Dogtooth – Kynodontas (2009)

Regie: Yorgos Lanthimos | 96 minuten | drama | Acteurs: Christos Stergioglou, Michelle Valley, Aggeliki Papoulia, Mary Tsoni, Hristos Passalis, Anna Kalaitzidou

De schokkende maar tegelijkertijd pakkende indruk die boeken als ‘The Cement Garden’ en films als ‘Festen’ en ‘Met grote blijdschap’ achterlaten, tekent ook deze film van de jongen Griekse regisseur Yorgos Lanthimos. Afgrijzen en verbijstering gaan hand in hand met ontroering en zelfs een handvol komische momenten. Dat dit zo goed samen kan gaan is de grote kracht van de film, want alleen afgrijzen opwekken is al veel gemakkelijker en een stuk minder indrukwekkend. De oprechtheid komt voor een groot deel vanuit de acteurs, en dan met name de drie jonge spelers die de adolescente kinderen van de familie vertolken.

De geest van regisseur Lanthimos moet in vreemde kronkels terechtgekomen zijn om sommige dingen te bedenken die hier gebeuren. Een spelletje dat de twee zusjes graag spelen is het zichzelf toedienen met een verdovend middel, buiten bewustzijn raken om vervolgens te timen wie het eerst weer bij zinnen komt. Dat de manipulatieve en sadistische aard van hun vader van de kinderen naast slachtoffers ook op hún beurt kleine manipulators heeft gemaakt is de afgrijselijke conclusie die blijkt uit het optreden van de meisjes tegenover de ingehuurde Christina. Ook de manier waarop de kinderen met elkaar omgaan en de vanzelfsprekendheid waarmee geweld wordt gebruikt toont de invloed die hun opvoeding heeft gehad.

Een film als deze toont hoe fragiel het instituut ‘gezin’ in werkelijkheid is; hoeveel macht de pater familias – al helemaal in Griekenland – nog steeds heeft en hoe dat bij de verkeerde aanwending gruwelijke gevolgen kan hebben. In een bredere context kan de familiesetting ook als symbolisch worden gezien, en de vader als ‘leider’ van welke sociale groep dan ook. Op deze manier dringt ook de onafwendbare conclusie van de film door.

De setting van de film in het warme Griekenland, in en om het grote huis, met ordelijk groene tuin en uitnodigende zwembad badend in een voortdurend stralende zon, maken de gebeurtenissen nog surrealistischer en indringender. Dit alles zal geen kijker onberoerd achterlaten. De film heeft niet voor niets de hoofdprijs in de ‘Un Certain Regard’-selectie van het filmfestival van Cannes in 2009 gewonnen.

Ruby Sanders

Waardering: 4

Bioscooprelease: 11 maart 2010
DVD-release: 3 december 2019 (DVD-box 4 films van Yorgos Lanthimos)