De terugreis (2024)

Regie: Jelle de Jonge | 98 minuten | drama, komedie | Acteurs: Leny Breederveld, Martin van Waardenberg, Trudy de Jong, Paul Kooij, Janni Goslinga, Annemarie Prins, Beppe Costa, Yvonne van den Eerenbeemt, Sabri Saddik, Harun Balci, Micha Hulshof, Loulou Hanssen, François Neycken, Bert Kettermans, Ivan Pecnik, Soufiane Chilah, Silvia Fidalgo, Gemma Badia, Pep Muñoz, Enric Cervera

Bijna vijftig jaar zijn Jaap en Maartje samen, als ze een verontrustende brief krijgen van een oude vakantievriend. Ze vertrekken met het oude barrel van Jaap naar het hospice in Barcelona waar de vriend zijn laatste dagen doorbrengt. De nukkige Jaap wil niet gaan, maar zijn dementerende vrouw Maartje, die nog vol levenslust zit, weet hem uiteindelijk te overtuigen. Onderweg voltrekt zich een uitzonderlijke roadtrip die het stel nieuw leven inblaast, maar ook de nodige problemen aan het licht brengt.

Met ‘De terugreis’ heeft Jelle de Jonge een charmante film afgeleverd. Leny Breederveld en Martin van Waardenberg zijn twee oude rotten in het vak en weten met hun acteerkwaliteiten deze film naar een hoger niveau te tillen. Enerzijds zien we Jaap, een echte huismus die enkel het wel en wee van de wereld ziet. Constant staat het nieuws aan op zijn oudbollige televisie, waardoor hij het vertrouwen in de goedheid van de mens volledig kwijt lijkt te raken. Anderzijds zien we de aftakelende Maartje, die in den beginne niets wil weten van haar aandoening. Ze raakt naarmate de tijd vordert steeds meer de controle kwijt over haar acties, maar ondanks alles staat zij bijzonder positief in het leven. Samen versmelten deze twee uiteenlopende karakters tot een prachtig koppel.

‘De terugreis’ is zo’n typische film die goed op het gevoel weet in te spelen. Het is voornamelijk veel lachen om twee bejaarde mensen die totaal niets op hebben met de moderne technologie. Een van vele voorbeelden is wanneer ze een hotelkamer trachten binnen te komen, maar geen idee hebben hoe ze de verkregen kaart moeten gebruiken. Dit levert een hilarische scène op. Toch is het niet alleen maar lachen, gieren, brullen in ‘De terugreis’. De dementie van Maartje neemt steeds duidelijkere vormen aan, en dit zorgt zo nu en dan voor ontroerende situaties.

Het is niet gek dat de film van Jelle de Jonge in 2024 de Nederlandse inzending voor de Oscars is. Naast een bekoorlijk verhaal, presteert ‘De terugreis’ ook goed op filmisch niveau. Er wordt soms subliem gespeeld met licht en schaduw. Er is zelfs een scène op een grote parkeerplaats die doet denken aan een van de beste roadmovies, te weten ‘Paris, Texas’. Of het dom toeval is of een bron van inspiratie: het ziet er in elk geval gelikt uit. Daarbij heeft componist Steve Willaert een verzorgde score afgeleverd die de sfeer goed weet te vangen.

Gaat ‘De terugreis’ daadwerkelijk een Oscar-nominatie ontvangen? Waarschijnlijk niet. Het is een dappere poging, maar het is gewoonweg niet de meest vernieuwende film. Het deelnemersveld is bovendien waarschijnlijk te hoog gegrepen. Het is een vermakelijke, sympathieke rit met Jaap en Maartje die vaak op de lachspieren werkt en je een traantje doet laten wegpinken, maar echt speciaal wordt het nergens.

Sjoerd Crins

Waardering: 3.5

Bioscooprelease: 21 maart 2024
VOD-release: 20 juni 2024 (Pathe Thuis)
VOD-release: 18 juli 2024 (Picl)
VOD-release: 15 september 2024 (Netflix)