Bohemian Rhapsody (2018)

Recensie Bohemian Rhapsody CinemagazineRegie: Bryan Singer | 135 minuten | biografie, drama | Acteurs: Rami Malek, Lucy Boynton, Gwilym Lee, Ben Hardy, Joseph Mazzello, Aidan Gillen, Allen Leech, Tom Hollander, Mike Myers, Aaron McCusker, Meneka Das, Ace Bhatti, Priya Blackburn, Dermot Murphy, Dickie Beau, Tim Plester, Jack Roth, Max Bennett

“Is this the real life, is this just fantasy…” Bij de eerste klanken zal iedereen direct ‘Bohemian Rhapsody’ van Queen herkennen. Dat de door Freddie Mercury gecomponeerde mini-rockopera zo’n legendarische status zou krijgen, daar geloofde aanvankelijk alleen de bandleden zelf in. Het lied zou te complex, te pretentieus en met zes minuten ook te lang duren (radiozenders kapten songs doorgaans na drie minuten af) en waar ging die tekst in vredesnaam over? Het publiek trok zich echter weinig aan van de lauwe reacties van de critici en ging massaal voor de bijl. ‘Bohemian Rhapsody’ brak verkoopcijfers en maakte van Queen – en dan met name van zijn charismatische frontman Freddie Mercury – een rocklegende. Geen enkele andere song van Queen weerspiegelt zo krachtig de man die Mercury was: het ene moment groots, bombastisch en theatraal, het andere moment juist breekbaar en klein. Een man die je enerzijds fascineert en direct omarmt, maar bij wie je nooit helemaal tot de kern zult doordringen, net zoals je het liedje nooit echt helemaal zult begrijpen, terwijl je het wel meteen grijpt.

Voor een biografische film over Queen en Freddie Mercury had men dan ook geen passendere titel kunnen bedenken dan ‘Bohemian Rhapsody’ (2018). De productie had nogal wat voeten in de aarde. Al in 2010 bracht Queen-gitarist Brian May naar buiten dat er plannen waren voor een film over de ontstaansgeschiedenis van de band; komiek Sacha Baron Cohen zou in beeld zijn voor de rol van Mercury. Een op papier briljante keuze, maar de praktijk bleek weerbarstiger. In de zomer van 2013 haakte Cohen definitief af vanwege ‘creatieve meningsverschillen’. De als controversieel bekend staande acteur en komiek paste niet in de ‘familievriendelijke’ opzet die May en Queen-drummer Roger Taylor voor ogen hadden. Ben Whishaw was even in beeld als vervanger, en Dexter Fletcher zou plaatsnemen in de regisseursstoel, maar vanwege problemen met het script haakten beiden af. Pas met het aantrekken van Anthony McCarten (‘The Theory of Everything’, 2014 en ‘Darkest Hour’, 2017) als scenarioschrijver kwam er schot in de zaak. Bryan Singer (‘The Usual Suspects’, 1995) werd ingehuurd als regisseur en Rami Malek werd gecast voor de rol van Freddie Mercury. Eindelijk kon er gefilmd worden, maar de onrust bleef. Het gedrag van Singer, die soms simpelweg niet kwam opdagen op de set, wekte veel irritatie en uiteindelijk werd hij zelfs vervangen door Fletcher, zodat de film tot gecompleteerd kon worden. Omdat het meeste werk toen al gedaan was, krijgt niet hij maar Singer de credits voor de regie.

Gezien alle chaos mag het een wonder heten dat de film uiteindelijk toch kon worden uitgebracht. De kop en staart van ‘Bohemian Rhapsody’ wordt gevormd door het legendarische optreden van de band tijdens het liefdadigheidsconcert Live Aid in 1985. Van daaruit wordt de historie van de groep uit de doeken gedaan. We ontmoeten de jonge Farrokh Bulsara (Rami Malek), zoals Freddie eigenlijk heette, in het Londen van 1970. Hij studeert, heeft een bijbaantje als bagagemedewerker op Heathrow, maar hij droomt van een carrière als muzikant. In zijn vrije tijd gaat hij naar een optreden van Smile, met gitarist Brian May (Gwilym Lee) en drummer Roger Taylor (Ben Hardy) in de gelederen. Als hun frontman overstapt naar een andere band, biedt Freddie hen zijn diensten aan. Als ook bassist John Deacon (Joseph Mazzello) zich aansluit, betekent dat het begin van iets moois. Mercury’s pakkende teksten en composities trekken de aandacht van manager John Reid (Aiden Gillen) en diens assistent Paul Prenter (Allen Leech), die een platencontract voor de band bij EMI weten te versieren; de vier outcasts, zoals ze zichzelf noemen, staan op het punt wereldsterren te worden. Privé zit Freddie ook niet stil: hij houdt zielsveel van zijn vriendin Mary (Lucy Boynton), maar blijkt tevens een zwak te hebben voor mannen. Een tweestrijd die hem zijn leven lang zal verscheuren.

May en Taylor hadden zoals gezegd een stevige vinger in de pap bij de totstandkoming van ‘Bohemian Rhapsody’ (Deacon trok zich eind jaren negentig definitief terug uit de muziekwereld). Belangrijkste criterium van hen was om Mercury op een waardige manier, met respect voor wie hij was en wat hij betekent heeft voor de muziekindustrie, te portretteren. Het gevolg daarvan is dat ‘Bohemian Rhapsody’ wel erg netjes binnen de lijntjes kleurt, terwijl Mercury juist iemand was die alles behalve doorsnee en braafjes was. De charismatische frontman was een vat vol tegenstrijdigheden, ongrijpbaar en mysterieus, maar wie hoopt dat deze film de man achter de legende laat zien komt bedrogen uit. Natuurlijk, alle hoogtepunten uit de geschiedenis van Queen komen voorbij. Maar tussen alle tournees en iconische hits door wil je weten wat er in Mercury omgaat, waarom hij bepaalde keuzes maakt en wie hij is. Over de overige bandleden en andere personages komen we zo mogelijk nóg minder te weten en Mercury’s band met zijn ouders wordt wel héél karig uitgewerkt. Alsof May en Taylor opdracht hebben gegeven om maar niet te diep te graven. Bovendien worden de gebeurtenissen en de volgorde waarin ze zich voordeden op een creatieve manier omgebogen, zodat ze net even wat beter in het verhaal passen.

Dat gebrek aan diepgang wordt enigszins gecompenseerd door een dynamische performance van Malek, die zijn hele ziel en zaligheid in de rol gooit en Mercury met name in zijn maniertjes, houding en energie op het podium bijzonder accuraat weet na te bootsen. Zingen doet hij niet zelf (godzijdank, want de stem van Mercury valt niet te evenaren), maar als podiumbeest komt hij akelig dichtbij de werkelijkheid. In het zinderende, elf minuten durende slotakkoord op Live Aid knalt Malek van het scherm. Uiteraard gesteund door de ambiance en de muziek, die nog altijd als een huis overeind staat. Want ‘Bohemian Rhapsody’ is vooral een viering van de imposante discografie van Queen. ‘Love of My Life’ bezorgt menigeen nog altijd kippenvel, ‘We Are the Champions’ brult zo heerlijk mee en ‘The Show Must Go On’ komt – zeker met het oog op hoe het met Mercury afloopt – ook nu nog hard binnen. 

‘Bohemian Rhapsody’ is helaas niet de biografische film geworden die nieuwe inzichten geeft in de man áchter de legende, maar dankzij een krachtig optreden van Malek en die onverwoestbare muziek kent deze oppervlakkige film toch een hoog entertainmentgehalte.

Patricia Smagge

Waardering: 3

Bioscooprelease: 1 november 2018
Digital HD-release: 11 februari 2019
VOD-release: 25 februari 2019
DVD-, blu-ray en UHD-release: 27 februari 2019