De grote speurtocht naar kapitein opa – Knutsen & Ludvigsen 2 – Det store dyret (2020)

Regie: Gunhild Enger, Rune Spaans | 77 minuten | animatie, komedie | Nederlandse stemmencast: Nordin de Moor, Milan van Weelden, Philippe Bernaerts, Edna Kalb, Simon Zwiers, Patty Paff

Bij ons heb je onder anderen K3 en Dirk Scheele als artiesten die zich uitsluitend richten op een piepjong publiek, in Noorwegen hadden ze Knutsen & Ludvigsen. Øystein Dolmen (‘Knutsen’) en Gustav Lorentzen (‘Ludvigsen’) waren in de jaren zeventig en tachtig in hun thuisland razend populair met hun zelfgeschreven vrolijke liedjes voor de jeugd. Waar K3 en Dirk Scheele voor een ouder publiek weinig interessants meer te bieden hebben (dan denken we al die vaders die graag met hun kroost meegaan naar concerten van K3 voor het vrouwelijk schoon even weg), kenden Knutsen & Ludvigsen in de jaren negentig ineens een opmerkelijke comeback. Ze kregen een cultstatus bij met name oudere jongeren en dus gingen Dolmen en Lorentzen op reünietournee door Noorwegen. In de pop- en rockencyclopedie van het Scandinavische land staat in heldere bewoordingen omschreven welke status het duo had in hun vaderland: ‘Dit was veel meer dan een beroemd duo; Knutsen & Ludvigsen was een instituut. De hele rockgeneratie van de nineties werd gevoed door hun muziek.’

Noodgewongen werd het duo in 2010 ontbonden, toen Ludvigsen op tragische wijze om het leven kwam toen hij een hartstilstand kreeg tijdens zijn deelname aan een oriëntatieloop. Knutsen houdt de herinnering aan zijn zangmaatje echter levend, onder meer met een reeks kinderboeken. Daarvan zijn inmiddels twee animatiefilms gemaakt, waarvan ‘De grote speurtocht naar Kapitein Opa’ uit 2020 de eerste is die de Nederlandse bioscopen bereikt. Rune Spaans, die in 2015 ook de eerste film maakte, heeft nu Gunhild Enger aan zijn zijde als regisseur. Hij is tevens het creatieve brein achter de film, en creativiteit is wat je zeker mag verwachten in deze knotsgekke animatiefilm. Plus een flinke dosis muziek uiteraard. ‘De grote speurtocht naar Kapitein Opa’ opent met shownummer van Knutsen en Ludvigsen, die hier overigens zijn omgedoopt tot Andersen & Nielsen (wellicht omdat die namen voor jonge kinderen eenvoudiger uit te spreken zijn). De een zit achter een grote vleugel, de ander slooft zich uit in een galajurk. Het blijkt een wilde droom te zijn van Andersen, die plots weer wakker schrikt in de realiteit. De twee mannetjes – zijn het broers, geliefden, vrienden – wie zal het zeggen? – blijken te wonen in een spoortunnel. Levensgevaarlijk natuurlijk, al zal het nog tot het einde van de film duren voor de eerste trein ook maar in de buurt komt van hun huisje.

Voor de trein zijn ze niet bang, maar wel voor een enorm, meerkoppig monster dat in de tunnel zou wonen (en stiekem eigenlijk helemaal niet zo eng is als ze denken). Ook de overijverige conductrice die rond hun huisje struint zien ze liever gaan dan komen. Zij sommeert Andersen en Nielsen echter om hun tunnel te verlaten en een andere plek te zoeken om te wonen. Ze heeft een ‘papier van de overheid’ waar dat op staat. Waar ze dan moeten wonen? Andersen en Nielsen hebben geen idee. Om een antwoord op die vraag te vinden, besluiten ze Andersens opa op te sporen. Opa is een man met een enorme reputatie, maar ze hebben al heel lang niks meer van hem vernomen. Gelukkig hebben ze een schatkaart waarop ze de locatie van Opa’s Rugzakrots kunnen zien. Dat enorme stuk steen blijkt een waardevol ding, want Andersen en Nielsen zijn niet de enigen die ernaar op zoek zijn.

Van ‘De grote speurtocht naar Kapitein Opa’ mag je de gekste dingen verwachten. Opa blijkt een soort tijdmachine te hebben uitgevonden, die hij verstopt heeft in zijn Rugzakrots en die de twee vrienden naar uiteenlopende plekken brengt. Zo belandt Andersen in een videogamesetting (!) op de Noordpool en drinkt Nielsen een glaasje visolie, ingeschonken door een soort opgeblazen barkeepervis, op een tropisch eiland. De twee belanden zelfs in de hemel, waar ze het aan de stok krijgen met agressieve engeltjes. Spaans en Enger moeten wel de grootste lol hebben gehad met het maken van deze film, want niets blijkt onmogelijk in de wereld van Andersen en Nielsen. Ook wat animatiestijlen betreft wisselen ze wat af, met als hoogtepunt een scène waarin het olijke duo naar beneden stort en elke paar honderd meter er een dimensie lijkt te worden weggenomen; de tekeningen worden steeds simpeler. Het allergrappigst is nog dat ze zich daar dan ook van bewust zijn, wat dan weer een knipoog is naar het (oudere) publiek. Daar wringt dan een klein beetje de schoen, want er zitten ook grappen in van het niveau ‘onderbroekenlol’, wat dan weer afbreuk doet aan die eerdere geniale vondsten. Ook de liedjes zijn niet allemaal even sterk (wat allicht ook met de vertaling te maken heeft).

Toch komt deze originele animatiefilm met zijn schoonheidsfoutjes weg. Die dikke das die het duo als huisdier houdt mag dan flauwe stinkwindjes laten, hij heeft ook een paar briljante acties in huis. En een film met een monster dat zo lief en aaibaar is als het meerkoppige roze wezen dat we in ‘De grote speurtocht naar Kapitein Opa’ mogen aanschouwen, kunnen we niet anders dan een dikke voldoende geven.

Patricia Smagge

Waardering: 3

Bioscooprelease: 12 oktober 2022
DVD-release: 1 maart 2023