Dealer (2021)

Recensie Dealer CinemagazineRegie: Jeroen Perceval | 105 minuten | misdaad, drama | Acteurs: Sverre Rous, Ben Segers, Hannah MacPherson, Ayman Sitiane, Bart Hollanders, Veerle Baetens, Abigail Abraham, Poal Cairo, Muzafer Ipecki, John Bonavia, Younes El Yakhloufi, Jennifer Heylen, Ward Kerremans, Hannelore Stevens, Marit Stocker, Jurgen Van Haver, Anne Van Hoorick

‘Dealer’ is het langspeelfilmdebuut van Jeroen Perceval, die vooral als acteur bekend is uit rollen in ‘De Oost’ (Jim Taihuttu, 2020), ’Borgman’ (Alex van Warmerdam, 2013) en ‘Rundskop (Michaël R. Roskam, 2011). Perceval regisseerde niet alleen, hij schreef ook het scenario, omdat hij wilde vertellen hoe kinderen die opgroeien in een crimineel milieu behoefte kunnen hebben aan een voorbeeld, iemand die hen laat zien dat er meer is dan geweld, drugs en de eeuwige strijd om geld. Perceval geeft aan zelf vanuit zijn jeugd bekend te zijn met de wereld waarin zijn hoofdpersonage Johnny opgroeit, ook heeft hij natuurlijk voldoende kennis van de keerzijde van de medaille: de wereld waarin roem je met gemak een triootje oplevert met beeldschone dames, je een luxueuze auto krijgt waarvan je de waarde niet eens weet en waarin cocaïne bij de dagelijkse boodschappen hoort.

Veel concessies doet Perceval niet om de kijker om Johnny (een fantastische Sverre Rous) te laten geven. Het joch is onuitstaanbaar en schaamteloos grofgebekt. Hij deinst er niet voor terug om degene die hem net trakteerde op een biertje zijn portefeuille afhandig te maken, maar gelukkig voor hem is zijn slachtoffer niemand minder dan de BV’er Antony (Ben Segers). Acteur Antony lijkt wel wat geamuseerd door de ongeveinsde houding van Johnny (want verder is iedereen in zijn omgeving van het niveau hielenlikkers) en na een kort oponthoud op het politiebureau komen de twee weer samen. Johnny levert hem wat ‘sos’ en na deze avond kan Johnny Antony niet uit zijn hoofd zetten en vice versa.

Ondertussen leren we ook iets meer van Johnny’s achtergrond. Hij dealt, samen met wat andere leeftijdsgenootjes voor de onberekenbare dopehead Luca (Bart Hollanders), wat een aantal enge scènes oplevert. Voor bescherming hoeft Johnny niet bij zijn ouderlijk huis te zijn: zijn moeder (Veerle Baetens) is een niet geheel onverdienstelijke kunstenares, maar als we Johnny mogen geloven zit ze regelmatig op de grens van gek en geniaal. Omdat zij zo’n onstabiele omgeving biedt aan haar zoon, woont hij doordeweeks in een opvangtehuis. Wanneer zij met een psychose opgenomen wordt, wordt Johnny’s vrijheid aan banden gelegd, maar daar is Antony als reddende engel.

‘Dealer’ is rauw, grimmig en voelt uitgesproken realistisch. Het scenario laveert tussen hoopvol (wanneer Johnny dankzij Antony toch een droom – of is het een door zijn nieuwe vriend ingegeven opwelling? waar schijnt te kunnen maken) en schokkend (met name in de scènes met Luca). Perceval kiest niet voor de feelgood-weg en met name het einde is daarom erg sterk en voelt – terwijl alles erop wijst dat het onvermijdelijk is – als een stomp in je maag. De film profiteert van een sterke cast, naast de vier belangrijkste rollen (Rous, Segers, Hollanders en Baetens) zijn ook de bijrollen, bijvoorbeeld Johnny’s vriendinnetje Yousra en wat door moet gaan voor zijn beste kameraad (lotgenoot is een beter woord), goed vertolkt door Hannah Macpherson en Ayman Sitiane. Het enige minpunt is dat de plot wat losse eindjes kent, wat door een iets langere speelduur opgelost had kunnen worden. Maar al met al is ‘Dealer’ een heftige kijkervaring, die ondanks het misschien wat uitgekauwde onderwerp indruk maakt en nieuwsgierig maakt naar wat Perceval nog meer voor ons in petto heeft.

Monica Meijer

Waardering: 3.5

Bioscooprelease: 22 september 2022
Speciale vertoning: Nederlands Film Festival 2022