Drømmeland (2019)

Regie: Joost van der Wiel | 73 minuten | documentaire | Met: Nils Leidal

De gescheiden Noorse zestiger Nils Leidal heeft het wel gehad met de maatschappij. Hij heeft genoeg van regels en plichten die door de overheid opgelegd worden en besluit – na het symbolisch verbranden van zijn identiteitsbewijs – een nieuw leven te beginnen in de Noorse bergen, ver weg van beschaving en het moderne leven. De documentaire ‘Drømmeland’ begint met een veelzeggende verzameling Facebookfoto’s: aanvankelijk zien we Nils nog omringd met familie en vrienden, daarna verandert de toon en sfeer en poseert de man – inmiddels getooid met grijze baard – met een zelf gevangen vis.

Nils lijkt behoorlijk self supporting. Hij jaagt, vist en plukt zijn eigen maaltijd bij elkaar. Zijn enige vorm van contact met een ander levend wezen is zijn paardje Lettir. Hier in de natuur komt Nils tot rust. Tijd voor lezen, nadenken, genieten van de vrijheid… In de houten blokhut hangt zijn iPhone echter met een zelfverzonnen constructie van ijzerdraad voor het raam, omdat daar de beste ontvangst is. Regelmatig belt of smst Nils met zijn kersverse vriendin Marit. De band met de buitenwereld is nog niet helemaal verbroken. Wanneer wat later Nils’ zoon en kleinkinderen ook op bezoek komen, horen we dat Nils sinds het moment van zijn terugtrekken in de Noorse natuur meer telefonisch contact heeft gehad met zijn zoon dan in het jaar daarvoor.

En die drang naar contact zet zich voort bij Nils. Zich afzonderen van de maatschappij is moeilijker dan gedacht. Op zijn posts op Facebook wordt positief gereageerd. En wat blijkt: Nils is net zo gevoelig voor likes en comments als de doorsnee social media-gebruiker. ‘Drømmeland’ is een boeiend portret van iemand die aan de ene kant droomt van een solitair leven, maar aan de andere kant het verlangen naar sociale acceptatie niet kan onderdrukken. Filmmaker Joost van der Wiel kwam Nils Leidal tegen net op het moment nadat hij zelf een paar weken in afzondering had geleefd en tot de conclusie was gekomen dat dit niet voor hem was weggelegd.

Het is jammer dat je niet wat meer achtergrondinformatie krijgt. Hoe kwam Nils tot deze ingrijpende beslissing? Wat waren zijn verwachtingen aan het begin van dit experiment? Daarnaast kun je je afvragen of je wel kunt spreken van echte eenzaamheid, omdat ‘Drømmeland’ immers niet opgenomen is met een standalone camera. Er moeten zich gedurende lange tijd flink veel mensen rondom de hut hebben bevonden om dit op beeld vastgelegd te krijgen. In hoeverre is het isolement van Nils dan nog authentiek? Ondanks deze kleine kritiekpuntjes biedt ‘Drømmeland’ genoeg stof tot nadenken over onze kijk op menselijke contacten en de terug-naar-de-natuur-wens van velen. Balans is het toverwoord.

Monica Meijer

Waardering: 3

Bioscooprelease: 28 maart 2019