Carrie (1976)
Regie: Brian De Palma | 98 minuten | horror, thriller | Acteurs: Sissy Spacek, Piper Laurie, Amy Irving, William Katt, Betty Buckley, Nancy Allen, John Travolta, P.J. Soles, Priscilla Pointer, Sydney Lassick, Stefan Gierasch, Michael Talbott, Doug Cox, Harry Gold, Noelle North, Cindy Daly, Deirdre Berthrong, Anson Downes, Rory Stevens, Edie McClurg, Cameron De Palma
Zelden een mooier begin van een film gezien. Na een openingsshot van volleyballende meisjes, neemt regisseur Brian De Palma de kijker mee naar de wondere wereld van het kleedlokaal van pubermeiden. De camera manoeuvreert in slowmotion door de kleedkamer langs half geklede en naakte jonge vrouwen, omgeven door de warme mist van de douches. De licht erotische beelden en zachte muziek versterken een gevoel van voyeurisme. Niets wijst op het begin van een horrorfilm.
De spanning neemt echter snel toe door het onvoorspelbare gedrag van de zonderlinge Carrie, uitstekend vertolkt door Sissy Spacek. Regisseur De Palma had iemand anders op het oog om Carrie te spelen en liet Spacek weten dat zij zich beter kon richten op andere rollen. Spacek was zo verbolgen over het slechte nieuws dat zij uit nijd een superieure auditie deed en alsnog de rol kreeg.
Ook andere, veelbelovende acteurs kregen de kans om zich te bewijzen in ‘Carrie’. Zo speelt John Travolta de eerste rol van betekenis in zijn carrière als het vriendje van Nancy Allen. Travolta en Allen spelen ook in De Palma’s ‘Blow’ out uit 1981. Actrice Piper Laurie, die al vijftien jaar geen filmrol had gespeeld, zet Carries moeder krachtig neer als een religieuze fanatiekeling. Laurie werd genomineerd voor een Oscar.
Het camerawerk van regisseur Brian De Palma is fenomenaal gevarieerd. ‘Carrie’ was De Palma’s eerste commerciële project en zijn stijl is in elke film herkenbaar. Met split screen vangt hij bijvoorbeeld Carries buitenaardse gedrag tijdens het afsluitende schoolbal. Kenmerkend voor De Palma is daarnaast het spelen met voor- en achtergronden in één en hetzelfde shot. Bijvoorbeeld wanneer Carrie op de achtergrond haar waardering uitspreekt over een gedicht van een klasgenoot, houdt de jongen zich op de voorgrond enigszins groot. De techniek zorgt ervoor dat het beeld niet één, maar meerdere verhalen vertelt. Het voegt als het ware een dimensie toe aan hetgeen je normaal ziet. Regisseur De Palma had, naar eigen zeggen, maanden van voorbereiding ter beschikking voor Carrie en kon zo in alle rust de filmische trucs bedenken.
‘Carrie’ is het verhaal van het lelijke eendje in de klas dat uitgroeit tot een prinses. De melkwitte Carrie is het schoolvoorbeeld van een paria. Zij is lelijk, niet hip en de extreem strenge opvoeding van haar moeder is ook geen pluspunt. Carrie bezit telekinetische gaven die haar beschermen tegen de boze buitenwereld. Climax van de film is het eindfeest op school, waar alle hoofdrolspelers bij elkaar zijn. Carrie heeft de avond van haar bescheiden leven met een populaire jongen. De Palma’s camera registreert de verliefdheid van het paar door middel van schier onophoudelijke omwentelingen en kleurrijke lichteffecten.
‘Carrie’ betekende het eerste grote succes van Brian De Palma. Veel van de acteurs en actrices uit de speelfilm kregen lange carrières. ‘Carrie’ is een horrorfilm, maar wel een die afwijkt van de geijkte paden. Er is meer subtiliteit en dialoog dan in de doorsnee horrorfilm. Tegelijkertijd past de wijze waarop sommige karakters aan hun eind komen weer perfect in het horrorgenre. ‘Carrie’ heeft als verhaal weinig om het lijf, maar de filmische hoogstandjes, de puike acteerprestaties en de ongekende spanning maken het een mooi, tijdloos document.
Robbert Bitter
Waardering: 3