Blitz (2024)

Regie: Steve McQueen | 120 minuten | actie, drama | Acteurs: Saoirse Ronan, Harris Dickinson, Benjamin Clémentine, Kathy Burke, Paul Weller, Stephen Graham, Elliott Heffernan, John Mackay, Adam Somner, Liam Smith, Sue Maund, Steve Paget, Sally Messham, Tom Crawley, Erin Kellyman, Hayley Squires, Joshua McGuire, Jonathan Kemp, Jim Conway, Charlie Irwin, Rufus Bateman, Mickey McAnulty, Thea Achillea, Lacey Leigh Payne, Fraser Holmes, Blake Williams, Isaac Highams, Patrick Buckley, Tony Turner, Alex Jennings, Jack Shalloo, Shaun Mason, Rob Barron, Lisa Ronaghan, Janet Greaves, Grace Boyle, Thomas Aitch, Charlie Hodson-Prior, Tommy Daley, Gracie Cochrane, Darren Clarke, Ciara Baxendale, Anne Bird, CJ Beckford, Grahame Fox, David Kirkbride, Jack Bence, Tom Padley, Lizzie Roper, Tim Treloar, David Moorst, Kenny Fullwood, Leigh Gill, Grace Corney, Jonathan Dryden Taylor, Max Gold, Gavi Singh Chera, Matt Bardock, Lizzie Hopley, Robert Whitelock, Dominic Coleman, Bryony Hannah, Jay Simpson, Ella Dunlop, Johanna Allitt, Neal Barry, Mica Ricketts, Linton Kwesi Johnson, Christopher Chung, Josef Altin, Andrew Caley, Gerard Monaco, Calum Callaghan, Jem Wall, Gary Bates, Oengus MacNamara, Will Atiomo, Andrea Gordon, Devon McKenzie-Smith, Celeste, Ben Felton, Natasha Arancini, Alicia Grace Turrell, Natalie Quarry, Duncan Airlie James, Heather Coombs, Sandra Huggett, Ben Fox, John Cummins, Nancy Sullivan, Caitlin Drake, Florence Dobson, Heather Craney

Steve McQueen won in september 2024 nog een Gouden Kalf, Saoirse Ronan hikt al jaren aan tegen een Oscar voor haar acteerkunsten en Hans Zimmer is een van de meest gelauwerde filmcomponisten aller tijden. Als dat de ingrediënten voor een film zijn, dan moet het eindresultaat wel om te smullen zijn.

‘Blitz’ speelt zich af in London, tijdens het begin van de Tweede Wereldoorlog. Rita (Saoirse Ronan) woont met haar vader (Paul Weller) en haar 9-jarige zoon George (Elliott Heffernan) in een arbeiderswijk. In die tijd werd opgeroepen je kinderen te evacueren, vanwege de vele bombardementen in London. Na een hevige bommenregen realiseert ook Rita zich dat ze niet anders kan dan George te laten verhuizen. George is het daar totaal niet mee eens en hij wil koste wat het kost bij zijn moeder blijven.

Hij besluit van de rijdende trein af te springen en hij probeert zijn weg terug naar huis te vinden. Als het nieuws dat George vermist is geraakt Rita bereikt, breekt bij haar de paniek uit. Zullen moeder en zoon elkaar ooit nog in de armen sluiten?

Wat op papier een garantie voor succes lijkt, is dat op het scherm allerminst. ‘Blitz’ schiet bijna in alle opzichten tekort. De film focust zich met name op George. Hij zal zijn weg door het gebombardeerde London moeten vinden. Heffernan is niet slecht als George, maar heel overtuigend is hij ook niet. McQueen heeft Heffernan ook niet veel gegeven om mee te werken. Hetzelfde geldt voor Ronan, wier personage geen enkele emotionele diepgang heeft. Als kijker weet je niet wie Rita en George zijn, wat ze drijft en waarom je in ze geïnvesteerd zou moeten zijn. Je hebt simpelweg niet zo heel veel om aan vast te houden.

Dat is voor een film als deze een doodvonnis. Als de kijker niet geïnteresseerd is of de hoofdpersonages elkaar terugvinden, houd je bijzonder weinig over om het publiek mee te boeien. Dat is voelbaar, want om die reden is ‘Blitz’ in ieder geval dertig minuten te lang. Het helpt daarbij niet dat Ronan helemaal niets te doen heeft. Ze is in wezen machteloos. Dat maakt dat iedere keer dat Ronan op het beeldscherm verschijnt, de plot niet vooruit wordt gestuwd. En zoals eerder aangegeven wordt die tijd ook niet gebruikt om haar personage op te bouwen en emotionele diepgang te geven.

Hoewel George wel een doel heeft, raakt ook hij verzeild in allerlei nevenmissies. Hij moet juwelen stelen voor een groep criminelen. Een paar scènes daarna moet hij de dag redden door onder een hek door te zwemmen en een hoop mensen te bevrijden. Het is lastig om de aandacht erbij te houden als de plot in tal van scènes stilstaat en de lege personages oninteressante taken aan het voltooien zijn.

George loopt in zijn zoektocht naar Rita ook tegen verscheidene klassieke McQueen-thema’s aan, zoals racisme en discriminatie. McQueens films zijn juist op die punten dikwijls treffend. Echter, ook deze thema’s komen in ‘Blitz’ niet lekker uit de verf. Het is lastig om je over dat soort sociale problemen druk te maken, als de bommen je om de oren vallen. Hoe pijnlijk het ook is dat George, die overigens een getinte vader heeft, vanwege zijn huidskleur anders wordt behandeld, het überhaupt in leven blijven lijkt toch echt een prioriteit in deze situatie. Wellicht dat we als kijker die elementen van de film maar moeten zien als een commentaar op de aloude mythe dat heel Engeland in de Tweede Wereldoorlog bijeen kwam en verschillen tussen huidskleur, afkomst en religie niet bestonden.

Cinematografisch is de film prima. ‘Blitz’ blaast je niet weg, maar de “set pieces” (zoals we dat op zijn Engels noemen) worden goed in beeld gebracht. Zimmers muziek is verdienstelijk, maar het heeft niet de gebruikelijke kick die zoveel van zijn films naar een hoger niveau tillen. Vanuit technisch oogpunt is ‘Blitz’ dus zeker geen slechte film. Inhoudelijk laat McQueen het helaas afweten.

‘Blitz’ had zo mooi kunnen zijn, maar een gebrek aan interessante hoofdpersonages maakt het lastig om om de plot te geven. De onderliggende thematiek van racisme en discriminatie sneeuwen onder door het bommenvuur dat elke nacht over de stad wordt uitgestort. Technisch komt deze productie nog wel verdienstelijk over, maar inhoudelijk voelt de film leeg.

Jelco Leijs

Waardering: 2.5

Speciale vertoning: Leiden International Film Festival 2024
Bioscooprelease: 8 november 2024
VOD-release: 22 november 2024 (Apple TV+)