Christiane F. – Wir Kinder vom Bahnhof Zoo (1981)

Regie: Uli Edel | 138 minuten | drama | Acteurs: Natja Brunckhorst, Thomas Haustein, Jens Kuphal, Christiane Reichelt, Daniela Jaeger, Jan Georg Effler, Davie Bowie

‘Don’t try this at home’: deze kreet lijkt wel uitgevonden te zijn voor de Duitse shocker ‘Christiane F. – Wir Kinder vom Bahnhof Zoo’. In deze film zie je hoe een onzekere puber verandert in een menselijk wrak. De katalysator voor die transformatie is heroïne. Veel heroïne.

In ‘Christiane F. – Wir Kinder vom Bahnhof Zoo’ is de hoofdrol weggelegd voor de 14-jarige Christiana (Brunckhorst). Het meisje probeert haar weg in de volwassen wereld te vinden. Het kind ontdekt haar seksualiteit en beland in het duistere nachtleven van het Berlijn uit de jaren 70. Als Christiana verliefd wordt op de mysterieuze Detlev (Hausstein) verandert haar leven op slag. Detlev blijkt een verslaafde te zijn en hij sleept zijn nieuwe vriendin mee in de duistere krochten van de Berlijnse drugsscene. Kan Christina ontsnappen aan de neerwaartse spiraal waarin ze zich bevindt of is het te laat?

Even een waarschuwing vooraf: heb je geen sterke maag of ben je erg gevoellig dan kun je de film van regisseur Uli Edel maar beter overslaan. Het verhaal van Christiane F. is buitengewoon schokkend. Niet alleen is de film gebaseerd op een waargebeurde geschiedenis, ook de manier waarop Edel Christiana’s lijdensweg in beeld brengt is confronterend. De grofkorrelige beelden en de statische cameraopstelling geven de film een documentaire-achtige ‘feel’. De akelig realistische make-up en special effects zorgen ervoor dat het verhaal van Christiane wel erg dichtbij komt. De scènes waarin het meisje en haar vriend een shotje nemen ogen levensecht. Je voelt je een voyeur in het leven van een drugsverslaafde.

Dat de drugsverslaafde hoofdpersoon slechts veertien jaar is maakt de film helemaal naar om te zien. Je leert Christiane kennen als een ietwat verlegen meisje met een gezonde blos op de wangen. Gaandeweg verandert het stralende gezichtje van onze heldin in het vervallen gelaat van een doorleefde junk. Van het eens zo mooie gezichtje van Christiane is niet veel meer over.

Ook het mentale verval van Christiane is aangrijpend in beeld gebracht. De Duitse actrice Brunckhorst vertolkt op onnavolgbare wijze de hoofdrol in dit drama. Als de titelheldin eenmaal verslaafd is geraakt aan de meest zware harddrugs, is haar persoonlijkheid compleet ontwricht. De eens zo zorgzame Christiane is verworden tot een egoïstisch meisje dat constant wil scoren. Alles moet wijken voor de volgende shot. Ook Detlev is ver heen. Hausstein zet zijn personage erg goed neer. Ingetogen maar eerlijk en puur. Iedere acteur is eigenlijk wel op dreef.

Behalve goed acteerwerk heeft de film nog veel meer te bieden. Ook als sfeerschets van het Berlijn van de jaren 70 is Edel erin geslaagd om een geloofwaardige productie neer te zetten. De opkomst van de punkscene en het begin van het ego-tijdperk dat de jaren 80 inluidde is goed getroffen. Popicoon David Bowie speelt een bijrolletje en zijn oudere werk is te horen in de film. De soundtrack is niet alleen passend voor het tijdsbeeld, maar ook nog eens beklemmend en duister.

‘Christiane F. – Wir Kinder vom Bahnhof Zoo’ is zonder overdrijven een echte klassieker. Rauw, intens en wreed, maar met het hart op de goede plaats: zo kun je deze anti-drugsfilm het beste omschrijven. Het leven aan de zelfkant van de maatschappij is schokkend, maar eerlijk en onopgesmukt neergezet. Geef deze film een kans, hoe dan ook zal Edel’s werk je voor altijd bijblijven.

Frank v.d. Ven

Waardering: 5

Bioscooprelease: 6 augustus 1981