Ça commence aujourd’hui (1999)

Regie: Bertrand Tavernier | 113 minuten | drama | Acteurs: Philippe Torreton, Maria Pitarresi, Nadia Kaci, Véronique Ataly, Nathalie Bécue, Emmanuelle Bercot , Françoise Bette, Christine Citti, Christina Crevillén, Sylviane Goudal, Didier Bezace, Betty Teboulle, Gérard Giroudon, Marief Guittier, Daniel Delabesse

‘Ça commence aujourd’hui’ speelt zich af in een grauw mijnstadje ergens in Frankrijk. De mijnen zijn gesloten, en een groot deel van de lokale bevolking is hierdoor werkeloos geraakt. Armoede is overal aanwezig, zowel zichtbaar als onzichtbaar. Onderwijzer Daniel Lefebvre doet zijn uiterste best om de aan hem toegewezen kinderen iets mee te geven waar ze de rest van hun leven profijt van hebben: kennis. Hij hoopt dat ze op die manier uiteindelijk aan de vrij uitzichtloze situatie waarin ze opgroeien kunnen ontsnappen. Ook probeert hij waar hij kan te helpen om hun huidige leefomstandigheden te verbeteren.

De enorm energieke en betrokken Daniel wordt voortreffelijk vertolkt door Philippe Torreton. Als hij voor de klas staat speelt hij geen onderwijzer, maar ís hij er een. Natuurlijk is Daniel uiteindelijk ook maar een mens, en door vele tegenslagen krijgt zijn idealisme een knauw. Ook deze persoonlijke crisis weet Torreton buitengewoon goed uit te beelden.

Regisseur Bertrand Tavernier (1941) heeft al een lange carrière achter de rug. Ooit begonnen als filmcriticus (hij schreef diverse boeken over Amerikaanse films) rolde hij vervolgens in het filmvak. Hij maakte films als ‘La mort en directe’ (met Romy Schneider), ‘La vie et rien d’autre’ en ‘Laissez-passer’. Hij staat bekend om zijn harde en directe stijl van filmmaken. Ook in ‘Ça commence aujourd’hui’ doet hij geen concessies, en maakt hij niets mooier dan het is. Wel geeft hij blijk van het geloof in een samenleving die kan verbeteren, beginnend met enkele individuen. Het is dus niet alleen grauwheid en uitzichtloosheid wat de klok slaat.

‘Ça commence aujourd’hui’ is een heftige, rauwe film met een boodschap die luid en duidelijk overkomt. Bertrand Tavernier houdt de kijker van het begin tot het eind bij de les. Dit is een film die uitgekeken dient te worden, en waarover moet worden nagedacht. Want de boodschap die wordt overgebracht is onaangenaam, maar noodzakelijk in een maatschappij die niet altijd kritisch genoeg tegenover zichzelf staat.

Saskia Blokker

Waardering: 4.5

Bioscooprelease: 18 november 1999