Denial (2016)

Regie: Mick Jackson | 110 minuten | biografie, drama | Acteurs: Rachel Weisz, Tom Wilkinson, Timothy Spall, Andrew Scott, Jack Lowden, Caren Pistorius, Alex Jennings, Harriet Walter, Mark Gatiss, John Sessions, Nikki Amuka-Bird, Pip Carter, Jackie Clune, Will Attenborough, Max Befort, Daniel Cerqueira, Laurel Lefkow, Elliot Levey, Helen Bradbury

Ontkenning van de Holocaust lijkt even kansloos als ontkenning van het Romeinse Rijk. Holocaust-ontkenners zijn dan ook meestal ongevaarlijke gekkies, of types die door rabiaat antisemitisme de zicht op de werkelijkheid zijn kwijtgeraakt. Het wordt pas echt creepy als een heuse wetenschapper de Holocaust gaat ontkennen, zoals de Britse historicus David Irving deed in de jaren 90. Hij spande een rechtszaak aan tegen de Amerikaanse historica Deborah Lipstadt, vanwege smaad in een van haar boeken. Daarbij was de centrale vraag: valt Holocaustontkenning nog binnen de vrijheid van meningsuiting?

Over die rechtszaak gaat de Britse speelfilm ‘Denial’ van regisseur Mick Jackson. We zien hoe het begint, wanneer Irving een lezing van Lipstadt verstoort. We volgen de voorbereidingen van ‘team Lipstadt’ in London en Auschwitz. We leven mee met Deborah wanneer ze een spreekverbod krijgt van haar team en wanneer ze hoort dat het oproepen van Auschwitz-overlevenden geen goed plan is. We volgen de pleidooien en we wachten in spanning op het oordeel van de rechter.

‘Denial’ is inhoudelijk zo genuanceerd als maar mogelijk is bij zo’n onderwerp. Hoewel de sympathie duidelijk ligt bij Lipstadt & co liggen de zaken ook weer niet zo zwart-wit. Meer algemene thema’s spelen de hoofdrol. Hoe ver gaat de vrijheid van meningsuiting? Hoe objectiveer je geschiedenis, een wetenschap waarbij verhalen, emoties en perceptie onvermijdelijk zijn?

Helaas missen de belangrijkste personages de nuance die het verhaal wel heeft. Terwijl Irving en Lipstadt in het echte even (on)aantrekkelijk zijn, is het in de film een gevecht tussen een engel (Rachel Weisz) en een akelige kobold (Timothy Spall). De verschillen tussen die twee (een glanzende, empathische blik tegenover de lach van een waanzinnige) worden in de film dusdanig uitvergroot dat het niet geloofwaardig meer is. Zodat je stiekem soms de kant kiest van die uitgekotste kobold.

‘Denial’ kwam precies op tijd in de Nederlandse bioscopen, vlak nadat het team van president Trump met de term alternative facts op de proppen kwam. Het zijn films als ‘Denial’ die de absurditeit en het gevaar van zo’n term blootleggen. Het zijn films als ‘Denial’ die laten zien hoe het rechtssysteem al dan niet kan dienen als hoeder van de waarheid.

Henny Wouters

Waardering: 3

Bioscooprelease: 6 april 2017
DVD-release: 13 september 2017