Dolfijnen undercover – Dolphins: Spy in the Pod (2014)

Regie: John Downer | 109 minuten | documentaire

Dolfijnen behoren zonder twijfel tot de meest intelligente en speelse dieren op aarde. Volgens veel wetenschappers zijn het zo’n beetje de enige dieren die zich qua cognitief niveau kunnen meten met mensen en mensapen. Het zijn bovendien ook uiterst sociale dieren, die sterke familiebanden en groepsrelaties onderhouden. Juist deze combinatie van karaktertrekken heeft ertoe geleid dat de zeezoogdieren ook bij veel mensen erg geliefd zijn. Maar toch kennen de meesten van ons dolfijnen (en dan met name tuimelaars, de met afstand bekendste leden van de orde der dolfijnen die in werkelijkheid uit tientallen verschillende soorten bestaat) vooral als showdieren uit dolfinariums en weten we nog relatief weinig over het leven van dolfijnen in het wild. Om meer te weten te komen over het leven van wilde dolfijnen, rustte een team van de BBC onder meer een getrainde dolfijn uit met piepkleine camera’s en lieten de makers hem mee zwemmen met een school tuimelaars langs de kust van Mozambique. Het resultaat: een opmerkelijke documentaire die voor het eerst van binnenuit laat zien hoe dolfijnen jagen, spelen en op onderzoek uitgaan.

De reeks toont verder het gedrag van dolfijnen over de hele wereld. Van grote scholen spinner- of langsnuitdolfijnen (Stenella longirostris), uiterst sierlijke en gracieuze dieren vol levenslust die tijdens de jacht op vis en het spelen acrobatische toeren uithalen en metershoog boven het wateroppervlak uittorenen, tot machtige orka’s (de grootste dolfijnen op aarde), toproofdieren die in vaak ijskoude zeeën jagen op zalm, bruinvissen, robben, baleinwalvissen en zeeleeuwen. Om vooral natuurlijk en authentiek gedrag van wilde dolfijnen vast te kunnen leggen, zijn de makers van ‘Dolphins Undercover’ ingenieus te werk gegaan, voortbouwend op de ervaringen met zogenaamde spycams (camera’s die zijn vermomd als alledaagse objecten die de gefilmde dieren in de natuur regelmatig tegenkomen) die door regisseur John Downer ook in eerdere documentaires als onder meer ‘Elephants: Spy in the Herd’, ‘Penguins: Spy in the Huddle’, ‘Tiger: Spy in the Jungle’ of ‘Bears: Spy in the Woods’ al werden opgedaan. Zo komen in ‘Dolfijnen undercover’ onder meer camera’s  langs die zijn vermomd als zeeschildpad, nautilus (een oeroud, inktvisachtig dier), tonijn en pijlinktvis, al haalt die laatste camera het eind van de reeks niet omdat hij vakkundig een kopje kleiner wordt gemaakt door een forse en baldadige tandbaars.

Het resultaat van al die moeite mag er zeker zijn. Als kijker word je twee afleveringen lang deelgenoot van het persoonlijke leven van tuimelaars, langsnuitdolfijnen, orka’s en bultrugdolfijnen en sla je de dieren onder meer gade tijdens het jagen en spelen. Ook het liefdesspel komt aan bod. De beelden zijn ronduit spectaculair en beantwoorden aan de hoge standaard die je verwacht van een documentaire die wordt uitgebracht onder het label BBC Earth. De documentairemakers wisten zelfs waarlijk unieke beelden vast te leggen van dolfijnen die zich opzettelijk laven aan het gif van kogelvissen (die er trouwens levend en zonder serieuze kleerscheuren vanaf komen) om ‘high’ te worden. ‘Dolfijnen undercover’ is een natuurdocumentaire met educatieve waarde die ook nog eens garant staat voor topamusement. Zeker een must see als je houdt van fraaie natuurbeelden en meer te weten wilt komen over het leven van dolfijnen in het wild.

Frank Heinen

‘Dolfijnen undercover’ verschijnt vrijdag 8 augustus 2014 op DVD en blu-ray.