Body – Cialo (2015)

Regie: Malgorzata Szumowska | 90 minuten | komedie, drama | Acteurs: Janusz Gajos, Maja Ostaszewska, Justyna Suwala, Marcel Borowiec, Ewa Dalkowska, Ryszard Dolinski, Roman Gancarczyk, Malgorzata Hajewska, Ewa Kolasinska, Wladyslaw Kowalski, Ada Piekarska, Adam Woronowicz, Tomasz Zietek

In de openingscène van het Poolse ‘Body’ komt een politierechercheur aan op de plek waar een ongelukkige zwerver zichzelf heeft opgehangen aan een boom. De man is er niet van onder de indruk. Hij doorgaat de plichtplegingen die horen bij een dergelijke zaak. De dode wordt door een politiehulp van zijn koord ontdaan en voorzichtig op de grond neergelegd. De lijkschouwer bepaalt het tijdstip van overlijden en onderzoekt samen met de rechercheur of de gestorvene geen andere wonden heeft die kunnen duiden op een misdrijf. Wanneer daar geen sprake van is, lijkt zijn werk gedaan. De mannen staan nog even na te praten wanneer het lijk op staat en rustig weg loopt.

De hele situatie doet een absurdistische film vermoeden. Maar regisseur Malgorzata Szumowska, die met ‘Body’ in Berlijn een Zilveren Beer voor beste regie won, voert de bijbehorende ontregeling verder door dan absurdistisch alleen. Ontregeling staat hier gelijk aan (lichamelijke) onthechting. De personages in ‘Body’ zijn het contact met hun eigen lichaam kwijt. De naamloze rechercheur (gespeeld door Janusz Gajos) verwaarloost zijn omvangrijke lijf met de inname van grote hoeveelheden eten en alcohol. Zijn dochter Olga (Justyna Suwala) zoekt het juist in onthouding. Het overlijden van haar moeder heeft tot een eetstoornis geleid.

Na een zelfmoordpoging belandt de jonge vrouw in een verzorgingshuis voor anorexiapatiënten. Daar wordt ze geholpen door de steriele therapeute Anna (Maja Ostaszewska). De vrouw heeft enkele jaren daarvoor haar enige kind verloren. Sindsdien heeft ze haar gevoelens in de wacht gezet, net zoals de fysieke uitingen daarvan. Ze leeft samen met haar Deense dog, met wie ze alles deelt. Haar vrije tijd, haar eten en haar bed. Het kan niet verbloemen dat ze vooral erg eenzaam is.

Door hun lichamelijke onthechting zijn de personages ook vervreemd van elkaar. De relatie tussen vader en dochter is gecompliceerd, mede door toedoen van hun eigen, hoog opgetrokken grenzen en het onvermogen om ze naar beneden te halen. Ze leven daadwerkelijk op twee verschillende werelden. Hun problemen zijn niet uniek. De wereld om hen heen is al even toekomstloos. De zaken die de rechercheur onderzoekt, blinken veelal uit in gruwelijkheid. De samenleving is er slecht aan toe. Onthechting leidt tot een tekort aan identiteitsvorming, affectie en, uiteindelijk, tot chaos.

Het is een zwartgallige kijk op het leven van nu. Des te mooier zijn die contrasterende momenten waarop de hoofdpersonages wel een moment van geluk mogen beleven. En zichzelf of elkaar zien voor wat ze zijn. Het zijn er niet meer dan drie, maar uit die momenten spreekt zoveel schoonheid dat de hoop voor de mensheid nog niet mag worden opgegeven.

Wouter Los

Waardering: 4

Bioscooprelease: 17 augustus 2017 (in het kader van Previously Unreleased)