Black Death (2010)

Regie: Christopher Smith | 98 minuten | drama, horror | Acteurs: Sean Bean, Eddie Redmayne, Carice van Houten, David Warner, Kimberley Nixon, John Lynch, Andy Nyman, Tim McInnerny, Johnny Harris, Emun Elliott, Marianne Graffam, David Masterson, Tygo Gernandt, Martin Hentschel, Gotthard Lange, Nike Martens, Jamie Ballard, Daniel Steiner, Ines Marie Westernströer, Alex Tondowski, Andrea Ummenberger, Thorsten Querner    

De film ‘Black Death’ biedt meer dan voldoende mogelijkheden voor een opening van de recensie. In het oog springt natuurlijk het feit dat een van de hoofdrollen in deze Britse productie is weggelegd voor “onze” Carice van Houten, en in mindere mate – niet vanwege het feit op zich maar door de grootte van zijn rol – Tygo Gernandt. Carice valt bij steeds meer buitenlandse filmmakers op en het is niet moeilijk in te schatten waarom Christopher Smith haar koos voor de rol van necromancer. Carice bezit genoeg acteerkwaliteiten om dit onheilspellende personage treffend te verbeelden. Je twijfelt eigenlijk continu aan haar bedoelingen. Tygo’s bijdrage aan ‘Black Death’ is vrij summier, maar hij is wel verantwoordelijk voor één van de bloederigste scènes in de film.

Maar we zouden natuurlijk ook kunnen openen met het feit dat dit een van de weinige films, zo niet de enige, is die over de builenpest (de zwarte dood) gaat en dat dit alleen al de film een kijkbeurt waard maakt. Deze gruwelijke epidemie zorgde in de 14e eeuw voor uitroeiing van zo’n 25 miljoen mensen, een substantieel deel van de Europese bevolking! ‘Black Death’ speelt zich af in de periode dat de epidemie de kop opsteekt, bijna zevenhonderd jaar geleden dus. Hoewel het verhaal in de Middeleeuwen plaatsvindt, zijn de thema’s nog steeds actueel. Epidemieën komen immers nog steeds voor (denk aan de recente paniek die gezaaid werd rond de Mexicaanse griep) en het belangrijkste onderwerp – geloof (in God) versus atheïsme – wordt met de dag relevanter.

Een ander startpunt voor de recensie zou de opvallende rol van rising star Eddie Redmayne kunnen zijn, die een groot deel van de film draagt. Zijn vertolking van de jonge monnik Osmund is erg overtuigend: in het begin als ietwat schuchtere jongvolwassene, maar dankzij de gebeurtenissen die we als kijker meeleven groeit hij op tot een onverzettelijke volwassen man. ‘Black Death’ is vooral zijn reis, zijn ontwikkeling. En omdat vele dames al blij zouden zijn als Redmayne hen de Gouden Gids zou komen voorlezen, is ‘Black Death’ door zijn prominente aanwezigheid in de film voor hen een aanrader. De rol van Sean Bean mag ook niet onvermeld blijven. Betrouwbaar als altijd zet hij met gemak zijn rol van de extreem religieuze Ulric neer, de leider van de groep soldaten die het afgelegen dorpje waar naar verluidt nog geen pest is uitgebroken moet zien te vinden.

Net zoals het moeilijk kiezen is waar deze recensie mee zou moeten beginnen, vindt Christopher Smith het moeilijk om zijn grauwe, donkere film iets van spanning mee te geven. Tot op zekere hoogte is de film erg voorspelbaar en rechtlijnig: Osmund vertelt zijn geheime geliefde dat ze moet vluchten en belooft haar op te zoeken. Hij vraagt om een teken van God en krijgt dat. Grote kans dus dat de twee beminden elkaar later weer zullen treffen. De groep Christelijke krijgers gaat met hulp van Osmund op zoek naar het dorp waar de pest raar genoeg nog geen slachtoffers heeft gemaakt. Ze vermoeden dat er hekserij in het spel is. Natuurlijk wordt het dorpje gevonden en blijken de vermoedens te kloppen. Dan is er al zo’n groot deel van de film voorbij, dat je je afvraagt waar nu alle heisa voor nodig was. Smith heeft nog wel een kleine twist achter de hand, maar het einde doet weer een hoop van het opgebouwde krediet teniet, omdat het helemaal niet in de film lijkt te passen. Daarnaast zijn de dialogen erg geforceerd en dat is jammer, want acteertalent heeft Smith wel weten te vergaren en lang niet alle gewelddadige scènes worden uitgebuit, waardoor je mag aannemen dat de Britse regisseur niet uit is op goedkoop effectbejag.

Wat overblijft is een aardige, maar verre van perfecte, film over het conflict tussen aanbidders van God en de Duivel, een conflict dat – toen al – beslecht werd met geweld. Je kunt hoofdschuddend naar het scherm kijken tijdens deze film, maar zevenhonderd jaar later lijken we nog geen steek wijzer geworden te zijn. En dat is iets waar je met recht de pest over in mag hebben.

Monica Meijer