De inspirator (2018)

Recensie De inspirator CinemagazineRegie: Hans Breetveld | 102 minuten | komedie, drama | Acteurs: Hans Breetveld, Sytske van der Ster, David Lucieer, Mary-Lou van Stenis, Truus te Selle, Eva Duijvestein, Hein van der Heijden, Irma Hartog

‘De inspirator’ wordt omschreven als komisch drama. Nare term, eigenlijk. Hoeveel tragikomedies zijn er eigenlijk gemaakt in Nederland? Wij kennen er maar weinig, ‘Schatjes’ misschien. ‘De inspirator’ is er ook één. De narcistische kwal van een verandergoeroe Gijs Schippers (Hans Breetveld) heeft een minnares (Sytske van der Ster) en zit daardoor niet meer lekker in zijn vel thuis. De sufgelulde kantoortypes in zijn gevolg voelen dat ook wel aan als hij termen als ‘faciliteren om te experimenteren’ op ze afvuurt. Nu even niet.

Schippers heeft wel iets van Alexander Pechtold, zoals hij opkomt tussen het klapvee. Maar dit gehéél terzijde (sorry voor de vergelijking Alexander). Er zijn wel meer mensen met een midlife, zoals minnares Judith, een neurotische mantelpakfetishiste met een werkloze vriend (David Lucieer). En Schippers’ vrouw Elske (Mary-Lou van Stenis) is manisch-depressief vanwege een incestueuze relatie met haar tweelingbroer, die plots komt te overlijden. Net op het moment dat Gijs de scheiding wil aankondigen.

U leest een aantal kluchtige motieven waarmee een film danig uit de bocht kan vliegen, maar Breetveld de regisseur houdt dapper stand. Proper acteerwerk (Van Stenis, Van der Ster), een ingetogen deconfiture van hemzelf als goeroe en mens zijn oorzaak en gevolg. Wat vooral goed werkt is de analogie – een spiegelverhaal, met Judith en haar vriend Bas. Terwijl Gijs en Elske zonder echt te communiceren de relationele afgrond inrijden, komen Judith en Bas juist nader tot elkaar, tijdens een in uitgesponnen scènes verbeeld antroposofisch zomerkamp voor ggz-patiënten vol poep en pies.

Humor moeten we dus vooral vinden in de absurde botsing van dagelijkse realiteit en geestelijke ontmanteling, waarbij het verhaal van Judith evenzeer overtuigt als dat van Gijs. Breetveld ziet zijn personage uiteindelijk overklast worden door dat van de meer dan uitstekende Van Stenis. Het gaat van holderdebolder omlaag en omhoog met deze personages, zoals je mag verwachten in een tragikomedie. Dat is zeker een verademing in het tranendal van romcoms en Nedersekskluchten dat wij al decennialang doorploegen. Jammer wel dat men aan het slot toch nog een feelgoodmomentje denkt te moeten implanteren.

Jan-Kees Verschuure

Waardering: 3.5

Bioscooprelease: 6 september 2018
VOD-release: 23 november 2018
DVD-release: 6 september 2019