De Club van Lelijke Kinderen (2019)

Regie: Jonathan Elbers | 95 minuten | actie, avontuur, familie | Acteurs: Sem Hulsmann, Maan de Steenwinkel, Narek Awanesyan, Faye Kimmijser, Jeroen van Koningsbrugge, Jelka van Houten, Roeland Fernhout, Georgina Verbaan, Katja Schuurman, Edwin Jonker

Rijm, klank en metrum; schrijver Koos Meinderts speelt graag met taal. De Hagenees schrijft zowel voor kinderen als voor volwassenen. Ook werd hij bekend van de verhalen, gedichten en liedjes die hij schreef met zijn goede vriend, cabaretier Harrie Jekkers. Veel daarvan zijn vertolkt door Jekkers, solo of met zijn band Klein Orkest. Het album ‘Roltrap naar de maan’ werd in 1985 bekroond met een Edison en voor het lied ‘Terug bij af’ kreeg het duo in 1991 de Annie MG Schmidt-prijs voor beste Nederlandse lied van het jaar. Ook voor zijn boeken is Meinderts meermaals bekroond; zo ontving hij zowel een Gouden als een Zilveren Griffel voor ‘Naar het noorden’. Eén van zijn bekendste kinderboeken is ‘De club van lelijke kinderen’ uit 1987, het oudste boek van zijn hand dat nog steeds gedrukt wordt. ‘De club van lelijke kinderen’ werd inmiddels bewerkt tot toneelstuk, musical en film. In 2012 maakten studenten van de Filmacademie, onder wie Jonathan Elbers, een twintig minuten durende korte film die in het tv-programma Z@pp werden uitgezonden, en zeven jaar later is er een lange speelfilm. Een aantal van de sterren uit de korte versie – Roeland Fernhout, Katja Schuurman – zijn ook te zien in de bioscoopfilm die eveneens door Elbers geregisseerd werd.

In ‘De club van lelijke kinderen’ (2019) gaat het land gebukt onder de dictatuur van president Isimo (Roeland Fernhout), die het land graag schoon wil houden maar dit wel erg ver doortrekt. Op een dag besluit hij namelijk alle lelijke kinderen – onder het mom van een ‘schoolreisje’ – op te pakken en in een kamp te stoppen. Ook Paul de Wit (Sem Hulsmann) wordt meegenomen. Hij is niet per se lelijk, maar heeft enorme flaporen en past daardoor niet in het ideaalplaatje dat Isimo nastreeft. Maar Paul weet vlak voor de bus het kamp bereikt te ontsnappen. Terug naar huis kan hij niet, want de Uberkliener (Edwin Jonker) zit hem op de hielen. Bovendien is Pauls vader Filidoor (Jeroen van Koningsbrugge) een van de bekendste tv-presentatoren op de staatstelevisie, die onmogelijk kritiek kan leveren op de leider omdat die tevens zijn baas is. Paul vindt onderdak bij klasgenootje Sara (Faye Kimmijser); samen besluiten ze op internet de Club van lelijke kinderen op te richten, om de weggenomen kinderen een hart onder de riem te steken en te protesteren tegen de president. Steeds meer mensen sluiten zich bij de club aan. Intussen voeren Pauls moeder (Jelka van Houten) en oudere zus (Maan de Steenwinkel) actie bij het regeringsgebouw; zullen ze de lelijke kinderen kunnen bevrijden uit het kamp?

‘De club van lelijke kinderen’ bespreekt een stevig thema op een luchtige manier. Dat Isimo voor geen haar deugt, wordt in de eerste minuten al duidelijk. De parallellen met dictatoriale regimes die echt bestaan hebben of zelfs nog steeds bestaan (Noord-Korea!) zijn niet te missen, zeker niet voor volwassen kijkers: het deporteren van mensen die er net even anders uitzien, de grimmige sfeer, de ‘klieners’ die op jacht gaan naar achterblijvers. De volgelingen van Isimo hebben zelfs een soort Hitlergroet (‘Hou het schoon!’) en bewegen zich met strakke koppen voort in steriele, futuristisch uitziende gebouwen. Aan de look van de film is zichtbaar veel aandacht besteed met effectief gebruikte industriële panden, en dat betaalt zich uit. Er wordt redelijk geacteerd; de jonge hoofdrolspelers krijgen ondersteuning van ervaren collega’s, zoals Jelka van Houten, Roeland Fernhout en Jeroen van Koningsbrugge. Ook in kleinere rollen zijn bekende koppen te zien: Katja Schuurman en Georgina Verbaan behoren tot de entourage van de president, presentator Ajouad El Miloudi speelt de leraar van Paul en Sara, cabaretier Soundos El Ahmadi is een collega van Pauls vader, Mimoun Ouled Radi is de vader van een van de andere gevluchte kinderen en wijlen Peer Mascini speelt hier zijn allerlaatste rol.

Na ruim dertig jaar staat het verhaal van Koos Meinderts nog altijd als een huis. Hoewel het direct al duidelijk is welke weg er bewandeld zal worden, toont ‘De club van lelijke kinderen’ zich een vermakelijke, met veel zorg en aandacht gemaakte film die vooral visueel indruk maakt.

Patricia Smagge

Waardering: 3

Bioscooprelease: 9 oktober 2019
Ook te zien op Cinekid Festival tussen 19 en 25 oktober 2019.