Chevalier (2022)

Regie: Stephen Williams | 108 minuten | biografie, drama | Acteurs: Kelvin Harrison Jr., Samara Weaving, Lucy Boynton, Ronke Adekoluejo, Marton Csokas, Alex Fitzalan, Minnie Driver, Sian Clifford, Henry Lloyd-Hughes, Jim High, Ben Bradshaw, Alec Newman, Martin Matejcik, Sam Barlien, Jessica Boone, Tereza Mátlová, Joseph Prowen

‘Chevalier’ vertelt een onderbelicht verhaal over de onwettige zoon van een Afrikaanse slaaf en een Franse plantage-eigenaar. Joseph Bologne Chevalier de Saint-George, zoals zijn volledige naam luidt, is een zwarte man die wordt geboren in het jaar 1745 op de Franse Caraïben. Hij is een meester in schermen, maar is voornamelijk geroemd om zijn werk als componist en violist. Hij wordt niet voor niets ‘De zwarte Mozart’ genoemd.

De film begint zelfs met een scène waarin Mozart een concert geeft, dat bruut wordt onderbroken door Chevalier (Kelvin Harrison Jr.). Hij wil laten zien dat hij als zwarte man niet onderdoet voor het grote genie dat Mozart was. Of dit gedeelte op waarheid berust is misschien wat onaannemelijk, maar het zet wel de toon voor de rest van de film. Meerdere malen doet Chevalier pogingen om het witte volk te bewijzen dat hij een grote naam is in de klassieke muziekwereld.

Als we de feiten er op naslaan, blijkt dat Chevalier inderdaad een unieke verstandhouding had met koningin Marie-Antoinette. Zij was een bewonderaar van het vioolspel van de beste man. Hij mocht dan ook vaker opdraven op privéfeestjes van de koningin. Dit deed vaker stof opwaaien. In 2023 heeft de wereld nog steeds veel te veel te maken met discriminatie, maar in die tijd was het vrij bizar dat een man van kleur ook maar enige vorm van status genoot.

Wanneer Chevalier een opera ontwikkelt, komt hij in aanraking met edelvrouw Marie-Josephine (Samara Weaving) met wie hij een affaire begint. Natuurlijk is dit gedoemd om te mislukken, en als dan ook nog eens de Franse revolutie start, en zijn relatie met Marie-Antoinette (Lucy Boynton) achteruitgaat, lijkt alles hem tegen te zitten.

Het is goed dat dit verhaal een podium krijgt, ware het niet dat regisseur Stephen Williams net iets teveel lijntjes uitgooit. We zien het romantische leven van Chevalier, de hereniging met zijn moeder, zijn vriendschap met Marie-Antoinette, de begindagen van de Franse Revolutie, het zelfvertrouwen dat Chevalier uitstraalt jegens andere componisten en dan ook nog eens een zoektocht naar zichzelf. Het zijn iets teveel losse flodders, terwijl er genoeg uitgangspunten zijn om daadwerkelijk op te focussen.

De onderdrukking van gekleurde mensen in die tijd lijkt het hoofdthema van ‘Chevalier’ en dat is begrijpelijk. Het wordt verteld als een underdog-verhaal van een zwarte man die zich staande moet houden in een tijd dat witte mensen de dienst uitmaakten. Doordat Chevalier zoveel zelfvertrouwen uitstraalt komt zijn personage wat arrogant over. Hierdoor komen de statements die de film lijkt te willen maken niet geheel lekker binnen. Een underdog wordt vaak als de persoon gezien waarmee je je als kijker sympathiseert, maar dat is heel moeilijk met de hondsbrutale Chevalier. Een echte klik met hem kan hierdoor nooit ontstaan.

Het acteerwerk van hoofdrolspeler Kelvin Harrison Jr. is puik, maar degene die écht de show steelt is Samara Weaving. Zij is hoofdzakelijk bekend van horrorfilms als ‘Ready or Not’ en ‘The Babysitter’. Ze bewijst hier dat ze in een hele serieuze rol ontzettend goed uit de verf komt. Zodra zij op het beeldscherm komt, word je als een magneet naar haar toegetrokken.

Natuurlijk is het logisch dat een film her en der geromantiseerd en gefictionaliseerd wordt, maar de eerdergenoemde openingsscène voelt tenenkrommend. Het dient als een soort rapbattle die in een vroegere tijd wordt geplaatst. Een ander punt van ergernis gaat om een simpel zinnetje. Wanneer Chevaliers moeder in een Afrikaanse taal spreekt met iemand, zegt hij dat er Frans gesproken moet worden, terwijl de film toch echt Engelstalig is. Dit doet de geloofwaardigheid teniet.

In ogenschouw nemend dat het wat aangedikt is, kijkt ‘Chevalier’ prima weg. Het verhaal wil iets teveel laten zien, maar er zitten adembenemende shots in en ook de klassieke muziek is erg prettig. De prachtige slotscène laat zien dat Williams wel degelijk talent heeft voor het vak, maar helaas wordt dit niveau nergens anders gehaald. Als er iets meer diepgang en noodzaak in had gezeten, had dit een prachtfilm kunnen zijn, nu is het een middelmatig kostuumdrama met een verhaal dat meer verdient.

Sjoerd Crins

Waardering: 3

VOD-release: 16 juni 2023 (Disney +)