Capharnaüm (2018)

Regie: Nadine Labaki | 120 minuten | drama | Acteurs: Zain Al Rafeea, Yordanos Shiferaw, Boluwatife Treasure Bankole, Kawsar Al Haddad, Fadi Yousef, Haita ‘Cedra’ Izzam, Alaa Chouchnieh, Nadine Labaki, Elias Khoury, Nour El Husseini, Joseph Jimbazian, Samira Chalhoub, Farah Hasno

Arme mensen zouden gelukkiger zijn, wordt weleens gezegd. In de sloppen van Beiroet is daarvan niets te merken – niet althans in ‘Capharnaüm’. De twaalfjarige Zain (amateur Zain al Rafeea) sleept zijn ouders zelfs voor het gerecht omdat zij hem op de wereld hebben gezet. Uitdagend uitgangspunt, en zeker niet oninteressant. De volgende twee uur leren we hoe dat komt.

Wij laten het zelfs los, en houden ons bezig met het verrotte leven van een grootogig jong, dat vanwege de onvolkomenheid van het volwassen leven continu op de vlucht is, voor broertjes en zusjes en kleintjes van anderen zorgt, die ook weer ziet verdwijnen, terwijl hij zijn ouders een grote bek geeft. Of die mensen vreselijk zijn valt niet te bepalen, want de omstandigheden zijn vreselijk. Kinderen worden geboren, hebben daarin geen keus, en leven in ontbering is vaak een vicieuze cirkel van onderlinge gebruiksrelaties.

De documentaire enscenering van ‘Capharnaüm’ is levendig en onrustig – af en toe zelfs dantesk te noemen wanneer de omstandigheden en perspectieven verslechteren; bovendien hebben we dergelijke films al eens beter gezien (‘Casanegra’, ‘A Ciambra’). ‘Capharnaüm’ (de naam van de vissersplaats aan het Meer van Tiberias waar Jezus over water zou hebben gelopen) mist een dromend hoofdpersonage. ‘Het leven is een hel’, zegt dat hoofdpersonage: Zain droomt niet. Misschien wel terecht en zeker begrijpelijk, maar dan kun je beter een echte documentaire maken.

Volwassenen kunnen cynisch zijn, een kind niet. Wij snappen regisseur Nadine Labaki, die in de film tevens figureert als advocaat van Zain, dan ook wel met haar uitgangspunt en opzet. Zij voert de charmante Zain op als geweten en de kijker als getuige. En weet met zorgvuldigheid te voorkomen dat ‘Capharnaüm’ een tranentrekker wordt. Maar nogmaals, als de wereld in elkaar zit zoals getoond, kun je beter een documentaire maken, is onze bescheiden mening.

Jan-Kees Verschuure

Waardering: 3

Bioscooprelease: 31 januari 2019
DVD-release: 31 mei 2019