt geen enkel bezwaar zolang de film maar vermaakt. En dat doet hij een uur lang. Hoewel het verhaal zich voornamelijk afspeelt in het huis van de schrijver, gebeurt er voldoende om de kijker bij de les te houden. Akako is een aanstekelijk type, een working class goudvis (haar woorden), temperamentvol, sexy, beweeglijk, clownesk maar bijzonder lief. Ojisama is daarentegen een vat vol wijsheid, die ons interessante dingen heeft te melden over ouderdom, schrijverschap, nalatenschap en liefde. Waarbij we al snel vermoeden dat Akako (maar ook een stel geestverschijningen) hersenspinsels zijn van de stervende oude schrijver.

Helaas is de pijp na een uur zo’n beetje leeg en belandt de film in sentimentele wateren. Dat werkt niet. Het eerste uur is zo uitgesproken weird dat iedere poging tot gevoel doodslaat. Het is ook na dat eerste uur dat de muziek – een merkwaardige combinatie van oosterse, animatieachtige percussiegeluidjes en larmoyante westerse orkestmuziek – begin tegen te staan.

Zo is ‘Bitter Honey’ een vreemde mix van speelse filmkunst en sentimenteel kamerspel. Regisseur Oshii breekt dan wel met de filmregels maar het resultaat is niet altijd even genietbaar. Dat deden de grootmeesters van de nouvelle vague toch meestal beter.

Henny Wouters