Calling E.T. (2008)
Regie: Prosper de Roos | 57 minuten | documentaire
E.T. staat voor ‘extra terrestial’, wat letterlijk betekent: ‘buiten aards’. In de titel van deze documentaire is het slechts een verwijzinkje naar de beroemde film van Steven Spielberg (1982); in de film zelf komt deze link in het geheel niet ter sprake, helaas.
Wat is buitenaardse intelligentie? Zijn aliens zoals wij mensen: kuddedieren, angstig en gewelddadig? Zien ze in ons een toekomstige vijand? Of is E.T. verder geëvolueerd en zullen ze ons mensen leren om met elkaar om te gaan? De meeste mensen die aan het woord komen in ‘Calling E.T.’ hebben hier (gelukkig) geen antwoord op, wat betekent dat ze in ieder geval niet zijn doorgedraaid. En zo komen ze ook niet over.
Het betreft hier dan ook geen losers, maar gestudeerde, succesvolle mensen, die geen waarde lijken te hechten aan grote carrières met veel geld, maar die wel banen aan universiteiten en ingewikkelde hobby’s met computers en elektronica hebben. Er zit ook een psycholoog bij, die nadenkt over de communicatie en emotionele aspecten van contact met echt vreemden. De meesten van hen zien buitenaards leven als een goede mogelijkheid de mensheid een spiegel voor te houden en ons zo te helpen. Interessant is de bioloog die stelt dat de meeste dieren voor ons ook aliens zijn, zoals walvissen bijvoorbeeld. Zolang we niet in staat zijn met die wezens op gelijkwaardig niveau te communiceren, halen buitenaardsen het niet in hun hoofd contact met ons te zoeken. Zit wat in.
Toch kom je maar moeilijk af van het bijsmaakje dat er bij deze mensen een steekje los zit. Dat ligt niet aan de inhoud van deze documentaire. De makers zijn duidelijk niet van plan geweest iemand belachelijk te maken, maar ze gaan ook niet de andere kant op. Het ligt hem aan het feit dat het een zo wijd verspreid idee is dat aliens thuishoren in de fantasie van SF boeken en films, terwijl er in realiteit zo veel sterren en planeten zijn, dat het idee dat er geen buitenaards leven is, veel ongeloofwaardiger is.
De regisseur heeft deze film gemaakt, omdat hij er iets over gelezen had in de krant. Want wie gaat er nu vanuit dat er mensen zijn die serieus bezig zijn met buitenaards leven en vooral de vraag: wat te doen als ze hier komen? Wij vinden het al moeilijk om met onze buren om te gaan, zeker als ze er wat anders uitzien of ergens anders in geloven. En hier krijg je te maken met de ultieme vreemdeling. Leuk uitgangspunt, dat boeit, maar niet te lang. Dat komt door de neutrale houding van de maker(s) of door een (wellicht misplaatste) drang naar soberheid. Journalistiek laat regisseur Prosper de Roos hier iets liggen. Zoals in die kwestie van die Russische wetenschapper die geweigerd werd bij het Amerikaanse groepje. Daar wil je eigenlijk meer van weten. Met het verhaal van Spielberg als raamwerk had de boel ook wat spannender en gevarieerder kunnen zijn.
In het laatste kwartier is de lol er een beetje vanaf. Mensen vallen in herhaling en er komt geen nieuwe input van anderen. Er wordt veel tijd gevuld met sfeerbeelden die verder weinig toevoegen. Al met al een interessant onderwerp, dat best nog wat opgeleukt had mogen worden met extra informatie of iets meer opinie, iets meer bite. In deze vorm is 67 minuten net goed.
Arjen Dijkstra