Casanegra (2008)

Regie: Eddine Lakhmari | 110 minuten | drama | Acteurs: Anas Elbaz, Omar Lotfi, Mohamed Benbrahim, Ghita Tazi, Driss Roukhe, Hassan Essakali, Raouia, Haitham Idrissi

Casablanca is een naam die een paradijs doet vermoeden. Maar voor Adil is het leven in de Marokkaanse metropool geen pretje: hij en zijn moeder worden stelselmatig mishandeld en werk is er nauwelijks; Adil noemt de stad dan ook ‘Casanegra’. Zijn ideaal is het Zweedse Malmö, dat hij kent van de ansichtkaarten van zijn oom en dat in zijn gedachten moet overvloeien van de blonde vrouwen en de zuiverende sneeuw. Boezemvriend Karim – de practicus van de twee – richt zich liever op de verfijnde, Frans sprekende winkelierster in de buurt waar hij sigaretten aan de man brengt, en op de juiste pose om een trek van zo’n sigaret te nemen; Karim paradeert als een Noord-Afrikaanse Alain Délon langs de afgebladderde huizen van Casablanca, de stropdas bestudeerd slordig om zijn hals geknoopt.

Regisseur Nour Eddine Lakhmari mikt met het rauwe, authentieke maar ook enigszins plotloze ‘Casanegra’ op de moderne, jonge Arabier die zichzelf herkent in de twee sympathiek aanrommelende, menslievende maar niet van ambitie gespeende boefjes; de minder direct betrokken kijker voelt zich een geïnteresseerd toeschouwer, die ziet wat hij wel verwacht had maar ook een aantal keren verrast wordt door een originele blik. Een sterk punt in de film is de ironie waarmee het stadsleven wordt geschilderd: vooral de bijfiguren – zelfs de genadeloze gangster Zrirek (Mohamed Benbrahim) – worden karikaturaal neergezet, met een soort van lome humor. Lakhmari toont Casablanca als een zinkend schip waarop de meesten lallend, schouderophalend of om zich heen slaand ten onder gaan en slechts enkelen – zoals zijn hoofdfiguren – proberen te ontkomen.

Ondanks dit alles is ‘Casanegra’ zichtbaar met liefde voor Casablanca en haar inwoners gemaakt. Van Lakhmari en zijn cameramensen krijgen we alle tijd om het stadsleven in ons op te zuigen. Vanaf heuphoogte: ‘Casanegra’ is geen toeristisch plaatjesboek maar een grofkorrelige catalogus van de Marokkaanse grotestadscultuur anno 2008, waarin jatten, flirten en zuipen popart worden. OK: we maken niet veel mee dat ons op filmgebied zal bijblijven – de openingsbeelden lijken zelfs rechtstreeks uit ‘Trainspotting’ geplukt, maar we krijgen een mooi inkijkje in het moderne Marokko. Om die reden – en wellicht vanwege de aantrekkelijke Anas Elbaz (Karim) en de vinnige Omar Lotfi (Adil) – zal ‘Casanegra’ ook in deze streken succes kunnen boeken, zoals de film in haar thuisland al deed.

Jan-Kees Verschuure

Waardering: 3

Bioscooprelease: 21 mei 2009