Cold Eyes of Fear-Gli occhi freddi della paura (1971)
Regie: Enzo G. Castellari | 90 minuten | actie, drama, thriller | Acteurs: Fernando Rey, Karin Schubert, Frank Wolff, Gianni Garko, Giovanna Ralli, Julián Mateos, Leonardo Scavino, Franco Marletta
Afgezien van de prikkelende SM-show waarmee ‘Cold Eyes of Fear’ opent, en waarin een sexy blondine en een moordenaar met mes figureren, doet de film in weinig denken aan het “giallo” genre, waaronder hij wordt gegroepeerd door de distributeur, een thriller/horrorgenre waarin filmmaker Dario Argento vaak opereerde. Er staat geen anonieme seriemoordenaar centraal die met steekwapens weerloze vrouwen afslacht. Ook komt er geen gore in de film voor en nauwelijks seks of naakt. Nee, ‘Cold Eyes of Fear’ is een vrij rechtlijnige psychologische thriller.
Als psychologische thriller is de film echter slechts ten dele effectief. In zijn structuur doet de film denken aan Roman Polanski’s ‘Death and the Maiden’, waarin Sigourney Weaver Ben Kingsley in haar huis gegijzeld houdt, en langzaam duidelijk wordt wat hun geschiedenis samen is. Alleen, waar Polanski’s film zenuwslopend is, inhoudelijk prikkelend, en er geweldig in geacteerd wordt, scoort ‘Cold Eyes of Fear’ op al deze punten een stuk lager. Er komen wat verrassende wendingen in de film voor en als kijker weet je lange tijd niet hoe de vork in de steel zit, maar er wordt teveel tijd besteed aan loze dialogen en uitgesponnen, spannend bedoelde confrontaties tussen personages. Ook is de uiteindelijke reden van de gijzeling slechts lichtelijk interessant en wordt filosofisch of psychologisch gezien nauwelijks uitgewerkt.
Het camerawerk is wel even de moeite waard, veel geinige vloeiende zoom shots als in de klassieke kungfu films uit de jaren zeventig of snelle trapsgewijze zooms wanneer er iemand iets belangrijks zegt of er iets spannends gebeurt. Ook zitten er enkele ongewone camerastandpunten in de film, zoals vanonder de draaischijf van een telefoon. Maar halverwege de film worden de zoomshots een gimmick en ga je als kijker terugverlangen naar een conventionele continuïteitsmontage met eerst een medium shot op het lichaam en vervolgens een normale close-up van het gezicht. Daarbij werken visueel ongewone shots soms de dramatiek van het verhaal tegen, zoals bij enkele shots tegen het einde van de film waarin de schurk door ieder personage wordt toegeschreeuwd dat hij schuldig is, waarbij de personages allemaal recht in de camera kijken. Het is grappig, maar te gekunsteld.
Er zitten veel vuistgevechten in de film die soms dynamisch, met die bekende zoomshots, maar soms ook onduidelijk in beeld worden gebracht, met een wat warrige montage. Gelukkig zijn er fasen in de film die daadwerkelijk spannend zijn, zoals verschillende momenten dat het huis bezocht wordt door een agent. Peter mag echter niet zichtbaar alarm slaan omdat de gijzelnemers dan mensen gaan doodschieten. Hij probeert daarom op verschillende subtiele manieren de agenten duidelijk te maken dat er onraad is.
Het is ook gelukkig, dat de jazzy muziek van Ennio Morricone de boel op zijn tijd goed levendig houdt. Het is een muzieksoort die je niet zo snel verbindt aan Morricone, gezien de lyrische soundtracks die hij maakte voor de films van Sergio Leone, maar het werkt erg aanstekelijk. De film krijgt zo, een hip, funky ‘Shaft’-sausje dat de indruk wekt dat er meer vaart aanwezig is dan daadwerkelijk het geval is. Het kan de film als geheel uiteindelijk niet redden, maar ‘Cold Eyes of Fear’ is niet geheel zonder positieve punten. Vooral de stijl van de film weet het gebrek aan spanning en inhoud nog redelijk te compenseren.
Bart Rietvink