Dalecarlians – Masjävlar (2004)

Regie: Maria Blom | 98 minuten | drama, komedie | Acteurs: Sofia Helin, Kajsa Ernst, Ann Petrén, Barbro Enberg, Joakim Lindblad, Inga Ålenius, Willie Andréason, Lars-Gunnar Aronsson, Peter Jankert, Maja Andersson, Alf Nillsson, Lisa Åmwall, Anders Bjernulf, Lars Gunnar Björklund, Cecilia Forss, Martin Heningsson, Anders Nygårds, Anita Nyman, Elin Pålson, Sofia Rönnegård

De Zweedse film ‘Dalecarlians’ herinnert je aan een van de grootste raadsels van het menselijk bestaan: waarom organiseert een Scandinaviër in hemelsnaam een feestje? Of het nou gaat om Denen (‘Festen’), IJslanders (‘The Sea’) of Zweden (‘Fucking Åmål’), als ze in het hoge Noorden een fuifje geven wordt het gegarandeerd een puinhoop. Frustraties, geheimen en onbetamelijke verlangens komen altijd weer bovendrijven en als er dan ook nog wat drank bij komt gaan zelfs deze nuchtere Noordelingen volledig door het lint. Zo ook in ‘Dalecarlians’. Vader wordt zeventig, dochter komt naar huis en de kleine gemeenschap bereidt zich voor op een gezellig feestje in het buurthuis. Maar zou het ook echt gezellig worden?

‘Dalecarlians’ is de verfilming van het gelijknamige toneelstuk van regisseuse Maria Blom. Blom komt zelf uit de provincie Dalecarlia en weet dus waarover zij het heeft; haar schets van het benauwende dorpsleven is even vermakelijk als overtuigend. Daarnaast blijkt Blom een prima observator van menselijk gedrag, want de drie zussen uit ‘Dalecarlians’ zijn zo uit het leven gegrepen. Bijkomend voordeel is dat deze zussen worden gespeeld door een drietal zeer capabele actrices, waarbij vooral Sofia Henin als de opstandige Mia weet te ontroeren.

De theaterafkomst van het script blijkt zowel een voor- als een nadeel. Over de dialogen en dramatische structuur hoeft niemand zich zorgen te maken, maar de dwingende dramaturgie zorgt ook voor wat voorspelbaarheid. Waar in het begin veel gelachen kan worden, krijgen na verloop van tijd de dramatische elementen de overhand, wat uiteindelijk leidt tot een finale die compleet over the top gaat. Deze voorspelbaarheid zou geen probleem zijn als ‘Dalecarlians’ een origineel onderwerp aansneed, maar daar is bij dit luchtige familiedrama geen sprake van.

Gelukkig is dit het enige dat je ‘Dalecarlians’ kunt verwijten. Verder is het een bijzonder fijne tragikomedie geworden, met mooie Zweedse landschappen, veel malle typen, ontroerende scènes, scherpe dialogen en prima acteerwerk. Ondanks het wat tobberige einde is dit bovendien een heuse feelgoodmovie en daar kunnen we nooit genoeg van krijgen. Al bij al is deze film net geen must-see, maar als je hem toch gaat bekijken zul je er zeker een fijne tijd aan beleven. En laat die Scandinaviërs nu maar lekker feesten, zolang het zulke aardige films oplevert als ‘Dalecarlians’ zul je niemand horen klagen.

Henny Wouters

Waardering: 3.5

Bioscooprelease: 22 september 2005