Die Marquise von O… – La marquise d’O (1976)
Regie: Eric Rohmer | 99 minuten | drama, geschiedenis | Acteurs: Edith Clever, Bruno Ganz, Peter Lühr, Edda Seippel, Bernhard Frey, Otto Sander
‘Die Marquise von O…’ is een Frans-Duitse co-productie gebaseerd op het gelijknamige toneelstuk van Heinrich von Kleist. Dit toneelstuk werd gepubliceerd in het jaar waarin Kleist besloot om een einde te maken aan zijn eigen leven en aan dat van zijn op dat moment doodzieke vriendin. Dat Kleist op dit moment niet al te gelukkig was, valt aan het verhaal af te lezen en dit maakt ‘Die Marquise von O…’ niet tot een leuke film.
Het is moeilijk voor te stellen dat dit Duits gesproken kostuumdrama uit de handen komt van Eric Rohmer. Dit heeft niet alleen te maken met het gegeven dat we met een Duitse productie te maken lijken te hebben – de film is immers Duits gesproken en gebaseerd op een Duits toneelstuk – maar ook met het feit dat Rohmers verdere werk hier heel ver vanaf lijkt te staan. Het is dan ook de vraag waarom Rohmer voor dit concept gekozen heeft. Vond hij het enkel een interessant verhaal of dacht hij hier daadwerkelijk zijn eigen draai aan te kunnen geven?
Alhoewel ‘Die Marquise von O…’ meerdere prijzen in de wacht wist te slepen, waaronder de niet onbelangrijke juryprijs op het festival van Cannes, weet de film niet erg te overtuigen. De acteurs komen houterig over en er is een groot deel van de film sprake van een behoorlijke mate van over-acting. Dat dit vermoedelijk gedaan is om in de sfeer van het toneelstuk te blijven – de acteurs komen over alsof ze op de bühne staan en ook het publiek op de achterste rij moeten overtuigen van hun emoties – maakt de film niet makkelijker te verteren. Dit gecombineerd met de tussentitels, die ofwel dienen om stukken van het verhaal over te slaan, dan wel om in de theatersfeer te blijven en de niet overtuigende locaties, maakt de film nog minder film.
‘Die Marquise von O…’ kan moeilijk beschouwd worden als een van Rohmers beste films, simpelweg omdat de film teveel wegheeft van een toneelstuk. Het is dan misschien wel een geslaagde adaptatie in die zin dat Rohmer trouw is gebleven aan het origineel, dit maakt het nog geen geslaagde film. De vraag rest waarom Rohmer er voor gekozen heeft om dit stuk op zo’n wijze te verfilmen? Het voegt erg weinig toe.
Toch is dit geen slechte productie. Op de eerder genoemde punten na, ziet de film er verzorgd uit. Jammer genoeg blijft het gevoel de kijker bekruipen dat hij naar de registratie van een toneelstuk kijkt en daarvoor gaan de meeste mensen niet naar de cinema.
Vincent Nijman