Bowling for Columbine (2002)

Regie: Michael Moore | 120 minuten | documentaire

Door de republikeinse regering in Amerika wordt Michael Moore zo onderhand gezien als een welhaast even grote bedreiging als het terrorisme. In het verleden stelde hij witteboordcriminaliteit en machtsmisbruik al aan de kaak. Dit keer heeft hij zijn vizier gericht op de wapenhandel in zijn land en op de sociale acceptatie ervan.

Zijn keuze van onderwerpen is ondubbelzinnig en creëert bij de kijker afwisselend een gevoel van onmacht en van plezier om de kleine overwinningen die Moore haalt. Zo is hij ervoor verantwoordelijk dat Amerika’s grootste supermarktketen K-Mart alle munitie uit de schappen verwijdert.

Moore onderzoekt verschillende mogelijke oorzaken van het overmatige vuurwapengebruik in zijn land en de uitkomsten (die overigens wel suggestief blijven) liegen er niet om. Politiek en media dragen bij aan de creatie van een samenleving waarin mensen handelen uit angst en – zoals we allemaal weten – dat is een slechte raadgever.

De documentaire is sterk opgebouwd. Hij bestaat eigenlijk uit twee delen. Op de helft van de film vindt de eerste climax plaats. Een razendsnelle aaneenschakeling van Amerikaans oorlogsgeweld wordt gekoppeld aan de gebeurtenis van 9-11-2001 onder het motto “wie zaait, zal oogsten”. Op de achtergrond draait “What A Wonderful World”.

De laatste climax richt zich vooral op de binnenlandse politiek en op het dubieuze handelen van Amerika’s wapenassociatie, de NRA. Deze organisatie, zo ontdekt Moore, stuurt namelijk na iedere geweldsuitbarsting op scholen voorman Charlton Heston naar de plaats van misdrijf om er een spreekbeurt te houden VOOR wapenbezit. Het interview aan het einde van de film met deze diep gevallen ster is ontluisterend.

Moore steekt niet onder stoelen of banken dat het hem persoonlijk is. Het beeld dat hij schetst is dan ook van begin tot einde gekleurd. Zijn schijnbaar naïeve “wolf in schaapskleren” techniek zorgt echter dat je als kijker nauwelijks het gevoel hebt dat hier een moraalridder op pad is.

‘Bowling For Columbine’ heeft over de hele wereld genoeg stof doen opwaaien. Door de een geprezen en door de ander weer verguisd. Gezien de reacties is Michael Moore geslaagd in zijn opzet en heeft hij een documentaire van formaat afgeleverd.

Redactie Cinemagazine

Waardering: 5

Bioscooprelease: 5 december 2002