De sneeuwkoningin-Snezhnaya koroleva (2012)

Regie: Vladlen Barbe, Maksim Sveshnikov | 80 minuten | animatie, fantasie | Nederlandse stemmencast: Hetty Heyting, Joost Claes, Lucas Dietens, Vita Coenen

Verfilmingen van sprookjes zijn weer helemaal in. Hollywoodadaptaties van ‘Roodkapje’, ‘Sneeuwwitje’, ‘Hans en Grietje’ (de Gebroeders Grimm) en ‘Jaak en de bonenstaak’ (onbekende auteur) deden de bioscoopkassa’s flink rinkelen. Animatiegigant Disney put natuurlijk al jaren uit deze onuitputtelijke bron, zo is ‘Frozen’ (2013) losjes gebaseerd op een sprookje van Hans Christian Andersen. Twee maanden voor deze Oscarwinnende prent in de bioscoop kwam, verscheen er een uit Rusland afkomstige animatiefilm, óók een bewerking van het beroemde sprookje, ‘De sneeuwkoningin’ in de Nederlandse filmzalen (in Rusland was de film trouwens al een jaar eerder te zien). Tegen Disney kan een bescheiden Russisch filmteam natuurlijk niet op, maar Maksim Sveshnikov en Vladlen Barbe (verantwoordelijk voor scenario en regie) komen een klein stukje in de goede richting.

De Sneeuwkoningin heeft de touwtjes stevig in handen in haar koninkrijk. Alles is onder een dikke ijslaag bedekt en elk spoortje van tegenstand wordt met harde (en koude) hand neergeslagen. Een van de laatste risico’s voor ondermijning van haar regime wordt gevormd door glasmaker Vegard, vanwege zijn magische spiegels, die iemands ware aard laten zien. Vegard weet al snel dat zijn lot én dat van zijn vrouw bezegeld is, maar weet nog wel zijn dochtertje en pasgeboren zoontje veilig te stellen. Jaren na deze tragische gebeurtenis bevindt het dochtertje van Vegard, Gerda, zich in een weeshuis, waar ze – op zijn Oliver Twists – keihard moet werken en elke vorm van vrolijkheid en creativiteit onderdrukt wordt. Een sprankje geluk brengt de aanwezigheid van een knappe jongen – ook wees – haar. Maar nét wanneer Gerda er achter komt dat deze Kai niemand minder dan haar jongere broertje is, wordt hij door een als wezel vermomde trol ontvoerd. Deze trol is handlanger van de Sneeuwkoningin, die onlangs ontdekt heeft dat Vegard voor nageslacht heeft gezorgd, die zijn magische krachten heeft geërfd. Zonder aarzelen gaat Gerda samen met haar eigen wezel op pad om Kai te redden, ook al moet ze daarvoor naar het onderkomen van de Sneeuwkoningin. Orm de trol houdt haar tegen wil en dank gezelschap op haar roadtrip. Zal het Gerda lukken om haar broer te redden uit de bevroren klauwen van de Sneeuwkoningin?

Op haar weg naar het optrekje van de Sneeuwkoningin ontmoet Gerda het ene na het andere zonderlinge personage. Geen van die karakters laat een blijvende indruk achter, noch is hun aanwezigheid in het verhaal van enig belang. Het zijn gewoon plekken die Gerda bezocht moet hebben, omdat het nu eenmaal een reis is. De bloemendame uit de scène die sterk aan het theepartijtje in ‘Alice in Wonderland’ doet denken, de piraten, de Laplandse wijze vrouw… ze zijn volstrekt inwisselbaar. Dat zou nog niet zo erg zijn, als we om de hoofdpersonen zouden geven, maar ook daarin schieten de Russen te kort. Hoewel Gerda een schattig uitziend meisje is met het hart op de juiste plaats, is ze geen sterke hoofdrolspeler. De kijker, zeker die met wat meer ervaring, wordt niet geraakt door haar moeilijkheden. Voor jonge kinderen (pakweg tussen de zes en tien) is de film echter wel meeslepend en spannend. Regelmatig bevindt Gerda zich in levensgevaar: op het puntje van je stoel dus! Voor het uiterlijk van ‘De sneeuwkoningin’ (originele titel ‘Snezhnaya koroleva’) hoeven de makers zich niet te schamen, de film ziet er verzorgd uit. Dat veel elementen door andere films in het genre geïnspireerd lijken te zijn, zal de doelgroep niet uitmaken. Het episodische scenario, het ontbreken van humor en diepgang bij de personages maakt het echter geen aanrader voor volwassen kijkers, al is het door het vlotte tempo van de film ook weer geen straf om mee te kijken.

Monica Meijer

Waardering: 2.5

Bioscooprelease: 9 oktober 2013
DVD- en blu-ray-release: 25 februari 2014
DVD-release: 22 januari 2019 (DVD-box De Sneeuwkoningin 1-3)