Criminal (2004)
Regie: Gregory Jacobs | 84 minuten | drama, thriller, komedie, misdaad | Acteurs: John C. Reilly, Diego Luna, Maggie Gyllenhaal, Peter Mullan, Zitto Kazann, Jonathan Tucker, Laura Cerón, Soledad St. Hilaire, Ellen Geer, Brandon Keener, Nick Anavio, Deborah Van Valkenburgh, Maeve Quinlan, Brent Sexton, Malik Yoba, Lilian Hurst, Jack Conley, Juan Carlos Cantu, Enrico Colantoni, Manuel Gilberg Jimenez, Luis Contreras, Michael Shannon, Patricia Belcher, Paul Norwood, Gary L. Mack, Paul Korda
In een film over oplichters is het vaak dubbel uitkijken. Je moet extra op je hoede zijn, want wie is nu echt wie hij zegt dat hij is? Wiens intenties zijn goed? Het is een leuke bezigheid om te beoordelen of je het eerder door hebt dan de film prijsgeeft. In ‘Criminal’ is dit niet veel anders. De film is een Amerikaanse remake van ‘Nueve reinas’ (2000), van schrijver/regisseur Fabián Bielinsky. Het is het regiedebuut van Gregory Jacobs. Jacobs is al sinds het vrij onbekende ‘King of the Hill’ uit 1993 eerste assistent regisseur van Steven Soderbergh. Het is duidelijk dat hij deze ervaringen benut heeft voor zijn eerste eigen film. De film is overigens ook mede geproduceerd door Steven Soderbergh en George Clooney, waarbij Soderbergh ook nog eens een deel van het scenario voor zijn rekening heeft genomen.
Richard Gaddis (John C. Reilly) heeft al een “respectabele” carrière opgebouwd als oplichter. Als zijn maatje tijdelijk uit de running is, neemt hij al gauw Rodrigo (Diego Luna) onder zijn hoede. Ze ontmoeten elkaar in een casino waar Richard geamuseerd het mislukken van een zwendeltruc door Rodrigo gadeslaat. De twee moeten aanvankelijk erg aan elkaar wennen, maar al gauw resulteert hun ontmoeting in een show off van wie de beste oplichterskunstjes kan. Rodrigo wint al gauw het hart van de kijker, omdat hij zijn kunnen vertoont zonder daadwerkelijk mensen op te lichten, Richard gaat heel wat meedogenlozer te werk en bedriegt zonder blikken of blozen oude omaatjes, hardwerkende obers en jonge moeders. Zijn personage krijgt wat diepgang door de introductie van zijn zus Valerie (Maggie Gyllenhaal) en jongere broertje Michael (Jonathan Tucker). Dan ontrafelt zich ook langzaam de plot, en wordt duidelijk dat er na de grote slag die Richard en Rodrigo slaan maar één als winnaar uit de bus kan komen.
John C. Reilly in zijn eerste – welverdiende – hoofdrol, stelt niet teleur, al heeft zijn Richard nog steeds dat hoge teddybeer knuffelgehalte. Zijn karakter had wel wat meer scherpe randjes mogen hebben. Diego Luna, op wiens curriculum vitae moderne klassiekers prijken als ‘Y tu mamá también’ en ‘Frida’, overtuigt ook in zijn rol als aimabele startende “zelfstandig ondernemer”. Hoewel haar speeltijd wat beperkt is, weet ook Maggie Gyllenhaal indruk te maken als zus van Richard. Zij weet aan haar personage een vleugje mysterie mee te geven, waardoor je niet doorhebt hoe zij in het leven staat.
De sterke acteerprestaties van de hele cast weten niet te verbloemen dat de film hier en daar wat langdradig is. Ettelijke scènes gaan te lang door en bepaalde achtergrondinformatie is overbodig. Het ontbreekt de film jammer genoeg ook aan gevatte dialogen, zoals die wel in ‘Ocean’s Eleven’ of ‘Out of Sight’ zitten. Wel hebben de makers het lage budget van de film goed weten te verdoezelen. De film heeft een erg realistische sfeer, waardoor je onwillekeurig toch het verhaal ingetrokken wordt. Of je op het – te lang uitgerekte – eind nu verrast bent of niet, ‘Criminal’ is een aardige film in het oplichtersgenre, al heeft een beetje filmliefhebber het allemaal al eerder gezien. Of je het origineel nu wel of niet kent.
Monica Meijer
Waardering: 3
Bioscooprelease: 7 oktober 2004