Downton Abbey: A New Era (2022)

Recensie Downton Abbey: A New Era CinemagazineRegie: Simon Curtis | 126 minuten | drama, romantiek | Acteurs: Maggie Smith, Hugh Bonneville, Laura Carmichael, Joanne Froggatt, Michelle Dockery, Hugh Dancy, Laura Haddock, Nathalie Baye, Dominic West, Allen Leech, Tuppence Middleton, Fifi Hart, Elizabeth McGovern, Samantha Bond, Harry Hadden-Paton, Penelope Wilton, Douglas Reith, Phyllis Logan, Jim Carter, Robert James-Collier, Brendan Coyle, Lesley Nicol, Sophie McShera, Michael Fox, Kevin Doyle, Raquel Cassidy

Het nostalgische televisiedrama “Downton Abbey” hield tussen 2010 en 2015 miljoenen mensen aan de buis gekluisterd. De lotgevallen van de adellijke familie Crawley én de bediening in het weelderige landhuis Downton Abbey sprak met name de liefhebbers van het betere kostuumdrama aan. Dankzij de voortreffelijke cast kwam ook de liefhebber van het Britse acteursgilde – en zeg eens eerlijk, kijkt er nou niet graag naar mensen als Dame Maggie Smith, Imelda Staunton, Hugh Bonneville, Penelope Wilton en Jim Carter? – aan zijn trekken. Natuurlijk, de belevenissen van de Crawleys en hun personeel ontstegen zelden het niveau van de gemiddelde soapserie, maar ja, ook in de adellijke Britse kringen van begin twintigste eeuw werden de mensen verliefd op elkaar en kregen kinderen, joegen hun ambities na en kregen met teleurstellingen, ziektes en overlijdens te maken. Niets menselijks is hen vreemd zullen we maar zeggen. Dankzij de stijlvolle aanpak – met tot in de puntjes verzorgde sets, kostuums en rekwisieten, die al eerder genoemde briljante cast en het schrijfwerk van Julian Fellowes, die jaren geleden met ‘Gosford Park’ (2001) al aantoonde als geen ander het genre van het kostuumdrama te beheersen – zijn we met liefde bereid de oppervlakkigheid van de intriges door de vingers te zien.

Om de vele trouwe fans een cadeautje te geven werd in 2019 een speelfilm gemaakt, die simpelweg ‘Downton Abbey’ werd genoemd en door Michael Engler werd geregisseerd. Omdat die film (pré-corona) het uitstekend deed in de bioscopen was al snel duidelijk dat het niet bij die ene film zou blijven. Het duurde even voordat ‘Downton Abbey: A New Era’ (2022) gefilmd kon worden, vanwege de wereldwijde pandemie. Gelukkig voor fans betekende dat uitstel geen afstel. De regie van deze tweede speelfilm is in handen van Simon Curtis, die we kennen van onder meer ‘My Week with Marilyn’ (2011), ‘Woman in Gold’ (2015) en ‘Goodbye Christopher Robin’ (2017). Fellowes is gelukkig nog altijd present (want zonder Fellowes geen ‘Downton Abbey’!), evenals vrijwel de gehele cast. Alleen Matthew Goode, die de echtgenoot speelt van de oudste Crawleydochter Mary (Michelle Dockery), is nergens te bekennen. De subtitel ‘A New Era’ verraadt al dat er een wisseling van de wacht plaatsvindt in Downton Abbey. Het verhaal speelt zich af in het staartje van de Roaring Twenties, het jaar 1929. Van de beurskrach die de wereld later dat jaar zou opschudden, zijn al kleine voortekenen te zien, want pater familias Robert Crawley (Hugh Bonneville) ziet zijn rijkdom langzaam verdampen. Het dak van het eens zo statige landhuis lekt en er is geen geld om het zomaar even te laten repareren.

Maar dan krijgen de Crawleys het verzoek van een filmstudio; of er een film kan worden opgenomen in Downton Abbey. Dochters Mary en Edith (Laura Carmichael) zijn direct enthousiast en nodigen regisseur Jack Barber (Hugh Dancy) uit om langs te komen. Robert heeft zo zijn twijfels, hij heeft niets met ‘kinema’ zoals hij het noemt. Zijn aandacht wordt echter opgeslokt door een ander bericht. Zijn moeder Violet, de Dowager Countess (Maggie Smith, nog immer met vlijmscherpe tong), heeft een brief ontvangen waarin staat dat ze een landgoed in Zuid-Frankrijk heeft geërfd van een man die ze in haar jonge jaren kende. De zoon van de overleden man nodigt Robert uit om langs te gaan. Hoewel hij niet direct staat te springen neemt hij Cora (Elizabeth McGovern), Edith en haar man Bertie (Harry Hadden-Paton) en de pasgetrouwde Tom (Allen Leech) en Lucy (Tuppence Middleton) mee. Violet zelf is te fragiel om mee te reizen. De Fransman, Marquis de Montmirail (Jonathan Zaccaï), blijkt ervan overtuigd dat hij en Robert halfbroers zijn, wat Roberts hele bestaan op zijn kop zet. Want als hij daadwerkelijk een bastaard is, heeft hij dan nog wel recht op zijn adellijke titel?

Ondertussen wordt in Downton Abbey de filmcrew welkom geheten. Echte Hollywoodsterren, dat brengt natuurlijk de nodige rumoer teweeg, met name bij het personeel. De charmante hoofdrolspeler Guy Dexter (Dominic West als een ware Clark Gable!) heeft een vriendelijk woord over voor iedereen, maar zijn beeldschone tegenspeelster Myrna Dalgliesh (Laura Haddock) vertoont onuitstaanbaar divagedrag. En dat terwijl ze eigenlijk van heel eenvoudige komaf blijkt te zijn. Achter die façade blijkt echter een onzekere vrouw schuil te gaan met een snerpende stem en plat accent, die met de opkomst van de ’talkies’ doodsbenauwd is dat haar dagen als filmster geteld zijn. Maar een stille film maken heeft geen enkele zin als regisseur Barber nog relevant wil zijn. Molesley (Kevin Doyle) blijkt een onverwacht schrijverstalent te hebben en Barber vraag hem dialogen te schrijven. In plaats van Myrna wil hij Mary de tekst laten inspreken, maar voor haar is dat allemaal best spannend…

Komt het laatste deel van de plot je bekend voor? Dan heb je vast ‘Singin’ in the Rain’ (1951) gezien, waarin exact hetzelfde gebeurt: de stem van Debbie Reynolds die over de beelden van Jean Hagen worden gemonteerd. Dat Fellowes dit element ‘geleend’ heeft uit de filmklassieker van Gene Kelly en Stanley Donen is hem vergeven. Het pakt namelijk zeer charmant uit. Zoals de hele film de kijker weet in te palmen, meer dan zijn voorganger. Misschien komt het doordat een aantal sluimerende romances eindelijk vorm beginnen te krijgen. Of doordat het geweldige ensemble zoveel lol met elkaar lijkt te hebben dan het aanstekelijk is (de scène van Carson (Jim Carter) en Maud (Imelda Staunton) – in werkelijkheid al jaren gelukkig getrouwd met elkaar – in een Franse hoedenwinkel bezorgt je geheid een glimlach op je gezicht!). Ondanks het episodische karakter zitten er toch de nodige lagen verwerkt in het script én in de personages. Vooral het personage Barrow (Robert James-Collier) zit enorme diepte. Ooit begon hij als een soort van slechterik in de serie, maar geleidelijk heeft hij onze sympathie weten te winnen. Als homoseksueel die er noodgedwongen voor heeft moeten kiezen om in de kast te blijven zitten, draagt hij de nodige tragiek met zich mee. Zonder te veel te willen spoileren wordt hem in deze film eindelijk de kans geboden het leven te leiden dat hij graag zou willen leiden. En wat gunnen we het hem allemaal! Tragiek zit er ook in het overlijden van een zeer geliefd personage, waarvan we de naam niet zullen onthullen. Met het verscheiden van deze persoon begint inderdaad ‘a new era’ voor de Crawleys en hun personeel, maar deze persoon zal node gemist worden.

Laat je onderdompelen in de wereld van de Britse adel van de vroege twintigste eeuw, neem een duik in de geschiedenis en waan je dankzij het hoogstaande production design, topacteurs die vergroeit zijn met hun personages en de fraaie aankleding voor eventjes in een andere tijd en een andere wereld. ‘Downton Abbey: A New Era’ is een fijn staaltje puur escapisme van het innemendste soort.

Patricia Smagge

Waardering: 3.5

Bioscooprelease: 28 april 2022
Digital download-release: 7 september 2022
DVD- en blu-ray-release: 7 september 2022 (ook in een boxset met ‘Downton Abbey’, 2019).