Cemetery of Splendour – Rak ti Khon Kaen (2015)

Regie: Apichatpong Weerasethakul | 122 minuten | drama, fantasie | Acteurs: Jenjira Pongpas, Banlop Lomnoi, Jarinpattra Rueangram, Petcharat Chaiburi, Tawatchai Buawat, Sujittraporn Wongsrikeaw, Bhattaratorn Sengkraigul, Sakda Kaewbuadee, Pongsadhorn Lertsukon, Sasipim Piwansenee, Apinya Unphanlam, Richard Abramson, Kammanit Sansuklerd, Boonyarak Bodlakorn, Wacharee Nagvichien, Arsevi Özkurt

De Gouden Palm van 2010 kende een verrassende winnaar. De internationale vakjury, met de Amerikaanse regisseur Tim Burton als voorzitter en verder onder anderen de acteurs Benicio Del Toro en Kate Beckinsale en de Franse filmcomponist Alexandre Desplat in de gelederen, gaf aan de film beloond te hebben die hen het meest had verrast, ‘omdat het daarom draait in film maken’. En die film was ‘Uncle Boonmee Who Can Recall His Past Lives’ (2010) van de Thaise regisseur Apichatpong Weerasethakul, die met zijn zege de eerste filmmaker uit zijn land werd die de Gouden Palm op zijn naam wist te schrijven. Maar al voor zijn zegetocht in Cannes was Weerasethakul – door zijn fans liefkozend (en uiteraard ook gemakshalve) ‘Joe’ genoemd – de lieveling van vele filmcritici en werden zijn films regelmatig opgenomen in de programma’s van grote filmfestivals. Ook Cannes koesterde de creatieve en vernieuwende Weerasethakul al langer (al in 2002 won hij voor ‘Blissfully Yours’ in Cannes de ‘Un certain regard’-prijs, twee jaar later ontving hij de Prix du Jury voor ‘Tropical Malady’ (2004) en zijn film ‘Syndromes and a Century’ (2006) werd genomineerd voor de Gouden Leeuw op het Internationale Filmfestival van Venetië.

Ook ‘Cemetery of Splendour’ (2015) was te zien in Cannes, al won Weerasethakul nu geen prijs in de Franse badplaats. Kenners noemen deze film het tot nu toe meest transparante en toegankelijke werk van de Thai, maar dat betekent nog niet dat dit gemakkelijke kost is. Omdat in Weerasethakuls films werkelijkheid en droomwereld door elkaar lopen, moet je er echt even voor gaan zitten en de film tot je laten komen. Soldaten met een mysterieuze slaapziekte verblijven in een, tot tijdelijke kliniek omgebouwde, voormalige school. De manke huisvrouw Jenjira (Jenjira Pongpas) besluit als vrijwilliger in de kliniek te gaan werken,  waar ze de zorg op zich neemt over de jonge soldaat Itt (Banlop Lomnoi), die nooit bezoek krijgt van familie. Ze komt bovendien in contact met Keng (Jarinpattra Rueangram), een medium die haar spirituele krachten inzet om familieleden te laten communiceren met de comateuze soldaten. Artsen trachten intussen, met hulp van buizen met gekleurd licht, om de heftige dromen van de mannen te neutraliseren. Dan ontdekt Jenjira dat er wellicht een verband is tussen het ongrijpbare syndroom waar de soldaten aan lijden en mythische locatie van de kliniek. Magie, geneeskracht, romantiek en dromen vormen het pad dat haar leidt naar een dieper bewustzijn van zichzelf en van de wereld om haar heen.

De levenden en de geesten leven in de wereld van Apichatpong Weerasethakul naast elkaar. Ze zitten gewoon samen aan tafel te eten, zonder dat de personages zelf, of de regisseur, daar ‘moeilijk’ over doet. En zo lopen ook het heden en het verleden dwars door elkaar heen. Spiritualiteit is in Weerasethakuls films de normaalste zaak van de wereld. Nadat Jenjira – prettig en aimabel vertolkt door Pongpas – een bezoek heeft gebracht aan een kapelletje schuiven er letterlijk twee godinnen aan haar eettafel aan, om haar uit te leggen waarom de soldaten geveld zijn door het virus. Maar het bovennatuurlijke wordt net zo gemakkelijk afgewisseld met alledaagse situaties. Door de lange, verstilde shots en het ontbreken van een soundtrack is er zo weinig mogelijk afleiding en kun je je zonder gêne laten onderdompelen in de magische wereld waarin Jenjira zich begeeft, een wereld waarin niets onmogelijk is. Probeer je neiging om alles te willen duiden te bedwingen; Weerasethakul wil juist dat zijn publiek ophoudt met denken en zich laat meeslepen in de door hem zo zorgvuldig gecreëerde droomwereld. Wie zich hiervoor openstelt, zal beloond worden met een hallucinerende ervaring.

Patricia Smagge

Waardering: 3.5

Bioscooprelease: 4 februari 2016
VOD-release: 15 juni 2016
DVD-release: 15 juni 2016