Blue Planet II (2017)

Recensie Blue Planet II CinemagazineProductie: Mark Brownlow, James Honeyborne, Jennifer Hile, Jonathan Smith | 420 minuten | documentaire | Met: David Attenborough

‘Blue Planet II’ is de opvolger van de gelauwerde documentairereeks ‘The Blue Planet’, een meesterlijk natuurhistorisch epos dat in 2001 de harten van veel natuur- en filmliefhebbers stal. Net als in zijn voorganger is het de warme vertelstem van David Attenborough, de nestor van de natuurfilm, die ons in ‘Blue Planet II’ meeneemt op een fascinerende reis door de onmetelijke blauwe wildernis. Het maken van de reeks was trouwens een ware mammoetproductie. Het filmen en monteren van ‘Blue Planet II’ nam namelijk vier jaar in beslag en vereiste de inzet van ultramoderne apparaten zoals geavanceerde onderwatercamera’s en met filmcamera’s uitgeruste drones.

De kruisbestuiving van techniek, natuur, wetenschap en cinematografische expertise die ten grondslag ligt aan ‘Blue Planet II’ werpt ontegenzeggelijk haar vruchten af. Elke aflevering behandelt een apart marien ecosysteem. Zo komen bijvoorbeeld de onherbergzame diepzee, kusten, koraalriffen, de groene oases in de oceanen en de open oceaan allemaal uitgebreid aan bod. Hierbij trekt een keur aan diersoorten aan het oog van de kijker voorbij. Iconische megafauna zoals blauwe vinvissen, potvissen, orka’s, zeeleeuwen en witte haaien, obscure vissen, enorme kolonies zeevogels en piepkleine schaaldieren, de enorme diversiteit van de wereldzeeën spat in de fraaiste kleuren en de best denkbare beeldkwaliteit van het scherm.

Extra interessant is dat de makers van ‘Blue Planet II’ er ook in geslaagd zijn om wetenschappelijke noviteiten en staaltjes van nog nooit eerder gefilmd dierengedrag vast te leggen. Een goed voorbeeld is de jacht van een groepje galápagoszeeleeuwen op geelvintonijnen in een ondiep stukje zee, een tafereel dat deels vanuit vogelvluchtperspectief is gefilmd. Tonijnen zijn door hun snelheid en wendbaarheid enorm lastig te vangen. De zeeleeuwen hebben echter een ingenieuze strategie ontwikkeld om de stevige vissen buit te maken. Ze jagen de tonijnen op richting een ondiepe, door rotsen afgebakend baaitje, een plek waar de vissen hun troeven niet uit kunnen spelen. Uiteindelijk lopen de tonijnen vast tegen de rotsen en kunnen de zeeleeuwen ze vangen. Gezien de omvang en het gewicht van de tonijnen, vormen de vissen een enorm calorierijke maaltijd voor de slimme zeezoogdieren. Daarnaast komen we een stapje dichter bij het vinden van de plek waar de geheimzinnige walvishaaien zich voortplanten, zien we murenes die zich hebben gespecialiseerd in het jagen op krabben in ondiepe getijdepoeltjes en zijn we getuige van de verbluffende intelligentie en verdedigingsstrategieën van een octopus. Het geheel aan fraaie beelden wordt van passend commentaar voorzien door David Attenborough. De door oprechte interesse gevoede autoriteit van de aimabele Brit blijft een reddende genade in een tijd waarin schreeuwerigheid, nepnieuws en anti-intellectualisme welig tieren.

Gelukkig is ‘Blue Planet II’ veel meer dan alleen een door epische muziek en deskundig commentaar ondersteunde parade van fraaie beelden. De reeks besteedt ook volop aandacht aan de precaire situatie waarin veel mariene ecosystemen verkeren. De nadruk ligt vooral op de enorme berg plastic die inmiddels in zee rondzwerft en een dodelijk gevaar vormt voor veel vissen, zeevogels, zeeschildpadden en zelfs micro-organismen. Ook geluidsvervuiling wordt te berde gebracht, bijvoorbeeld door te laten zien welk effect dit heeft op populaire en aaibare diertjes als de kleurrijke clownvissen. ‘Blue Planet II’ vraagt trouwens aandacht voor deze problemen zonder een al te belerende toon te hanteren.

‘Blue Planet II’ is een reeks die garant staat voor een goeie zeven uur kijkgenot van de bovenste plank. De documentaire toont de blauwe wildernis in al haar facetten; mooi en spectaculair, maar vaak ook brutaal en meedogenloos. Die verschillende gezichten van de wilde natuur maken immers allemaal onmiskenbaar deel uit van de blauwdruk voor het leven op aarde, leven dat wij als moderne mensen maar al te vaak de das omdoen door onze mateloze levensstijl.

Frank Heinen

Waardering: 4.5

DVD- en blu-ray-release: 5 maart 2018