Dracula: Dead and Loving It (1995)
Regie: Mel Brooks | 89 minuten | horror, komedie | Acteurs: Leslie Nielsen, Peter MacNicol, Steven Weber, Amy Yasbeck, Lysette Anthony, Mel Brooks, Harvey Korman, Mark Blankfield, Megan Cavanagh, Clice Revill, Chuck McCann, Avery Schreiber, Cherie Franklin, Ezio Greggio, Leslie S. Sachs, Matthew Poretta, Rudy de Luca, Jennifer Crystal, Darla Haun, Karen Roe, Charlie Callas, Phillip Connery, Tony Griffin, Casey King, Nicholas Rempel, Zale Kessler, Gregg Binkley, Anne Bancroft
Deze ‘Dracula: Dead and Loving It’ uit 1995 is van de hand van Mel Brooks. Brooks is een regisseur die met diverse komedies zijn sporen ruim verdiend heeft. Titels als ‘Blazing Saddles’ en ‘Spaceballs’ zullen bij menig kijker de nodige positieve herinneringen doen opborrelen. Met ‘Young Frankenstein’ heeft hij bewezen op horror-satirisch gebied uit de voeten te kunnen. In ‘Dracula: Dead and Loving It’ herhaalt Brooks het een en ander in die richting.
Het originele Dracula-verhaal van Bram Stoker wordt niet echt veel gevolgd. Niet dat het er overigens veel toe doet, het verhaal dient hooguit als kapstok om de nodige humor aan op te kunnen hangen. Brooks heeft ervoor gekozen om de verfilming ‘Dracula’ uit 1931 van Tod Browning als uitgangspunt te nemen voor zijn humoristisch-satirische versie. Hij volgt redelijk getrouw de lijnen van Brownings klassieker, hoewel door de ingebouwde grappen Brooks op genoeg plaatsen ook zijn eigen draai aan het verloop van de gebeurtenissen geeft.
Ook de stijl van filmen leunt deels op die van ‘Dracula’ uit 1931, inclusief de gebruikte decors en voorbijkomende karakters. Ook zijn er duidelijke verwijzingen naar Francis Ford Coppola’s ‘Bram Stoker’s Dracula’ uit 1992. Verwijzingen die voor de kenners van beide eerdere Dracula-films maar al te herkenbaar zijn: Dracula’s opkomst, de scène waarin Dracula door het spinnenweb loopt, Dracula’s schaduw die een eigen leven leidt, Renfields hysterisch gelach en bekkentrekkerij en tal van andere verwijzingen. Overbodig te vermelden dat daadwerkelijke horror in deze productie ver te zoeken is, Brooks’ film staat enkel in het teken van humor. En Brooks weet de voorbijkomende taferelen meestentijds ook geslaagd en humoristisch weer te geven. Aan de andere kant wordt het humoristisch gehalte van deze film wel voor een groot deel bepaald door de bekendheid met de films uit 1931 en 1992; voor de niet-kenners zullen wellicht teveel grappen en verwijzingen niet geplaatst kunnen worden.
Hetzelfde geldt voor de voor Draculafans overbekende Dracula-citaten waar Brooks zijn eigen invulling aan geeft: ‘ … children of the night… what a mess they make…’, ‘ …I never drink… wine… ah, what the hell, let me try it…’ , ‘you are a very wise man, Van Helsing, for someone who has yet to live a single lifetime…’. Het zijn uitspraken die door de liefhebbers gewaardeerd zullen worden, maar het maakt af en toe wel de indruk dat, mede door de vele beeldgrappen die naar ‘Dracula’ of ‘Bram Stoker’s Dracula’ verwijzen, Brooks zijn film teveel op de kenners van het Dracula-verhaal en van de twee Draculafilms toespitst. Afgezien daarvan zal ‘Dracula: Dead and Loving it’ sowieso niet bij iedereen aanslaan. Gebleken is wel dat niet iedereen van Brooks’ humor altijd even gecharmeerd is. Ook in deze film komen een aantal flauwe en melige grappen voor, iets dat in meerdere van Brooks’ films het geval is, en komen sommige scènes overbodig over. Wel zijn er weer de nodige geslaagde speciale effecten en aandacht voor gedetailleerde Victoriaanse decors en kostuums.
Het acteerwerk is verdienstelijk, compleet met her en der overdreven al dan niet Britse accenten. Wederom een satirische verwijzing naar de soms pijnlijk overdreven accenten in Draculafilms uit het verleden. Als de bloedzuigende graaf verschijnt Leslie Nielsen in beeld, bekend uit onder andere de ‘The Naked Gun’ filmserie. Zoals in vele van de komedies waarin hij gespeeld heeft is Nielsen ook hier in vorm en zet op keurige wijze de bloedzuigende graaf neer. Minstens zo opvallend is Peter MacNicols optreden als Renfield, Dracula’s gestoorde en insectenetende hulpje Renfield. Ook een geslaagd optreden van Harvey Korman als Dr. Seward en van Lysette Anthony als Lucy Westenra. Minder uit de verf komende optredens van Steven Weber als Jonathan Harker en Amy Yasbeck als Mina Murray, hoewel hun mogelijkheden ook door het script worden beperkt. Als vampierjager Dr. Van Helsing verschijnt regisseur Brooks zelf in beeld, ook in vorm en duidelijk met genoegen zijn rol vervullend.
Het bovenstaande maakt ‘Dracula: Dead and Loving It’ niet tot Brooks’ beste werk ooit, maar wel tot een vermakelijke Dracula-komedie/satire. Met name voor de fans van Mel Brooks en de liefhebbers en kenners van het Draculagenre die een satirisch-humoristische insteek weten te waarderen.
Frans Buitendijk