De bende van hiernaast (1980)

Regie: Karst van der Meulen | 102 minuten | familie, drama | Acteurs: Lex Goudsmit, Leen Jongewaard, Norbert van der Zwaan, Gerard Cox, Remke Keizer, André van den Heuvel, Piet Römer, Joost Prinsen, Liesbeth Hovius, Patrick van Doorn, Robert Rook, Ingrid Mulder, Kitty Janssen, Harro Coppens, Bart Gabriëlse, Tabe Bas, Tim Beekman, Anna Korterink, Marieke Jacob, Bert Kok, Femke van der Linden, Joyce Oomes, Jaqueline Steenbeek, Stephn Struis, Karsten de Vilder, Roel Haddering, Helen Hedy, Gerard Kuster, Henny Kamerling, Joop van der Mark    

‘De bende van hiernaast’ is een spannend verhaal voor kinderen tot een jaar of twaalf. Wanneer één van de bende van kids uit de buurt een ongeluk veroorzaakt door stiekem op een brommer te rijden, zijn de rapen gaar. Het is echter nogal dik aangezet om een op zichzelf onschuldig ogend verkeersincident uit te melken als basis voor het verdere verloop van de film, maar goed.  Tegenover de buurtkinderen, die bijna allemaal in flats wonen, wonen kinderen in woonwagens.  Regisseur Karst van der Meulen slaagt erin om de onderbuikgevoelens van veel mensen aangaande woonwagenbewoners goed in beeld te brengen. Voorop loopt de pedante Jongewaard, een egoïst eerste klas, die elk wissewasje in de buurt wijt aan de kinderen van het kamp. Daarnaast toont de regisseur haarscherp wat er gebeurt als mensen bevooroordeeld door het leven gaan. Zo raken er op een gegeven moment spullen zoek in de flat, zoals lakens, muziekapparatuur en spiegeltjes, waarna de flatbewoners al snel een spoedberaad beleggen over de grijpgrage families van tegenover.

De eerlijkheid gebied te zeggen dat de woonwagenbewoners wel erg romantisch overkomen. Van der Meulen toont de woonwagenkinderen meestentijds als slachtoffers van andere kids. Hoewel hun sociale positie inderdaad twijfelachtig is, weet iedereen dat niet alle woonwagenkinderen lieverdjes zijn. De ouderen lopen voorts de hele dag te sleutelen aan brikken van auto’s, spelen een potje schaak en zijn vredelievende mensen. In werkelijkheid zijn niet alle woonwagenbewoners modelburgers, die naar hun werk gaan en legaal hun brood verdienen. In dit opzicht zie je heel duidelijk dat de film stamt uit een andere tijd, waarin meer getolereerd werd en de verhoudingen aanmerkelijk anders lagen.

Filmtechnisch is er genoeg aan te merken op ‘De bende van hiernaast’: een aantal montages is opzichtig slordig en scènes hebben bij tijd en wijlen behoorlijk abrupte eindes. Het acteerwerk van een aantal kinderen is soms afgrijselijk slecht, waarbij erkende acteurs zoals Jongewaard (‘De Boezemvriend’) , Goudsmit (‘Sesamstraat’) en, vooruit, Gabriëlse (‘Martijn en de Magiër’) het niveau enigszins opkrikken. Voor kinderen is bovenstaande logischerwijs allemaal niet zo heel belangrijk. Het verhaal is redelijk spannend, er is een hoop lol en er is een gezonde rivaliteit tussen de stads- en dorpskinderen, die later in het verhaal een rol spelen.

Een pluim dient voorts uitgereikt te worden aan componist Tonny Eyk, die ooit de begintune bedacht van ‘Studio Sport’. Eyk arrangeert een aantal aardige nummers, die het beeldmateriaal opvijzelen en tegelijkertijd symptomatisch zijn voor de tijdsgeest. De kinderen zijn ook erg muzikaal, hetgeen zij keer op keer demonstreren met oefensessies voor een aanstaande musicalwedstrijd. Leuke nummers, wel een beetje gedateerd en op een gegeven ken je ze allemaal wel.

‘De bende van hiernaast’ is een aardige kinderfilm. Wellicht ook voor de ouders, die zich de tuinbroeken, streepjestruien en rare kapsels herinneren uit die tijd. Onderhoudend.

Robbert Bitter

Waardering: 2.5

Bioscooprelease: 18 december 1980