Cryptozoo (2021)

Regie: Dash Shaw | 95 minuten | animatie | Originele stemmencast: Lake Bell, Michael Cera, Alex Karpovsky, Zoe Kazan, Louisa Krause, Angeliki Papoulia, Thomas Jay Ryan, Peter Stormare, Grace Zabriskie, Emily Davis, Irene Muscara, Rajesh Parameswaran, Ami Patel, Owen K. Price, Joce Soubiran

Dat animatiefilms niet alleen voor kinderen zijn, is al jarenlang een bekend gegeven. Animatiefilms kunnen immers een breed publiek van zowel jongeren als volwassenen aanspreken. Er zijn talloze voorbeelden, van de alom geroemde Disney-klassiekers tot de juweeltjes van de Japanse animatiegrootmeester Hayao Miyazaki. Tegelijkertijd zijn er ook tekenfilms die echt alleen voor volwassenen bedoeld zijn. Deze animaties wentelen zich in politiek incorrecte bespiegelingen, oftewel in expliciete verwijzingen naar seks, drugs en geweld. Zulke factoren zijn ook aanwezig in het eigenzinnige ‘Cryptozoo’ van regisseur Dash Shaw, een psychedelische mengeling tussen fantasy, avontuur en drama.

‘Cryptozoo’ valt misschien nog het beste te vergelijken met de gerenommeerde blockbuster ‘Jurrasic Park’ (1993) van Steven Spielberg. Net als in de klassieker van Spielberg richt Shaw zich namelijk vooral op de morele en praktische grenzen van de gevangenhouding van schepsels. Ja, u leest het goed: schepsels. Het gaat hier niet om dierentuindieren, noch om dinosauriërs. De fabeldieren in deze film heten cryptiden, mysterieuze wezens die zich diep in de donkere diepte van de natuur schuilhouden. Dierenarts Lauren Gray (Lake Bell) spoort deze cryptiden tegen beter weten op. Het is onbegonnen werk, aangezien zo’n beetje de hele wereld jacht op hen maakt. Maar Lauren geeft zich niet zomaar gewonnen. Ze heeft een droom: de hulpeloze cryptiden onder brengen in haar hyperontwikkelde Cryptozoo.

Dit is natuurlijk makkelijker gezegd dan gedaan, zeker als je in ogenschouw neemt dat de meeste cryptiden woeste schepsels zijn. Het is niet moeilijk om te raden dat deze wezens op den duur in opstand zullen komen. Het leven vindt per slot van rekening altijd een weg, net als in ‘Jurrasic Park’. Voor Laura is dit echter moeilijk om te beseffen, aangezien zij absoluut geobsedeerd is door haar werkzaamheden. Het is niet dat ze slechte intenties heeft, maar eerder dat ze op een gegeven moment de realiteit uit het oog verliest, à la John Hammond. De consequenties van haar activiteiten spreken voor zich.

Maar hier stoppen de overeenkomsten tussen Spielbergs kaskraker en ‘Cryptozoo’ wel. De toon en esthetiek van Dash Shaws animatiefilm is namelijk fundamenteel anders. Dit is in de eerste plaats een surrealistische kijkervaring, vol bonte kleuren en eigenzinnige personages. De film mikt duidelijk op een beperkt publiek dat voornamelijk zal bestaan uit cannabisliefhebbers en animatienerds. Hier is natuurlijk niets op tegen, maar de film gaat nooit veel dieper dan hierboven staat uitgelegd: de exploitatie van machteloze dieren is verkeerd, ongeacht potentieel goede bedoelingen. Een mooi statement, maar wel een hele simpele.

‘Cryptozoo’ wordt ondersteund door een getalenteerde voice-cast bestaande uit onder andere Michael Cera, Zoe Kazan, Peter Stormare en Grace Zabriskie. Wat zij precies zagen in deze film, blijft gissen. Misschien verbonden zij hun naam wel aan dit project om een nieuw en excentriek stemgeluid een eerlijke kans te geven in de filmindustrie. Dat mag namelijk wel gezegd worden: hoe je het ook wendt of keert, ‘Cryptozoo’ is een film die je niet snel zal vergeten.

Len Karstens

Waardering: 2.5

Bioscooprelease: 18 november 2021
VOD-release: 23 maart 2022
Speciale vertoning: Kaboom Animation Festival 2022