Cat People (1982)
Regie: Paul Schrader | 118 minuten | horror, thriller | Acteurs: Nastassja Kinski, Malcolm McDowell, John Heard, Annette O’Toole, Ruby Dee, Ed Begley jr., Scott Paulin, Frankie Faison, Ron Diamond, Lynn Lowry, John Larroquette, Tessa Richarde, Patricia Perkins, Berry Berenson, Fausto Barajas
Met ‘Cat People’ begaf regisseur Paul Schrader zich voor de eerste en tevens laatste keer op het vlak van de horrorfilm. De prent is ondertussen al behoorlijk gedateerd, maar staat qua spanningsopbouw nog steeds als een huis.
‘Cat People’ begint met de komst van Irena (Kinski) naar het huis van haar oudere broer Paul (McDowell). Broer en zus hebben elkaar jarenlang niet meer gezien, nadat hun ouders hen uit elkaar haalden. Al snel ontdekt dat de famillie waartoe ze behoort een vreselijk geheim verborgen houdt. Als één van hen seks heeft, verandert hij of zij in een moorddadig, zwart luipaard met een lust voor bloed. Irena besluit haar maagdelijkheid te bewaren, maar als ze de knappe en charmante dierenverzorger Oliver (Heard) ontmoet begint haar seksualiteit de overhand te nemen. De vloek van de katmensen treft haar ook.
De piepjonge Nastassja Kinski speelt de hoofdrol in deze erotisch getinte griezelfilm. Nu kent haar personage niet zoveel karakteruitdieping, maar Kinski weet een goede, diepe vertolking neer te zetten. De angstgevoelens en verwondering van de wereld waarin ze is terechtgekomen worden goed neergezet door de Duitse actrice. Ook de chemie tussen haar en Heard komt goed uit de verf. Je gelooft meteen dat er erotische spanning tussen hen broeit.
Heard speelt degelijk als de verliefde dierenoppasser en biedt Kinski goed tegenspel. Zijn rol is niet bijster interessant en staat geheel ten dienste van het verhaal. McDowell speelt op zijn vertrouwde manier weer een sluwe, gevaarlijke man die iets te verbergen heeft. De Brit weet een extra dimensie aan zijn personage te geven door Paul van een zekere tragiek te voorzien. McDowell zet zijn karakter neer als een man die uit instinct moordt, dat haat, maar er niet mee kan stoppen.
Het acteerwerk is aardig, maar niet zo intens als in regisseur Schraders eerdere en latere werk. Het spel van de cast staat geheel ten dienste van het verhaal en de plotontwikkelingen. De mensen zelf staan niet centraal, de spanning, symboliek en horrorelementen komen op de voorgrond te staan. De ontluikende seksualiteit van het hoofdpersonage wordt verbeeld door het luipaard. Als het meisje voor de eerste keer de liefde heeft bedreven, ontwaakt het wilde dier in haar. Haar onschuld is voorgoed verdwenen en ze behoort voortaan in de wrede, volwassen maatschappij. Irena vecht tegen haar lot als kat mens, maar ze weet dat ze in een verloren zaak terecht is gekomen. Dierlijke, wrede begeertes maken plaats voor gezond verstand en onwetendheid.
De themathiek van de film is één van de interessantste aspecten van de film. Schrader heeft de transformatie van onschuld naar seksualiteit mooi weten te vangen in zijn prent. De vorm van erotische horrorfilm past erg goed bij de versterking van het verhaal. Dat de film ruim twintig jaar oud is, werkt de impact van ‘Cat People’ nu tegen. Zowel de special effects, muziek en decors komen naar moderne maatstaven zeer gedateerd en nep over. Als je nagaat dat Schraders film ook nog eens zeer traag verteld wordt, dan zal dat veel mensen afschrikken.
Het eerste half uur van de prent is het dan ook even doorbijten geblazen. De plot komt niet op gang en de prent wil maar niet spannend worden. In combinatie met de verouderde, elektronische soundtrack van typische ‘eighties-componist’ Giorgio Moroder wordt de introductie van ‘Cat People’ er niet beter op.
Maar eenmaal op stoom gekomen wordt de prent spannend en interessant voor de ware filmliefhebber. De sfeer van naderend onheil wordt erg goed neergezet door Schrader. De prent leunt erg sterk op de kracht van de suggestie: kortom wat je niet ziet is veel spannender. Ondanks de lange duur van de film, blijft de spanningsbouw strak gespannen.
Schrader levert met ‘Cat People’ niet zijn beste film af, maar levert dat levert desondanks toch een fascinerende prent op.
Frank v.d. Ven
Waardering: 3.5
Bioscooprelease: 9 september 1982