Cautiva – Captured (2003)

Regie: Gastón Biraben | 115 minuten | drama, thriller | Acteurs: Bárbara Lombardo, Susana Campos, Mercede Funes, Hugo Arana, Osvaldo Santoro, Silvia Baylé, Roxana Berco, Lidia Catalano, Noemí Frenkel, Luis Gianneo, Margara Alonso, Marcela Ferradás, Antonio Ugo, Floria Bloise, César Bordón

Kan je een gelukkig en lief meisje van vijftien jaar zomaar blootstellen aan een drama dat haar leven voorgoed verandert: haar ouders blijken niet haar echte ouders te zijn, wildvreemden ‘claimen’ haar als een familielid dat eindelijk in de armen kan worden gesloten, zelfs haar vriendinnen verliest ze. Om nog maar niet te spreken van de identiteitscrisis waarin ze gestort wordt. Deze dilemma’s komen in ‘Cautiva’ niet expliciet aan bod, maar als kijker komen deze gedachten automatisch op als een gedreven rechter aan Cristina komt vertellen dat ze niet is wie ze dacht dat ze was.

Het terugvinden van kinderen van ‘Desaparecidos’ is een van de manieren waarop Argentinië in het reine probeert te komen met haar nog recente militaire verleden, en deze film draagt daaraan bij. Cristina blijkt de dochter te zijn van een stel dat verdwenen is in 1978. Haar moeder kreeg nog net de tijd om het leven te schenken aan Cristina, of Sofia, zoals ze eigenlijk blijkt te heten.

Cristina groeit op als dochter van een gepensioneerde politieofficier, en wordt grootgebracht in een liefdevol gezin. Toch blijken zelfs deze oprecht liefdevolle ouders dus geheimen te hebben voor Cristina, en het feit dat haar vader zelf ook politieman is geweest ten tijde van de dictatuur maakt hem ook al niet helemaal onverdacht. Wat wisten haar ouders van Cristina’s herkomst? Hebben ze haar geadopteerd zonder te weten hoe haar echte ouders verdwenen zijn, of hebben ze zelf bijgedragen aan hun lot?

Ondertussen blijkt haar ‘nieuwe’ familie ook niet alles te kunnen vertellen over haar eerste maanden. Zelfs Cristina’s werkelijke geboortedatum is onbekend. Hoe verwarrend en traumatisch alles ook is, Cristina blijkt vooral vastberaden om achter de waarheid te komen. Daarbij krijgt ze onverwachte steun van ex-klasgenote Angélica, wiens vader ook een ‘Desaparecido’ is.

Hoewel ‘Cautiva’ een professioneel gemaakte film is, en met Bárbara Lombardo een goede actrice heeft voor de hoofdrol van Cristina/Sofia, hinkt de film te veel op twee gedachten. Enerzijds is ‘Cautiva’ een sociaal en maatschappelijk geëngageerde film die in beeld probeert te brengen hoe lang en heftig de naweeën van de militaire dictatuur kunnen zijn, zowel op maatschappelijk als op persoonlijk niveau. Anderzijds is de film een thriller, waarin de zoektocht van Cristina naar de waarheid centraal staat.

Vooral dat tweede aspect is minder geslaagd. Voor een thriller is ‘Cautiva’ te voorspelbaar en niet spannend genoeg. De stereotype rol van Angélica als de strijdvaardige compagnon wordt bovendien wel heel matig neergezet.

Wel maakt ‘Cautiva’ duidelijk wat een impact alle gebeurtenissen hebben op een vijftienjarig meisje. De gebeurtenissen van 1978 zijn al dramatisch, maar er ruim vijftien jaar later achterkomen is nog eens een drama bovenop een drama. Dat zoiets letterlijk de bodem onder de voeten kan wegslaan, wordt bij vlagen goed duidelijk gemaakt. Die verwarring is er niet alleen bij Cristina, maar ook bij haar ‘ouders’, haar ‘nieuwe’ familie en bij rechter Barrenechea. De uitgebreide aandacht voor de andere personages doet dan ook recht aan de verstrekkende gevolgen van Cristina’s ontdekking.

‘Cautiva’ (‘Captured’) is niet een film die de kijker vol spanning gevangen houdt, maar wel een film die iets weergeeft van de langdurige gevolgen van een samenleving waarin vrijheid lange tijd onderdrukt is geweest.

Daniël Brandsema