Cowboys (2020)

Regie: Anna Kerrigan | 83 minuten | drama | Acteurs: Steve Zahn, Jillian Bell, Sasha Knight, Ann Dowd, Gary Farmer, Chris Coy, John Reynolds, Bob Stephenson, AJ Slaght, John Beasley

De jonge Joe, op de rand van het tienerschap, draagt een groot geheim met zich mee. Een geheim dat thuis, in het weinig progressieve gedeelte van de Verenigde Staten, op weinig bijval kan rekenen. Vader en moeder hebben bovendien zo hun eigen problemen. De bipolaire stoornis van de eerste heeft het huwelijk van paps en mams onder grote druk gezet. Vluchten, lijkt voor Joe de enige uitweg. Ergens naar toe waar er geen huiselijke ellende is. Maar bovenal naar een plek waar de jongeling zichzelf kan zijn. Een plek waar Joe, geboren als Josie, gewoon een jongen kan zijn.

Uiteindelijk ziet Joe (glansrol voor de debuterende transjongen Sasha Knight) geen andere keuze haar ouders in te lichten over haar wens een jongen te willen zijn. Haar moeder Sally (Jillian Bell), toonbeeld van conservatief Amerika, wil er niets van weten. Joe is door God als meisje op Aarde neergezet en daar valt niet meer aan te tornen. Vader Troy (Steve Zahn) is echter toegankelijker. Een vreemd idee is het wel, maar de liefde voor zijn kind heeft de overhand.

De twee vatten het idee op om, zonder medeweten van moeder Sally, samen door de bergen richting het vrije Canada te trekken. Weg van het behoudende thuisland, waar grote mannen met dito geweren het voor het zeggen hebben. De gevolgen zijn groot. Niet alleen krijgen ze de federale politie achter zich aan. Ook komt de bodem van Troys medicijnvoorraad steeds sneller in zicht. De tocht door ruige bossen en over onherbergzame toppen wordt ook mentaal een steeds grotere beproeving. Is dit wel de uitweg die Joe voor ogen had?

Het knappe van ‘Cowboys’ is dat de film zijn plot scène voor scène prijsgeeft. Wanneer de toeschouwer ziet hoe vader en kind het Amerikaanse middengebergte doorkruisen – mooi contrastrijk in beeld gebracht -, is het verleden en toekomst van de personages ongewis. Daardoor kan de betrokkenheid bij de personages herhaaldelijk verschuiven.

Moeder Sally is misschien wat onbuigzaam, maar vooral bezorgd voor het lot van haar kind. Haar familie zal nooit kunnen tolereren dat haar dochter liever een zoon wil zijn. Leeftijdsgenoten zullen wellicht nog genadelozer zijn. Haar kind moet beschermd worden. Ook tegen zich zelf. Vader Troy is meer onbevangen. Met zijn ietwat kinderlijke ziel heeft hij weinig oog voor consequenties. Door zijn mentale problemen heeft hij al vaker zijn vaderlijke plichten versaagd. Nu is het tijd om op te staan. Wie van de twee het bij het rechte eind heeft, is geen vastomlijnd gegeven.

Uiteindelijk hebben zowel moeder als vader de beste bedoelingen voor hun kind. Doordat ‘Cowboys’ het zwaartepunt bij de ouders legt, blijft Joe zelf echter grotendeels in hun schaduw staan. Het moedige besluit liever als een jongen door het leven te gaan staat, maar verder blijft haar karakter enigszins passief. Aan de ene kant siert dat de film, door niet zozeer de nadruk te leggen op de transitie maar eerder de moeilijke rol van de ouders willen belichten. Anderzijds overheerst daardoor de sympathie, maar ontbeert ‘Cowboys’ echte noodzaak.

Wouter Los

Waardering: 3

Bioscooprelease: 29 juli 2021