De krekel – Cvrcek (1978-1979)

Regie: Zdeněk Miler | 40 minuten | animatie, familie, korte film

De in 2011 op negentigjarige leeftijd overleden Tsjechische tekenaar Zdeněk Miler is voornamelijk bekend van de animatiefilmpjes rondom het geliefde personage Molletje (of Krtek, zoals het beroemde figuurtje in het Tsjechisch heet). Maar de animator, die meer dan zestig jaar actief was in de filmindustrie, heeft nog veel meer moois uit zijn tekendoos getoverd. ‘De krekel’ (‘Cvrcek’, 1978-1979) is een al even charmant en onschuldig personage.

Zeven korte animatiefilmpjes van elk vijf minuten vormen de compilatiefilm ‘De krekel’, waarin we de grappige avonturen van de muzikale krekel volgen. In het eerste filmpje, ‘De gebroken viool’ (‘Cvrček a houslicky’), toont de krekel zijn speelse karakter als blijkt dat hij eigenlijk veel liever met leeftijdsgenootjes in het bos aan het ballen gaat, in plaats van de muziekles bij te wonen. Daar heeft hij echter al snel spijt van, als tijdens het spel zijn viool stuk gaat. Een kever is zo aardig om een nieuwe viool voor hem te maken, maar dat heeft een onverwacht gevolg.

Het volgende filmpje, ‘De spin op het koord’ (‘Cvrček a pavouk’), is spannend: Krekel wordt gevangen door een hongerige, maar gelukkig ook slaperige spin. Krekel zou Krekel niet zijn als hij daar iets op wist te verzinnen. En passant redt hij ook nog de andere gevangen insecten. Zijn zorgzame karakter komt ook naar voren in het derde filmpje, ‘De peer van de egel’ (‘Cvrček a stroj’). Egel vervoert een grote sappige peer door het bos, maar het wagentje waarmee de Egel (die wel wat weg heeft van Molletje) die taak verricht, blijkt voor nogal wat vervuiling te zorgen. Eerst probeert Krekel dit aan Egel uit te leggen, maar Egel is eigenwijs en rijdt toch verder. De inventieve Krekel bedenkt een plannetje om ervoor te zorgen dat Egel het karretje niet meer gebruikt.

In ‘De zingende zaag’ (‘Cvrček a pila’), het vierde filmpje, is Krekel alweer de slimste van het bos als hij samen met Meneer Bij twee gulzige luizen verjaagt. De luizen hebben hun zinnen op zowat álle bomen in het bos gezet, maar daar steekt Krekel al snel een stokje voor.
Spannend wordt het weer in ‘Het concert van de lieveheersbeestjes’ (‘Crvček a slepice’), want wanneer Krekel op hun verzoek een concert geeft aan lieveheersbeestjes, is het publiek binnen een mum van tijd gevlucht. Niet omdat Krekel zo lelijk speelt, maar omdat er een hongerige kip aan komt! Het duurt niet lang of Krekel, die helemaal opgaat in zijn muziek, verdwijnt in de maag van het tokkende beest. Maar dat maaltje bevalt de kip niet zo goed… Gelukkig voor Krekel én voor de kip halen de kuikentjes er een dokter bij. Ook in ‘De dans van de cello’ (‘Cvrček a basa’) komt Krekel gevangen te zitten, maar natuurlijk komt dat weer goed.

De compilatiefilm eindigt toepasselijk met een wiegeliedje: in ‘Het slaapliedje’ (‘Cvrček a bombardon’) zien we hoe de lieve Krekel ervoor zorgt dat alle dierenkinderen rustig in slaap vallen. Maar dan komt er een tuba spelende mestkever, die met zijn donkere tonen Krekels muziek overstemt én de kinderen weer wakker maakt.

De dialoogloze filmpjes lijken erg op die van het molletje: eenvoudige, maar doeltreffende animatiefiguurtjes, waar nauwelijks beweging in zit en die tegen een prachtig gedetailleerde, mooie achtergrond zijn geprojecteerd. De muziek speelt een belangrijke en mooie rol. Al zijn de vertederende filmpjes oorspronkelijk voor de televisie gemaakt: op het witte doek komen de fraaie tekeningen helemaal tot hun recht. Een film als een prentenboek: er is geen betere keuze voor een eerste bioscoopbezoek voor peuters. Respect voor de natuur en behulpzaamheid zijn de pijlers waarop deze familievriendelijke filmpjes drijven. ‘De krekel’ is heel erg leuk voor jonge filmkijkers, maar zonder meer ook een feestje voor meekijkende ouders.

Monica Meijer

Waardering: 4

Bioscooprelease: 18 april 2013
DVD-release: 12 december 2013