Bram Stoker’s Dracula (2006)
Regie: Bill Eagles | 90 minuten | horror | Acteurs: Marc Warren, David Suchet, Dan Stevens, Sophia Myles, Benedick Blythe, James Greene, Tom Burke, Donald Sumpter, Stephanie Leonidas, Rafe Spall, Ian Redford, Tanveer Ghani, Rupert Holliday-Evans, David Glover, Ian Gain, Richard Syms
Deze film uit 2006 is, naast ‘Count Dracula’ uit 1977, de tweede Dracula-verfilming die van de BBC afkomstig is. De film uit 1977 is een verfilming van het verhaal van Bram Stoker dat op enkele onderdelen na getrouw diens boek volgt en ook de sfeer daarin goed weet weer te geven. Veelbelovende vooruitzichten dus voor de versie uit 2006. In deze latere verfilming zijn er, ondanks de titel ‘Bram Stoker’s Dracula’, echter nogal wat verschillen ten opzichte van Stokers boek aanwezig.
Allereerst de uitgangspunten en ontwikkelingen die zich aan het begin voordoen. De ouders van de jonge aristocraat Arthur Holmwood zijn aan syfilis overleden. Hijzelf is via hen besmet en om aan een zekere dood te ontkomen schakelt hij een sekte in om graaf Dracula uit Transylvanië te laten komen om hem een bloedtransfusie te geven. Wetende dat de oplossing voor zijn ziekte een kwestie van tijd is, trouwt hij wel alvast met zijn verloofde Lucy. Om de komst van Dracula geheim te houden wordt de jonge advocaat Jonathan Harker door de sekte opgeofferd door hem naar Dracula’s kasteel te sturen. Zoals verwacht wordt de onwetende Harker door Dracula gedood, waarna deze diens naam en papieren steelt en zich vervolgens per schip naar Londen begeeft. Tja… het zijn tot zover toch wel erg opvallende afwijkingen ten opzichte van Stokers boek te noemen.
Ook zijn het ontwikkelingen die doen vermoeden dat er zich in het verdere verloop van de gebeurtenissen nog wel wat meer verschillen zullen voordoen. En inderdaad, er blijken meerdere personages uit Stokers boek geheel te ontbreken, de lotgevallen van de wel in het boek van Stoker eveneens voorkomende personages verschillen ook nogal wat van datgene wat ze hier meemaken, er komen wat amoureuze subplots voor, er lopen wat sekteleden van de zogeheten ‘The Brotherhood of the Undead’ rond, Dracula blijkt opeens in zonlicht te kunnen rondlopen en zo kan er nog wel even doorgegaan worden. Het is maar al te duidelijk dat regisseur Eagles in deze verfilming zijn eigen invulling aan het Dracula-verhaal geeft. In een dergelijke mate dat het met het verhaal van Bram Stoker niet veel meer gemeen heeft dan de namen van een aantal personages en dat graaf Dracula naar Londen komt. Enkele gebeurtenissen uit Stokers boek komen daarna wel ook in deze productie voor, maar deze verfilming speelt zich hoofdzakelijk af rond de perikelen aangaande Holmwoods gevecht tegen zijn ziekte en omtrent Lucy’s onderdrukte seksualiteit.
Wellicht onderwerpen die binnen een film over dit Victoriaanse tijdperk interessant genoeg zijn, maar ze komen binnen deze Dracula-verfilming nogal misplaatst over en bieden de liefhebbers van Stokers verhaal niet datgene wat er op grond van de titel van verwacht mag worden. Temeer daar regisseur Eagles teveel vragen onbeantwoord laat. Wat is de achtergrond van de sekte? En die van graaf Dracula? Eagles veronderstelt, zeker met betrekking tot de voorgeschiedenis van de bloedzuigende graaf, het blijkbaar zo goed als allemaal bekend bij de kijker. Maar voor degenen die onbekend zijn met het Dracula-verhaal zou een toelichting welkom zijn geweest. Verder lijkt Eagles door de overmaat aan niet uit de verf komende verhaallijnen zelf ook niet altijd te weten welke kant hij met zijn verhaal op wil en wordt het een en ander herhaaldelijk verwarrend en met geen of weinig spanningsopbouw in beeld gebracht. Ook ontstaat de indruk dat de krappe 90 minuten die deze productie telt tekort is voor hetgeen er zich in afspeelt en dat het slot er in het laatste deel te snel doorheen wordt gejaagd. Het doet deze productie in kwalitatief opzicht geen goed, doet de sfeer in Stokers boek op geen stukken na bereiken en de conclusie kan ook niet veel anders luiden dan dat deze verfilming niet de beste verfilming van Stokers verhaal ooit is.
Eng of beklemmend wordt het niet of nauwelijks. Weliswaar heeft Dracula voorspelbaar genoeg zijn eigen plannen wanneer hij eenmaal in Engeland is aangekomen en zijn er de nodige geslaagde speciale effecten wanneer hij op de hem bekende hardvochtige wijze een paar slachtoffers maakt, maar daar blijft het wat dat betreft wel bij. Juist de dreiging van Dracula als heerser der vampiers komt hier niet of amper naar voren doordat hij wordt gepresenteerd als niet veel meer dan een vaag half duivels wezen met wat onduidelijke al dan niet kwaadwillende bedoelingen. Wel weet deze verfilming de sfeer van het Victoriaanse tijdperk waarin het verhaal zich afspeelt door keurig verzorgde decors en kostuums goed weer te geven, zoals traditiegetrouw bij BBC-producties het geval is. Ook weet regisseur Eagles door zijn manier van filmen een duistere toonzetting op zich wel te bereiken, maar deze komt door de tekortkomingen in zijn film helaas maar deels tot zijn recht.
Als Dracula-vertolker zien we Marc Warren in beeld verschijnen. Warren doet overduidelijk zijn best en zijn aanvankelijke opkomst als de sinistere graaf heeft zijn geslaagde momenten, maar zijn verdere optreden komt niet bijster charismatisch over. Althans niet zoals bekender Dracula-vertolkers in het verleden dat hebben weten weer te geven. Wel wordt Warren door zijn ondergeschoven rol beperkt in zijn mogelijkheden, net als dat bij het relatief geslaagde optreden van David Suchet als de vampierjager Van Helsing het geval is. Wel degelijke optredens van Dan Stevens als de bezeten Arthur Holmwood en van Tom Burke als Dr. Seward, net als dat van Sophia Myles als de door haar huwelijksperikelen geplaagde Lucy. Ook aardig werk van Stephanie Leonidas als Mina Murray, hoewel de mogelijkheden voor Rafe Spall als Jonathan Harker bijna teniet worden gedaan door diens snelle verdwijning uit het verhaal.
Al met al een Dracula-verfilming met een paar aardige momenten, maar ook een verfilming die weinig tot niets toevoegt aan het vampiergenre of aan de verfilmingen die er van Stokers verhaal al gemaakt zijn. Het is ook een film die door de Draculaliefhebbers als teleurstellend ondergaan zal worden door de te vele afwijkingen van Stokers boek en de kwalitatieve tekortkomingen die erin aanwezig zijn. Voor een betere weergave van zowel Stokers verhaal als de sfeer in diens boek kan dan ook beter naar de BBC’s eerdere Draculaproductie uit 1977 verwezen worden.
Frans Buitendijk