De ander (2009)
Regie: Rolf van Eijk | 40 minuten | drama, korte film | Acteurs: Walid Taher, Alex Blokker, Berivan Hosiyar, Jonna Zwetsloot, Dan van Steen, Ingrid Weissgerber, Boumadian Jaghi, Paul van der Laan, Oscar Haffmans, Elisa van Riessen
‘De ander’ opent en eindigt met de voice over van Noraly Beyer. Aan het begin van de film vertelt ze op het nieuws dat de oorlog in Irak begonnen is en aan het eind horen we haar zeggen dat de Nederlandse inmenging in de oorlog nu nog meer omstreden is, omdat er geen kernwapens gevonden zijn in Irak. De filmmakers geven echter niet alleen met deze conclusie een duidelijk statement af, ook de verhaallijn van de Nederlandse jongen Perry, die we volgen op de vooravond voor hij naar Irak gestuurd wordt, spreekt boekdelen. Op basis van het grootste gedeelte van de speelduur zou Perry een dikke “ongeschikt” krijgen als ‘De ander’ een wervingsspotje voor de landmacht zou zijn. Frappant genoeg was een militair die aan de vooravond van zijn uitzending naar het Midden Oosten staat in ‘Den Helder’, een van de One Night Stand films van 2008, ook al het onderwerp.
We volgen drie personen, die elkaar gedurende de film al dan niet bewust tegenkomen. Aziz is een man van ergens in de veertig. Hij is gevlucht uit Irak en probeert contact te leggen met zijn familie die achter is gebleven. Het jonge meisje Nazanin struint ook door het havengebied van Rotterdam. Haar familie komt uit Iran, maar zij is in Nederland opgegroeid. Van alle personages komt zij het minst goed uit de verf: ze lijkt weggelopen, maar heeft wel contact met haar vader. Wat haar drijft wordt niet duidelijk. Nazanin lift een stukje mee met een vrachtwagenchauffeur. Hij probeert een gesprek aan te knopen, zij blijft stuurs voor zich uitkijken of valt tegen hem uit (“Wat maakt het nu uit waar ik vandaan kom?”). Ook Perry is nors, hij kaffert zijn moeder uit, die zich had ingesteld de laatste avond van haar zoons aanwezigheid te kunnen genieten. Even is hij wel lief tegen zijn vriendinnetje, met wie hij een stukje gaat rijden, maar later moet zij het ook bezuren. Nazanin en Aziz zijn de eerste die elkaar tegenkomen, vervolgens komt Aziz in aanraking met Perry bij een tankstation. En dat zijn verontrustende beelden.
Van de Koerdisch-Nederlandse filmmaakster Beri Shalmashi waren tijdens het Nederlands Film Festival in 2009 maar liefst vier films te zien, al heeft ze niet voor alle vier de regie gedaan. Voor ‘De ander’, gemaakt in het kader van de vierde editie van One Night Stand, schreef ze het scenario, de regie liet ze over aan Rolf van Eijk, die eerder ‘Hemel boven Holland’ maakte, een film over Mohammed B. Twee geëngageerde filmmakers aan het roer dus, dat moet wel een maatschappijkritische film opleveren. Het onderwerp biedt daar ook alle mogelijkheden voor. En deels lukt het ook aardig, toch blijven de personages vlak en lukt het niet echt om aansluiting te krijgen bij het publiek. De cinematografie is overigens prima, en op de muziek valt ook niets af te dingen. En acteren kunnen de drie hoofdrolspelers ook best. Dit zorgt voor genoeg sfeer in ‘De ander’, maar betrokkenheid ontbreekt jammer genoeg.
Monica Meijer